Xây hồ trữ nước để giảm ngập?

Ông Nguyễn Ngọc Công, Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành chương trình Chống ngập nước TP (TTCN) vừa yêu cầu Sở Quy hoạch - Kiến trúc phối hợp với các sở, ngành, quận, huyện khảo sát những vùng đất trũng và lựa chọn để xây hồ điều tiết như đề xuất của TTCN. Trên cơ sở này sẽ quy hoạch mạng lưới hồ điều tiết, nghiên cứu, đề xuất giải pháp xây hồ trữ nước nhằm giảm ngập hiện tại và ngăn những điểm ngập mới phát sinh do ảnh hưởng của đô thị hóa và biến đổi khí hậu. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, hiện TP có khoảng 121.000ha đất nông nghiệp, chiếm khoảng 58% tổng diện tích đất tự nhiên. Số diện tích này có khả năng tự thấm, thoát nước tốt, nhưng dự kiến đến năm 2020 chỉ còn 83.000ha đất nông nghiệp. Phần diện tích hao hụt sẽ nhường chỗ cho các công trình. Điều này sẽ làm giảm khả năng trữ nước mặt và gây khó khăn khi có lụt lớn, ngập úng bất thường do biến đổi khí hậu.

Hiện toàn thành phố có khoảng hơn 100 điểm ngập và tình trạng ngập ngày càng trầm trọng, không chỉ xảy ra ở vùng trũng, thấp mà còn xuất hiện cả ở các quận trung tâm. Thạc sĩ Hồ Long Phi, Phó ban Chỉ đạo chương trình Chống ngập nước TP nhận định, hệ thống thoát nước đã và đang được lắp đặt vẫn không thể giải quyết được vấn nạn ngập. Bên cạnh đó, các khu dân cư mới vẫn không ngừng gia tăng và việc xuất hiện những điểm ngập mới là điều chắc chắn, nếu không có biện pháp kiểm soát. "Việc phát triển đô thị hóa trên vùng cao còn gây ngập cho các lưu vực thấp liền kề. Trong khi đó, một trong những yêu cầu cơ bản của việc chống ngập bền vững là không để cho những dự án khu dân cư mới gây ảnh hưởng bất lợi cho những khu vực khác" - ông Phi khẳng định.

Chính vì thế, TTCN cho rằng, mỗi dự án dân cư phải bảo đảm không làm tăng thêm mực nước sông, rạch hoặc làm giảm đi khả năng thoát nước của lưu vực. Đó là yêu cầu các chủ đầu tư phải đặt ra khi xây dựng các hồ điều tiết phân tán tại các dự án dân cư. Bên cạnh đó, TP sẽ quy hoạch các hồ điều tiết tập trung, giữ lại những khu vực thấp làm nơi trữ nước (ở khu vực huyện Củ Chi, Nhà Bè, Bình Chánh, Hóc Môn hay quận Thủ Đức). Đây là những điểm xung yếu, cần cố gắng hạn chế phát triển đô thị, bê tông hóa để làm nơi giữ nước khi có lũ hoặc mưa lớn từ thượng lưu đổ về. Ngoài mục đích trữ nước chống ngập, hồ điều tiết còn góp phần cải thiện môi trường, tăng mỹ quan đô thị, khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên nước mưa. Hơi nước, cây xanh xung quanh các hồ điều tiết sẽ giúp giảm nóng bức, thoáng mát hơn cho nhiều khu vực của thành phố. Ngoài ra, nguồn nước được lưu giữ ở các hồ còn phục vụ cho việc phòng cháy chữa cháy, cấp nước và bổ cập nguồn nước ngầm.