Sau gần 15 năm thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/HU của Huyện ủy Ba Vì (ngày 25/01/2010) về xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội, huyện Ba Vì đã đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Dưới sự chỉ đạo sát sao của huyện cùng tinh thần vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan, đơn vị, nhân dân, phong trào thực hiện nếp sống văn minh đạt hiệu quả rõ rệt. Nhằm duy trì, phát triển phong trào, tạo nền tảng xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu thực chất hơn, huyện Ba Vì đang quyết liệt triển khai nhiều giải pháp cụ thể...
Nhiều kinh nghiệm hay
Qua nhiều năm kiên trì tuyên truyền, xã Cổ Đô đã vận động thành công cộng đồng công giáo tại xóm Tân Tiến, thôn Kiều Mộc thực hiện văn minh trong tổ chức tang lễ. Theo Trưởng dòng họ Ngô Ngô Văn Hựu, gia đình anh Ngô Văn Hân đã quyết định hỏa táng người thân - đây là hộ đầu tiên của dòng họ đưa người thân sau khi mất đi hỏa táng.
Còn theo Phó Chủ tịch UBND xã Cổ Đô Trần Khắc Hân, thời gian qua, xã có chuyển biến tích cực trong việc tang, cưới hỏi, mừng thọ, lễ hội. Từ năm 2023 đến đầu năm 2024, tỷ lệ hỏa táng của xã đạt gần 90%. Các hủ tục lạc hậu như rải vàng mã, bỏ tiền vào quan tài dần loại bỏ, thay thế bằng quy trình tang lễ văn minh, tiết kiệm. Nhiều đám tang ở các thôn hỏa táng, sau đó mới tổ chức phát tang. Điểm khó nhất của xã là xóm Tân Tiến, thôn Kiều Mộc, đến nay xã cũng đã thành công.
Chủ tịch UBND xã Phú Phương Nguyễn Văn Chí nhấn mạnh, việc tổ chức mừng thọ theo nếp sống văn minh, giúp tiết kiệm 10-20 triệu đồng cho mỗi gia đình. Trước đây, nhiều gia đình dù khó khăn vẫn phải vay mượn để tổ chức mừng thọ linh đình. Nay, nhờ tuyên truyền, các gia đình chuyển sang tổ chức gọn nhẹ, tập trung vào nghi thức trang trọng, thay vì phô trương.
Thực hiện Nghị quyết số 02 của Huyện ủy Ba Vì về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội, xã Phong Vân đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận. Phó Chủ tịch UBND xã Phong Vân Bùi Thị Tính cho hay, toàn bộ các đám cưới trên địa bàn hiện nay đều tổ chức gọn nhẹ, tiết kiệm. Đặc biệt, 9 hộ gia đình đã lựa chọn tổ chức tiệc cưới tại nhà văn hóa thôn, vừa văn minh, vừa tiết kiệm chi phí thuê phông bạt và tránh lấn chiếm lề đường.
Trong việc tang, 100% các trường hợp qua đời đều thực hiện hỏa táng trước khi phát tang, góp phần xóa bỏ các hủ tục rườm rà, mê tín dị đoan. Đối với mừng thọ, con cháu tổ chức khao thọ cho các cụ theo đúng thời gian quy định của địa phương là vào ngày mùng 4 và mùng 5 Tết Nguyên đán, bảo đảm gọn nhẹ, tiết kiệm và ý nghĩa.
Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Đức Anh cho biết, sau gần 15 năm thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/HU của Huyện ủy về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội, đặc biệt từ năm 2020 đến nay, huyện đạt nhiều kết quả tích cực. Dưới sự chỉ đạo của huyện cùng tinh thần vào cuộc của Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể, nhân dân, việc thực hiện nếp sống văn minh dần đi vào nền nếp.
Cụ thể, tỷ lệ hỏa táng tại huyện Ba Vì đạt 83,3% vào năm 2023, tăng 30,7% so với năm 2020. Các đám tang dần từ bỏ hủ tục mê tín dị đoan. Điển hình, tại các xã: Cổ Đô, Phú Sơn, Phong Vân..., tỷ lệ đám cưới theo nếp sống văn minh từ năm 2020 đến nay đạt 88,5%, thậm chí giai đoạn dịch Covid-19 đạt 96,6%. Điều này cho thấy quyết tâm của các địa phương trong xây dựng đời sống văn minh, tiết kiệm, phù hợp thực tiễn và văn hóa địa phương.
Mục tiêu cao hơn
Mặc dù huyện Ba Vì đạt nhiều kết quả đáng khích lệ trong thực hiện Nghị quyết của Huyện ủy và chỉ đạo từ trung ương, Thành ủy về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội, song vẫn còn gặp một số khó khăn, hạn chế. Phong trào xây dựng nếp sống văn minh tuy chuyển biến tích cực, nhưng ở một số địa phương, sự thay đổi này chưa rõ nét, thiếu chiều sâu. Công tác tuyên truyền ở nhiều nơi vẫn mang tính hình thức, không thường xuyên, hiệu quả thấp. Sự lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương chưa quyết liệt, dẫn đến chưa phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên..., khiến phong trào ở nhiều nơi bị giảm sút.
Trước bối cảnh kinh tế - xã hội phát triển, đời sống người dân ngày càng nâng cao, Huyện ủy Ba Vì ban hành Kết luận số 366-KL/HU ngày 4-4-2024, nhằm thúc đẩy thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội. Mục tiêu của giai đoạn mới là đẩy mạnh các phong trào phù hợp thực tế, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.
Cụ thể: 95% đám cưới thực hiện theo nếp sống văn minh, trong đó, phấn đấu phổ biến mô hình cưới tiệc trà thay cho tiệc cỗ; 95% đám tang thực hiện nếp sống văn minh, với mục tiêu tăng cường hỏa táng trước khi phát tang và 100% lễ mừng thọ, lễ hội được tổ chức đúng quy định.
Chủ tịch UBND xã Phong Vân Nguyễn Huy Hoàng nhấn mạnh, xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội cần được coi là thường xuyên, liên tục. Mặc dù đã có nền tảng vững chắc, công tác khích lệ, tuyên truyền vẫn cần ưu tiên. Đối với trường hợp gia đình thực hiện chưa đúng quy định, cần thẳng thắn góp ý, không nể nang, không ngại va chạm, bảo đảm phong trào được duy trì bởi nỗ lực của huyện trong nhiều năm qua.
Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Ba Vì Lê Khắc Nhu cho biết, UBND huyện thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn hóa tại cơ sở, tuân thủ quy định pháp luật. Huyện đang rà soát, cụ thể hóa quy định, tiêu chí về nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội.
Theo Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Ba Vì Phùng Tân Nhị, để duy trì, phát triển phong trào nếp sống văn minh, Huyện ủy Ba Vì yêu cầu các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc từ huyện đến cơ sở tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ, lễ hội gắn với phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu. Đẩy mạnh tuyên truyền, phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên; thành lập đoàn kiểm tra từ huyện đến cơ sở để giám sát việc thực hiện quy định, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm; khuyến khích các địa phương tổ chức mô hình đám cưới tiệc trà, không tổ chức cỗ mặn; thực hiện hỏa táng khi người thân qua đời...
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.