''Bài ca ấy, loài hoa ấy đẹp như em...''

“Bài ca người giáo viên nhân dân” có giai điệu vui tươi, trẻ trung, dễ đi vào lòng người. Cách đặt vấn đề của tác giả rất tự nhiên qua những liên tưởng chặt chẽ về giai điệu và lời ca.

Ngay từ đầu bài hát đã thu hút người nghe ở cách ẩn dụ sinh động: “Trên những nẻo đường của Tổ quốc xanh tươi/ Có những loài hoa thơm đậm đà sắc hương/ Có những bài ca nghe rạo rực lòng người/ Bài ca ấy, loài hoa ấy đẹp như em/ Người giáo viên nhân dân...”. Nhạc sĩ hướng tới hình ảnh một cô giáo trẻ sẵn sàng lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. “Tâm hồn em tươi mát xanh như bóng lá bàng/ Trái tim em, đỏ nhiệt tình như hoa phượng vĩ/ Như chim bay về khắp miền, em lên đường...”.

Tiết tấu rộn ràng cùng hình ảnh liên tưởng sinh động, bài hát mỗi lúc một cuốn hút. Đặc biệt, câu kết có tính khái quát mẫu mực tạo nên một bức tranh hoàn chỉnh về màu sắc và đường nét: “Tự hào như em, người chiến sĩ văn hóa/ Lớn lên trong chiếc nôi quê hương Việt Nam”.

Sinh thời, nhạc sĩ Hoàng Vân từng tâm sự: Khi sáng tác bài hát này ông đã tìm ra được hình tượng âm nhạc với cảm xúc dồi dào. Tác phẩm được viết vào đầu thập niên 70 của thế kỷ trước, lúc ấy ít phương tiện thông tin nên nhạc sĩ đã mang xuống cơ sở để tham khảo ý kiến các giáo viên, không ngờ trường nọ kết nối với trường kia cùng hát. Đó là kết quả ngoài sức tưởng tượng. Bài hát đã có tiếng vang trước khi được phát trên làn sóng phát thanh.

Ông còn kể, có lần gặp một cô giáo trẻ người Hà Nội trên vùng cao Móng Cái, ông đã hỏi vì sao cô không tìm việc ở gần nhà. Cô giáo tâm sự rằng cô tình nguyện lên vùng cao dạy học không chỉ vì tình yêu với nghề "kỹ sư tầm hồn", mà còn bởi sự lôi cuốn, thôi thúc của “Bài ca người giáo viên nhân dân”. Và cô đã thực hiện đúng như lời bài hát: “Em đi gieo hạt giống đẹp bao tâm hồn/ Noi gương anh hùng cách mạng chiếu sáng ngời/ Tuổi trẻ như em là tương lai Tổ quốc/ Lớn lên trong chiếc nôi quê hương Việt Nam”. Đó là câu chuyện chân thực và sống động mà bài hát có sức tuyên truyền sâu sắc đối với ngành Giáo dục nước nhà.