25 năm internet Việt Nam và dấu ấn VNPT

Thông điệp đầu tiên được truyền đi từ Việt Nam ở thời điểm đó là câu chào “Hello the World” do VNPT thực hiện. Khi đó, hạ tầng internet Việt Nam vẫn chỉ có tốc độ 64Kb/s kết nối đi quốc tế cho khoảng 300 người sử dụng với hai hướng chủ yếu là Mỹ và Australia.

Trước đó, từ năm 1994, việc thử nghiệm kết nối internet với các đơn vị quốc tế đã được VNPT triển khai. Đến cuối năm 1996, Công ty Điện toán và Truyền số liệu (VDC) thuộc Tổng công ty Bưu chính viễn thông (VNPT) tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục thử nghiệm thông qua hai cổng quốc tế với tốc độ 64Kb/s kết nối internet Sprintlink (Mỹ). Và đến ngày 19-11-1997, cánh cổng kết nối internet đến thế giới chính thức được mở ra, khi các nhà cung cấp dịch vụ internet được trao giấy phép cung cấp dịch vụ. Đây thực sự là một dấu mốc quan trọng, đánh dấu thời điểm người dân Việt Nam có thể truy cập internet như bất kỳ công dân nào ở các quốc gia phát triển trên thế giới.

Tuy nhiên, phải 2 năm sau, thị trường internet Việt Nam bắt đầu sôi động, với khoảng 1,8 triệu người sử dụng. Gần 6 năm sau, mới có khoảng 4% dân số Việt Nam dùng internet. Phải đến năm 2003, khi dịch vụ internet băng rộng (ADSL) có mặt ở Việt Nam với sự ra đời của thương hiệu MegaVNN do VNPT cung cấp, thị trường mới bùng nổ! Không chỉ “giải phóng” đường dây điện thoại, kết nối ADSL có tốc độ vượt trội, khiến nhu cầu sử dụng tăng lên nhanh chóng, những điểm cung cấp dịch vụ internet mọc lên tại nhiều thành phố lớn cũng giúp cho nhiều người tiếp cận được với mạng toàn cầu hơn. Và đến năm 2009, internet cáp quang (FTTH) chính thức được triển khai, có tốc độ vượt trội ADSL và nhanh chóng thay thế cáp đồng.

Theo Hiệp hội Internet Việt Nam, đến năm 2020, Việt Nam có khoảng 45.500 doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin - truyền thông, đem lại doanh thu khoảng 126 tỷ USD. Việt Nam hiện có nhiều doanh nghiệp cung cấp dịch vụ internet, trong đó có 3 nhà cung cấp băng rộng cố định lớn nhất là VNPT (40,57% thị phần), Viettel (40,14% thị phần) và FPT (18,83% thị phần). Mở internet vào năm 1997 là chậm so với thế giới nhưng tăng trưởng internet của Việt Nam được các đối tác quốc tế đánh giá cao.

Đại diện VNPT cho biết, từ cuối năm 2020 đến tháng 10-2021, lưu lượng internet tại Việt Nam tiếp tục tăng hơn 30%. Nhiều hoạt động, đặc biệt là học và họp trực tuyến, được đưa lên môi trường số tạo lưu lượng truy cập lớn.

Còn theo Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam thuộc nhóm quốc gia triển khai IPv6 - giao thức internet mới nhất, cao nhất toàn cầu, với tỷ lệ ứng dụng IPv6 nằm trong tốp 10 thế giới và cao hơn gấp đôi khu vực ASEAN. Kinh tế số dự kiến sẽ đạt giá trị 49 tỷ USD vào năm 2025, với mức tăng trưởng hằng năm 31%, với đóng góp chính đến từ thương mại điện tử. Tuy nhiên, tần suất tiêu thụ nội dung số của người Việt lại thấp hơn so với trung bình khu vực Đông Nam Á. Các nhà phân tích cho rằng đây là dấu hiệu Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng tăng trưởng trong dài hạn. Báo cáo e-Conomy SEA 2021 do Google cùng đối tác Temasek và Bain & Company công bố tháng 11-2022 cho rằng, nền kinh tế internet của Việt Nam sẽ lớn thứ hai Đông Nam Á, đạt 220 tỷ USD về tổng giá trị hàng hóa vào năm 2030.

Tháng 6 vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Kế hoạch triển khai Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, một mục tiêu phát triển hạ tầng đặt ra là phủ mạng cáp quang, mạng di động băng rộng đến tất cả thôn, bản, khu vực dân sinh và tăng nhanh tỷ lệ người dùng internet, đặc biệt ở khu vực nông thôn. Không gian mạng đã trở thành không gian chiến lược thứ năm, chuyển đổi số đặt ra yêu cầu cấp bách về việc tự chủ trên không gian mạng. Các doanh nghiệp Việt Nam cần làm chủ hạ tầng số, các nền tảng số, xây dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh.

Giai đoạn 2021-2025 là giai đoạn tăng tốc của Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Các mục tiêu của chương trình này gồm hạ tầng mạng băng rộng cáp quang phủ trên 80% hộ gia đình, kinh tế số chiếm 30% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và thu hẹp khoảng cách số. Đây sẽ là cơ hội cho các nhà cung cấp dịch vụ cả hạ tầng lẫn nội dung, trong đó có VNPT bảo đảm chất lượng dịch vụ trên môi trường mạng phục vụ cho chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số, xã hội số.