Bài 3: Từ mặt đường tới… giường cấp cứu

Ông Đinh Công Chính làm Đội trưởng đội Tự quản trật tự ATGT xã Thanh Phong (huyện Thanh Liêm) - địa bàn có 3km QL 1A chạy qua - đã nhiều năm nay. Vốn là lính biên giới, ăn to nói lớn, từng trực tiếp tham gia bảo vệ hiện trường, hỗ trợ, cấp cứu người bị tai nạn giao thông nhưng có nhiều vụ ông Chính vẫn không khỏi bàng hoàng. Mới đây thôi, ông Chính vừa tham gia bảo vệ hiện trường cho một vụ tai nạn hết sức thương tâm. Quãng bảy rưỡi tối, hai người đàn ông chở nhau trên xe máy, đi hướng Hà Nam - Hà Nội, trong khi vượt đã va phải một xe cùng chiều. Cú va chạm mạnh đến mức người cầm lái, dù đang mặc áo mưa song vẫn bị kéo tuột hết cả quần áo và văng xuống phần đường luồng xe ngược chiều. Một chiếc ô tô tải lao tới, người cầm lái tử vong tại chỗ - Với khuôn mặt rầu rầu, ông Chính kể.

Bệnh nhân Nguyễn Thị Nga được cấp cứu sau tai nạn.

Đội của ông Chính có 5 thành viên, còn được gọi là Đội tự quản phố Bói. Người cao tuổi nhất, ông Nguyễn Tiến Vui, đã sáu mươi, người trẻ nhất, ông Đào Văn Hạ - 40 tuổi. Tất cả đều tự nguyện làm, không lương. Mấy năm trước, "lực lượng" còn đông hơn nhưng giờ, do công việc được "phân cấp" bớt xuống thôn nên cũng đỡ, đội được tinh giản. Ban đầu, các thành viên thấy chỉ có 3km quốc lộ thôi mà liên tục xảy ra tai nạn, mỗi khi có sự vụ, người bị nạn hoặc không được đưa đi cấp cứu kịp thời hoặc kẻ gian lợi dụng xâm hại tài sản, ông Chính đứng ra vận động mọi người tham gia.

- Địa bàn xã chỉ có 3km QL 1A chạy qua nhưng số vụ tai nạn mà chúng tôi "xử lý" nhiều không xuể. Nhiều vụ đau lòng lắm. Tôi không thể quên được trường hợp hai học sinh bị tai nạn. Một cháu tử vong tại chỗ, một cháu được đưa đi cấp cứu nhưng cũng không qua khỏi. Hoặc có vụ một chiếc xe con chạy hướng Hà Nội - Ninh Bình tông vào 5 cháu học sinh. Một cháu đã vĩnh viễn ra đi, một cháu chịu cảnh tàn tật khi tuổi vẫn còn quá nhỏ - Ông Chính chua chát nói. Công ty TNHH Vận chuyển cấp cứu 115, đơn vị tư nhân ở Hà Nam có 3 xe cấp cứu, trang bị đầy đủ, làm không hết việc. Trung bình mỗi tháng, công ty này vận chuyển 5 hoặc 6 ca tai nạn giao thông, hầu hết đều bị chấn thương nặng như chấn thương sọ não, gãy xương đùi, chấn thương cột sống…

Đấy là chưa kể hàng trăm trường hợp được đưa đến bằng xe máy, ta xi… Ông Bùi Đức Tĩnh, thường trực Ban ATGT tỉnh Hà Nam, cho biết tối 19-11, tỉnh vừa tổ chức lễ tưởng niệm nạn nhân tử vong vì TNGT, tổ chức đi thăm hỏi, tặng quà một số gia đình có người thân bị nạn. Trong niềm xót xa, ông kể về hoàn cảnh những gia đình có người thân tử nạn. Đó là gia đình anh Vũ Văn Cường, phường Quang Trung (Phủ Lý) có vợ chết vì TNGT, bản thân anh khiếm thị, đang nuôi ba con nhỏ ăn học; đó là gia đình chị Nguyễn Thị Băng, xã Trung Lương (huyện Bình Lục) có hai người con thì một đã chết, một thương tật, không còn khả năng lao động; rồi gia đình chị Trịnh Thị Thanh, xã Trác Văn (huyện Duy Tiên). Chồng tử nạn, chị Thanh một mình nuôi hai con nhỏ ăn học trong khi sức khỏe rất yếu, không có nghề nghiệp ổn định…

Nỗi đau của thầy thuốc

Tỉnh Hà Nam có 35km QL 1A đi qua, tình trạng vi phạm trật tự an toàn giao thông xảy ra khá phổ biến, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây TNGT như: Chợ tạm, chợ cóc lấn chiếm lòng lề đường, xe khách dừng đỗ đón trả khách không đúng nơi quy định, xe chở vật liệu xây dựng không che chắn, để rơi vãi ra đường… Ông Lê Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Hà Nam, điểm tiếp nhận người bị tai nạn giao thông trên địa bàn… nhiều nhất tỉnh trầm ngâm: - Có những thứ chả ai thích (tiếp nhận người bị tai nạn - PV) nhưng đúng là giao thông ngày càng phức tạp. Riêng trên QL1A chạy qua địa bàn tỉnh thôi cũng đã liên tục xảy ra tai nạn.

Trực tiếp tiếp nhận, cứu chữa cho hàng trăm ca bị tai nạn giao thông, bác sĩ Phan Thanh Phong, Phó Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Nam, cho biết: - Chỉ trong thời gian ngắn, chúng tôi cứu chữa cho hơn 10 nạn nhân, hầu hết bị chấn thương rất nặng. Bệnh viện Đa khoa Hà Nam đã xây dựng xong dịch vụ cấp cứu với hai xe được trang bị cơ bản, nhân viên đã qua đào tạo cấp cứu theo tiêu chuẩn hệ thống y tế Mỹ. Khi cần, người dân có thể gọi miễn phí qua tổng đài 18001550. Chúng tôi tiếp nhận thông tin, xác định mức độ nghiêm trọng sẽ ngay lập tức khởi động dây chuyền cấp cứu.

Đã có nhiều năm kinh nghiệm, bác sĩ Phong khuyên người dân khi phát hiện tai nạn, tốt nhất không vội vận chuyển nạn nhân mà nên xử lý tại chỗ bằng các thao tác đơn giản như cầm máu, cố định xương rồi gọi cho đơn vị y tế chuyên nghiệp: - Vận chuyển không đúng quy cách vô tình gây khó khăn cho việc cứu chữa, thậm chí khiến tình trạng thương tích của nạn nhân thêm trầm trọng.

Ông Nguyễn Thanh Vân, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Hợp Lực (Thanh Hóa) cũng chung những nỗi trăn trở, day dứt này. Từ đầu năm đến nay, tổng số bệnh nhân bị TNGT đến khám, cấp cứu và điều trị tại Hợp Lực khoảng… 2.000 người. Một con số vô cùng lớn. Mới đây, ông Vân tiếp nhận một ca hy hữu mà từ ngày vào nghề chưa từng gặp. Đó là trường hợp chị Nguyễn Thị Nga, 22 tuổi, trú tại Quảng Cát (Quảng Xương) bị chấn thương sọ não nặng do bị xe máy đâm lúc đang mang thai ở tuần thứ 22. Để cứu được mẹ đã khó, nay bác sĩ phải lo cứu cả thai nhi.

Nằm vô thức trên giường với hộp sọ bị mất khoảng 1/4 phía trán, giờ này chị Nga không biết được đứa con trai 32 tuần tuổi vẫn đang lớn lên từng ngày. Theo kết quả siêu âm ngày 20-11, thai nhi vẫn phát triển bình thường. Bác sĩ Vân cho biết, sau khi lo cho chị Nga "mẹ tròn con vuông", ông sẽ tiến hành phẫu thuật tiếp cho chị.

Nhập nhoạng tối 20-11, chúng tôi về đến địa phận huyện Quỳnh Lưu (Nghệ An), cách thành phố Vinh chừng 60km. Trên đường có nhiều xe tự chế chở bò, một chiếc xe cải tiến được "mông" lại, thêm phần móc để nối vào đuôi xe máy, xe ít chở một con, xe nhiều chở hai con, nhiều xe nghênh ngang lấn ra giữa đường, đến cả xe container "gấu" thế, khi gặp cũng phải phanh dúi dụi. Dưới ánh sáng của những chiếc xe vùn vụt qua đường, hai chiếc xe máy ngược chiều vì tránh xe kéo bò bỗng đâm sầm vào nhau. Mỗi người văng mỗi nơi. Rất may không có ai thiệt mạng. Thế nhưng, những người dân nơi đây cho biết, vụ va chạm giữa hai chiếc xe máy chưa ghê gớm bằng hai vụ TNGT mới xảy ra. Lúc 5 giờ sáng cùng ngày, một chiếc xe tải chở đầy than bị mất lái đã tông thẳng vào đuôi chiếc xe tải đang đỗ ven đường. Tài xế chiếc xe tải chở than tử vong tại chỗ. Và cũng theo những thông tin mà chúng tôi có được, sau lễ tưởng niệm nạn nhân tử vong vì TNGT, trên địa bàn Nghệ An đã xảy ra 5 vụ TNGT, 5 người chết và hàng chục người bị thương.

Bao giờ những cung đường trên quốc lộ 1A mới không còn là nỗi ám ảnh bởi tai nạn giao thông?