Xử lý nửa vời, khiếu kiện kéo dài

Xã và huyện đều… "mập mờ"

Trước mặt chúng tôi là diện tích đất um tùm cây cỏ, nằm chen lẫn một vài nhà xưởng, có tường bao quanh. Hơn 5.000m2 đất này là nguyên nhân khiến cho hàng chục hộ dân ở cụm 13, xã Tân Lập phải vất vả, ngược xuôi đến các cơ quan chức năng yêu cầu được bảo vệ quyền lợi của mình trong suốt 3 năm qua. Tìm hiểu sự việc, chúng tôi được biết: Năm 2001, Công ty TNHH Hương Quế thuê người đến từng gia đình để thỏa thuận thuê ruộng của 40 hộ dân, với giá 12 triệu đồng/sào, trong thời hạn 13 năm (mức giá đền bù GPMB được UBND huyện Đan Phượng phê duyệt tại Quyết định 112b/QĐ-UBND ngày 27-3-2001 cho các dự án đầu tư, sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tại xã Tân Lập). Khi thuê đất, hai bên có lập hợp đồng và mặc dù hợp đồng có tên "Chuyển nhượng quyền sử dụng đất" nhưng lại ghi thời hạn sử dụng là 13 năm và vẫn được UBND xã Tân Lập xác nhận. Chính sự nhập nhèm đó trong các bản hợp đồng nên hiện nay DN không chịu trả đất cho người dân vì cho rằng đã "mua đứt bán đoạn"; còn các hộ dân lại cho rằng, DN chỉ thuê đất trong 13 năm và đến nay đã hết thời hạn sử dụng.

Sau 7 năm thuê đất của xã viên, DN vẫn không hoạt động nên người dân đã tố cáo với cơ quan chức năng việc UBND huyện Đan Phượng cho Công ty Hương Quế thuê đất không đúng quy định. Tháng 5-2011, UBND TP Hà Nội ban hành Thông báo 138/TB-UBND, kết luận nội dung tố cáo của công dân là đúng. Đến lúc này, người dân mới biết Công ty Hương Quế mới chỉ làm xong thủ tục thỏa thuận bồi thường đất cho các hộ dân mà chưa được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) cho thuê đất và việc Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng ban hành quyết định phê duyệt giá đền bù, GPMB các dự án đầu tư sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tại xã Tân Lập là không đúng thẩm quyền. Vậy nhưng, không hiểu vì sao các cơ quan chức năng huyện Đan Phượng lại cho Công ty Hương Quế san nền, xây dựng một số công trình và sử dụng đất trong bằng ấy năm? Lạ hơn, sau khi UBND thành phố ra thông báo kết luận, yêu cầu UBND huyện Đan Phượng xử lý vi phạm trong lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng đối với Công ty Hương Quế, nhưng sau hơn 3 năm sự việc vẫn "giậm chân tại chỗ"…

Trong buổi làm việc với phóng viên, ông Nguyễn Hữu Quy, Chủ tịch UBND xã Tân Lập cho biết: UBND xã đã tổ chức hòa giải nhiều lần, nhưng giữa Công ty Hương Quế và các hộ dân vẫn không đi đến thống nhất. Việc xác định hợp đồng vô hiệu không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND xã nên đã hướng dẫn các bên làm đơn khởi kiện đến tòa án, song các bên không thực hiện. Tương tự quan điểm của UBND xã Tân Lập, ông Nguyễn Hữu Hoàng, Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng cũng cho biết việc này phải được xác định tại tòa!

Xử lý nửa vời

Được biết, sau khi có thông báo kết luận của UBND thành phố, UBND huyện Đan Phượng đã chỉ đạo các phòng, ban chức năng lập biên bản kiểm tra hiện trạng sử dụng đất của Công ty Hương Quế từ tháng 2-2012, sau đó Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện đã lập biên bản, yêu cầu chủ DN phải tự tháo dỡ công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp trước ngày 10-3-2012. Song, việc xử lý những vi phạm nêu trên chỉ để "làm phép" nên từ đó đến nay các công trình vi phạm của Công ty Hương Quế vẫn ngang nhiên tồn tại. Lý giải nguyên nhân, ông Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng cho biết thêm: Do một số DN có đơn đề nghị được thuê lại diện tích đất của Công ty Hương Quế, đồng thời do đây là thời điểm giáp ranh thực hiện Luật Đất đai 2003 và Luật Đất đai năm 2013, hiện chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể nên việc xử lý vi phạm tạm thời dừng lại. Khi có văn bản hướng dẫn cụ thể, UBND huyện sẽ báo cáo thành phố để có hướng xử lý tối ưu, nhằm bảo đảm quyền lợi của tất cả các bên…

Tuy nhiên, theo thông tin chúng tôi nắm được thì một số DN có đơn đề nghị xin được thuê lại diện tích đất của Công ty Hương Quế là vào thời điểm giữa năm 2014 (không phải năm 2012). Do vậy, lý do mà ông Chủ tịch UBND huyện Đan Phượng lý giải cho việc chưa xử lý vi phạm là chưa thuyết phục, không phản ánh đúng thực tế bản chất của vụ việc. Mặt khác, về mặt pháp lý, Công ty TNHH Hương Quế chưa được cấp có thẩm quyền cho thuê đất nên hiện nay dù DN nào có nguyện vọng được thuê lại diện tích đất trên thì cũng đều phải thực hiện lại quy trình thu hồi đất từ đầu. Công ty Hương Quế không thể chuyển ngang quyền sử dụng đất cho bất cứ DN nào. Điều này cho thấy UBND huyện Đan Phượng xử lý nửa vời, thiếu kiên quyết với các vi phạm về đất đai và trật tự xây dựng của công ty này.

Ở đây, cái "lý" mà người dân đưa ra là những tranh chấp hiện nay bắt nguồn từ chính việc trước đây UBND xã Tân Lập và huyện Đan Phượng đã cố tình bỏ qua những vi phạm của Công ty Hương Quế, nên các hộ dân không chịu đưa sự việc ra tòa giải quyết, mà vẫn yêu cầu các đơn vị đã làm sai thì phải tự sửa sai. Vì vậy, nếu các cơ quan chức năng của huyện Đan Phượng vẫn nhùng nhằng, không giải quyết dứt điểm thì vi phạm vẫn không thể khắc phục. Đã đến lúc UBND huyện Đan Phượng phải có trách nhiệm, nghiêm túc thực hiện kết luận của UBND thành phố, để bảo đảm quyền lợi chính đáng của công dân và sớm giải quyết dứt điểm tình trạng đơn thư khiếu kiện kéo dài tại địa phương.