Xây dựng Đảng là vấn đề hệ trọng, liên quan đến vận mệnh của Đảng, của chế độ

Vấn đề xây dựng Đảng trong Dự thảo Báo cáo chính trị được trình bày ở mục XV: Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Đây là mục vô cùng quan trọng được sự quan tâm đặc biệt của cán bộ, đảng viên, nhân dân.

1. Việc đánh giá tình hình trong mục XV là khách quan, phù hợp với thực tiễn xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ qua, nhất là đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) cũng như việc đánh giá chung công tác xây dựng Đảng 5 năm qua. Bên cạnh những kết quả quan trọng đạt được, Dự thảo Báo cáo đã chỉ rõ những hạn chế, khuyết điểm kể cả phương diện lý luận và thực tiễn xây dựng Đảng trên các lĩnh vực công tác chính trị, tư tưởng, tổ chức, kiểm tra, dân vận, phòng chống tham nhũng, lãng phí, đổi mới nội dung và phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng và chỉ ra các nguyên nhân.

Tuy nhiên, theo chúng tôi ở phần đánh giá tình hình xây dựng Đảng cần nhấn mạnh và phân tích sâu sắc thêm: Đảng ta có những bước đột phá trong nhận thức chấp nhận kinh tế thị trường và phát triển kinh tế thị trường để xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Song, Đảng ta cũng chưa lường hết và chưa chuẩn bị đầy đủ để cán bộ, đảng viên, nhân dân đề phòng và ngăn chặn mặt trái của kinh tế thị trường. Bên cạnh những thành tựu to lớn đạt được, những nhiệm kỳ qua, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên; tệ tham nhũng, lãng phí… chưa được đẩy lùi. Tội phạm và tệ nạn xã hội có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, đạo đức xã hội không ít mặt xuống cấp; xu hướng tuyệt đối hóa lợi ích cá nhân, tuyệt đối hóa lợi ích vật chất, xem "tiền là giá trị và điều kiện cao nhất", "bái vật giáo tiền tệ" với một lối sống lạnh lùng, không tình nghĩa làm băng hoại các giá trị chân - thiện - mỹ. Chưa bao giờ chủ nghĩa cá nhân lại phát triển mạnh và cao độ như trong kinh tế thị trường. Chủ nghĩa cá nhân hiện đang có sự phát triển biến tướng, biểu hiện thành các "lợi ích nhóm" (theo nghĩa tiêu cực). Mặt trái của kinh tế thị trường với "lợi ích nhóm" sẽ làm xuất hiện "kinh tế thị trường thân hữu" đưa đất nước chệch hướng sang "chủ nghĩa tư bản thân hữu".

2. Để phát huy những thành tựu và khắc phục những hạn chế, khuyết điểm, nhất là trong tình hình hiện nay cái đáng quan tâm là "lợi ích nhóm" làm cho tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống theo "dây" càng trở nên phức tạp. Đảng chúng ta, Nhà nước chúng ta do Đảng lãnh đạo, hoạt động không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của nhân dân. Các đồng chí lãnh đạo, quản lý đất nước hiện nay đang có trách nhiệm rất lớn: Trách nhiệm không chỉ với 4000 năm lịch sử mà còn trách nhiệm với trên 90 triệu người dân Việt Nam.

Các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong công tác xây dựng Đảng là đồng bộ và có tính khả thi. Tuy nhiên, theo chúng tôi, có thể tập trung, nêu đậm thêm các nội dung:

Với các giải pháp tiếp tục kiên trì, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) gắn với việc thực hiện Chỉ thị 03 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, cần kiên quyết đấu tranh đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, nhất là ở các cán bộ có chức, có quyền, củng cố niềm tin của nhân dân, của đảng viên đối với Đảng. Phải ngăn chặn, khắc phục tình trạng "kinh tế thị trường thân hữu", đẩy lùi "lợi ích nhóm", không để "lợi ích nhóm" được hợp lý hóa bằng chính sách của Nhà nước.

Với các giải pháp xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng cần nhấn mạnh:

Thứ nhất, đổi mới việc ban hành Nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước phải thiết thực, ngắn gọn, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn đặt ra; cân đối các nguồn lực, chú ý điều kiện để Nghị quyết, chính sách có tính khả thi và hiệu quả khi thực hiện.

Thứ hai, đổi mới việc quán triệt, học tập Nghị quyết của Đảng theo hướng thiết thực, phù hợp với từng đối tượng; coi trọng xây dựng kế hoạch, chương trình hành động sát với nhiệm vụ cụ thể của từng địa phương, đơn vị.

Thứ ba, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao hơn nữa tính chiến đấu, tính thuyết phục, tính hiệu quả trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo bước đột phá trong nhận thức, sự thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong nhân dân.

Thứ tư, mở rộng các hoạt động đối thoại, chất vấn giữa lãnh đạo các cấp Đảng, chính quyền, Mặt trận và các đoàn thể với cán bộ, đảng viên, nhân dân, góp phần kịp thời giải quyết những vấn đề bức xúc, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đơn thư khiếu nại nảy sinh.

Thứ năm, kiên quyết và kịp thời đấu tranh với các luận điểm sai trái, âm mưu "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch, chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ.

Với các giải pháp đổi mới công tác tổ chức, cán bộ:

Thứ nhất, cần thực hiện có hiệu quả chiến lược cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tập trung làm tốt công tác quy hoạch cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược.

Thứ hai, sớm nghiên cứu hợp nhất một số cơ quan Đảng và Nhà nước tương đồng chức năng, nhiệm vụ để bộ máy gọn nhẹ, hiệu quả, tinh giảm biên chế: Từng bước tổ chức thi tuyển các chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý.

Thứ ba, trước mỗi kỳ đại hội các cấp, nên chăng cần công khai danh sách dự kiến vào cấp ủy các cấp (kể cả Ban Chấp hành Trung ương) để cán bộ, đảng viên, nhân dân biết, tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc và nhân dân tham gia công tác xây dựng Đảng.

Thứ tư, công tác tổ chức cán bộ phải có quy chế, giải pháp hữu hiệu loại trừ cho được những người "lợi ích nhóm", phản bội lại mục tiêu, lý tưởng của Đảng.

Thứ năm, với việc đánh giá phân loại các tổ chức Đảng và đảng viên hàng năm nên chú trọng thực chất; khắc phục bệnh thành tích, tránh tình trạng không ít tổ chức Đảng được xếp loại trong sạch, vững mạnh hoặc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhưng công việc cũng chỉ "bình bình". Cũng nên điều chỉnh lại cách phân loại: Phấn đấu xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh là hướng phấn đấu chung; còn phân loại chỉ nên là: Tổ chức Đảng hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt, hoàn thành nhiệm vụ và yếu kém.

Với công tác kiểm tra, giám sát cần tạo điều kiện và có quy chế cụ thể để Mặt trận Tổ quốc và nhân dân tham gia thực hiện công tác phản biện và giám sát cán bộ, đảng viên.

Vấn đề xây dựng Đảng là vấn đề hệ trọng không chỉ liên quan đến vận mệnh của Đảng mà còn liên quan đến vận mệnh của chế độ. Về lâu dài, ngoài công việc nội bộ của Đảng, vẫn phải hướng vào tổ chức nhân dân, lãnh đạo nhân dân, dựa vào sự vĩ đại của nhân dân để tiến hành xây dựng, chỉnh đốn Đảng, như di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh.