Xuân Khang - Nhà báo gắn bó với nhà nông

Đầu năm 1945, Xuân Khang tạm gác bút nghiên, đi làm liên lạc viên cho huyện bộ Việt Minh ở tuổi 13. Tới tháng 8, ông gia nhập Quân đội nhân dân Việt Nam đóng quân ở nhiều nơi, phụ trách nhiều việc. Tới tháng 10-1954, ông chuyển về tổ quân báo được cử vào nội thành trước ngày giải phóng Thủ đô, phụ trách công tác chống di cư đối với học sinh, sinh viên. Qua 11 năm trong quân ngũ, đầu năm 1955, Xuân Khang chuyển ngành về công tác ở Bộ Nông nghiệp, rồi năm 1957 về Báo Nông nghiệp. Năm 1962, nhà báo Xuân Khang về Báo Thủ đô Hà Nội, tiền thân của Báo Hànộimới, thời đó do ông Đinh Nho Khôi làm Tổng Biên tập và tiếp tục làm phóng viên nông nghiệp.

Theo dõi ngành nông nghiệp của Hà Nội trong thời chiến tranh và bao cấp vất vả, gian nan, ông thường đi xe đạp tới các xã, huyện ngoại thành xa xôi, khi nắng, khi mưa, dừng chân ở các quán dọc đường, có khi ăn mấy hạt lạc, mấy múi bưởi trừ bữa. Ra ngoại thành công tác hoặc có thời gian thường trú hai, ba tháng ở nông thôn, ông tự xác định một tinh thần dũng cảm nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ. Một lần vào năm 1972, nhà báo Xuân Khang suýt chết vì bom Mỹ ở gần ga Đông Anh. Với bản chất sôi nổi, nhiệt tình, sâu sát phong trào, ông gắn mình với sự nghiệp sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn. Ngoài những bài viết cho các trang nông nghiệp, ông còn giữ chuyên mục "Đầu làng, cuối xóm" mang bút danh Xã Viên. Những năm 1976-1980, được phân công chuyên theo dõi vùng kinh tế mới của Hà Nội tại Lâm Đồng, nhà báo Xuân Khang đã viết nhiều phóng sự được UBND TP Hà Nội tặng giấy khen và từng đoạt giải nhì Giải báo chí của Hội Nhà báo Việt Nam. Xuân Khang còn là cây bút sáng tác, hội viên Hội Nhà văn Hà Nội, được các nhà xuất bản Phổ Thông, Thanh niên, Phụ nữ, Hà Nội in nhiều tác phẩm như: Tập truyện "Cái ao", "Chiếc bừa mới", "Vượt sáng" (những năm 1960); tập phóng sự "Người Hà Nội trên vùng kinh tế mới Lâm Đồng" (1976-1980), "Mùa đầu" (1981); tập truyện ngắn "Một thời dại dột" (1993); tập tiểu thuyết "Đất hào hoa" (2000), "Những người đánh đu thế kỷ" (2003).

Nhà báo Xuân Khang là Phó ban Nông nghiệp Báo Hànộimới, một thời gian khoảng 3 năm trước khi nghỉ hưu, ông chuyển sang Công ty Diafilm thuộc Bộ Văn hóa - Thông tin làm biên tập kịch bản.

Với những cống hiến trong những năm tại ngũ và làm Báo Hànộimới, ông được tặng thưởng Huân chương Chiến thắng hạng Ba, Huân chương Chiến sỹ vẻ vang, Huân chương Chống Mỹ cứu nước hạng Nhất, Huy chương Vì sự nghiệp Báo chí Việt Nam.

Nghỉ hưu, ông vẫn tham gia công tác tổ dân phố, vẫn viết báo, viết sách, không để rơi vào quên lãng. Nhà báo Xuân Khang đã ra đi về cõi vĩnh hằng, nhưng hình ảnh ông, những tác phẩm của ông vẫn lắng đọng trong tâm trí đồng nghiệp và bạn đọc!
Đêm 6-11-2013