Thảm họa hạt nhân Chernobyl đã xảy ra như thế nào?

Ngoài ra, thảm họa cũng khiến một diện tích đất rộng lớn trở thành vùng không thể sinh sống trong vòng 150 năm. 150.000 người từng sống trong bán kính 18 dặm xung quanh Chernobyl đã phải dời đi vĩnh viễn.

Liên Xô đã xây dựng nhà máy điện Chernobyl, trong đó có bốn lò phản ứng công suất 1.000 MW, ở thị trấn Pripyat. Vào thời điểm xảy ra vụ nổ, nó là một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất và lâu đời nhất trên thế giới. Vụ nổ và tan chảy sau đó của một lò phản ứng là sự kiện thảm khốc ảnh hưởng trực tiếp đến hàng trăm ngàn người. 

Điểm trọng tâm trong thảm họa Chernobyl là sự phát nổ của lò phản ứng hạt nhân số 4 vào ngày 26/4/1986. Một đám mây phóng xạ khổng lồ đã lan tỏa ra khắp Châu Âu ba ngày sau đó. Nhiều nước như Na Uy, Thụy Điển, Ý, Áo, Thụy Sĩ bị ảnh hưởng.

Nhiều năm sau, nguyên nhân của vụ thảm họa được công bố là do công nhân tại nhà máy đã thực hiện việc kiểm tra hệ thống. Họ đã tắt các hệ thống an toàn khẩn cấp và hệ thống làm mát, vi phạm các quy định đã có, để chuẩn bị cho công tác kiểm tra. Ngay cả khi các dấu hiệu cảnh báo nhiệt độ lên tới mức nguy hiểm bắt đầu xuất hiện, các công nhân vẫn không ngừng công tác kiểm tra. Khí xenon tích tụ dần và vào lúc 1h23' sáng, vụ nổ đầu tiên đã làm rung chuyển lò phản ứng. Tổng cộng có ba vụ nổ cuối cùng đã thổi bay nóc bằng thép nặng 1.000 tấn của lò phản ứng.

Một quả cầu lửa khổng lồ bùng lên giữa bầu trời. Ngọn lửa bốc cao tới 304,8 mét, kéo dài hai ngày khi toàn bộ lò phản ứng bắt đầu tan chảy. Chất phóng xạ đã bắn vào không khí như pháo hoa. Mặc dù việc chữa cháy là vô ích, nhưng 40.000 người dân Pripyat đã không thể sơ tán trong vòng 36 giờ sau vụ nổ. Những trận mưa có khả năng gây chết người đã rơi xuống, trong khi các đám cháy vẫn tiếp tục kéo dài trong tám ngày. Các con đê đã được xây dựng tại sông Pripyat để hạn chế thiệt hại do dòng nước ô nhiễm từ nhà máy và người dân Kiev đã được cảnh báo phải ở trong nhà do mây phóng xạ di chuyển về phía thành phố.

Ngày 9 tháng 5, công nhân bắt đầu dùng bê tông để chôn lò phản ứng. Sau đó, chuyên gia Hans Blix của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế khẳng định rằng khoảng 200 người đã bị phơi nhiễm trực tiếp và 31 người đã chết ngay tại Chernobyl. Một số báo cáo ước tính rằng có đến 4.000 công nhân vệ sinh bị chết vì nhiễm độc phóng xạ. Dị tật bẩm sinh ở những người sống trong khu vực đã tăng lên đáng kể. Ung thư tuyến giáp đã tăng gấp mười lần ở Ukraine kể từ khi xảy ra tai nạn.