Y đức: Không chỉ là không nhận quà biếu

Học y đức: Nâng cao chất lượng

Theo dõi, chăm sóc sức khỏe cho trẻ em sau phẫu thuật tim tại Bệnh viện Tim Hà Nội.   Ảnh: TTXVN

Chủ trì hội thảo "Nâng cao chất lượng dạy và học đạo đức y học" được tổ chức mới đây tại Hải Dương, tân Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã yêu cầu các nhà trường trong hệ thống ngành y cần có giáo trình nâng cao chất lượng dạy và học y đức. Các thầy là nguồn trí tuệ, đạo đức, nhân cách truyền lại cho học sinh, sinh viên. "Y đức là vấn đề nổi cộm nhất trong kỳ tiếp xúc cử tri vừa qua. Tôi nhận được rất nhiều lời phàn nàn, kêu ca về tinh thần phục vụ, chăm sóc bệnh nhân" - Bộ trưởng Bộ Y tế khá gay gắt khi đề cập đến vấn đề này. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng: "Các bệnh viện phải chú trọng hơn công tác ứng xử, tinh thần phục vụ người bệnh. Nhưng để tạo thành nếp từ gốc thì cần chú trọng việc giảng dạy y đức trong hệ thống các trường của ngành y".

Theo Giám đốc Học viện Y học cổ truyền Trương Việt Bình, dạy về y đức là cần giúp cho học sinh, sinh viên hiểu rằng làm nghề y không phải để làm giàu. Người lựa chọn nghề thầy thuốc còn cần phải biết, bác sĩ (BS) không chỉ có công cứu người mà còn có thể có tội. Mà tội gặp phải đầu tiên là "dốt". Vì dốt thì không thể cứu người thậm chí còn làm hại người trong khi sinh mạng người bệnh đang ở trong tay mình. BS Xuân Mai, ĐH Y Dược TP Hồ Chí Minh lưu ý thêm: "Y đức không chỉ là lòng tốt mà còn là kiến thức y học, chuyên môn. Có kết hợp đầy đủ thì mới có thể làm tốt được công tác cứu người".

Để nâng cao chất lượng đào tạo y đức, GS Trương Việt Dũng, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Đào tạo Bộ Y tế cho rằng: "Cần có các chương trình giảng dạy y đức phù hợp với từng đối tượng như BS, điều dưỡng, người tham gia nghiên cứu khoa học. Ngay với những người đã ra công tác cũng cần đào tạo lại về y đức. Không chỉ các BS lâm sàng mà người làm nghiên cứu khoa học cũng cần được đào tạo y đức, đó là đạo đức trong nghiên cứu y sinh".

Rèn y đức: Tăng cường thanh tra

Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến, người dân kêu ca, phàn nàn vì vẫn còn tình trạng quát nạt, thiếu tôn trọng bệnh nhân và người nhà của họ. Đặc biệt, hiện tượng nhận phong bì, quà biếu trước khi bệnh nhân được điều trị hay sự phân biệt đối xử giữa bệnh nhân tự chi trả và bệnh nhân có bảo hiểm y tế (BHYT) vẫn ngang nghiên tồn tại. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh: "Y đức phải trau dồi suốt đời làm nghề. Vì vậy, không chỉ giảng dạy về y đức cho học sinh, sinh viên trên giảng đường mà cần có các lớp đào tạo lại về y đức cho nhân viên y tế đang làm công tác khám, chữa bệnh, nghiên cứu khoa học". Y đức không chỉ là tôn trọng thông tin cá nhân người bệnh, là ân cần chăm sóc người bệnh mà y đức của thời cơ chế thị trường còn phải là kê đơn, là chỉ định chẩn đoán xét nghiệm đúng với nhu cầu điều trị. Thực tế vẫn còn tình trạng kê 5-7 loại thuốc/đơn trong khi có thể chỉ cần 2-3 loại thuốc. BS vẫn không kê thuốc tên gốc để BN có thể mua với giá vài trăm ngàn mà cứ kê tên thương mại khiến người bệnh phải trả vài triệu đồng cho một đơn thuốc.

Lỗi của các BS cũng được tân Bộ trưởng Y tế chỉ rõ: "BS còn bị kêu ca là khám bệnh sơ sài, không hướng dẫn, tư vấn đầy đủ khi khám. Tuy có nguyên nhân là do BV luôn trong tình trạng quá tải khiến BS không còn nhiều thời gian cho người bệnh, nhưng vẫn có những người thầy thuốc vô tâm, thiếu trách nhiệm. Số này chỉ như là trường hợp "bất thường nhân cách", nhưng cũng cần nghiêm khắc phê phán. Vì sai sót do thiếu trách nhiệm để ảnh hưởng đến tính mạng bệnh nhân là không thể chấp nhận. Mặc dù vi phạm gây hậu quả nặng nề sẽ bị xử theo pháp luật nhưng tòa án cao nhất vẫn là tòa án lương tâm".

Để nắm rõ được thực trạng về tinh thần, thái độ trong tiếp xúc với người bệnh, công tác tiếp đón của BS các BV, Bộ trưởng Bộ Y tế sẽ yêu cầu thanh tra y tế đi thanh tra với vai trò làm người đi khám bệnh, làm người nhà bệnh nhân để tìm và hiểu cho rõ. Một số hội thảo quốc gia với sự tham gia của các điều dưỡng trưởng, giám đốc các bệnh viện xung quanh 12 điều y đức, vấn đề nhận quà cáp, phong bì, quà biếu cũng sẽ được tổ chức. Thậm chí, sẽ có cả hội thảo về thái độ ứng xử, giao tiếp. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng: "Giao tiếp với bệnh nhân là vấn đề cần được chú trọng. Chỉ đơn giản như việc đặt ống nghe cũng phải có lời nói cho phù hợp chứ không phải chỉ gọn lỏn "Vạch áo lên"".