Xã hội hóa hay tận thu ?

Tận thu

Đến xã Cự Khê, khi chúng tôi vào nhà chị H. (thôn Mỹ) thì ở ngoài ngõ đã có đến hơn chục người dân Thôn Cầu, Thôn Hạ, Thôn Thượng nghe tin có nhà báo về, họ cùng kéo đến. Bà Ng.T.L. (Thôn Mỹ) bức xúc phản ánh: Máy phát điện đã mua từ cách đây 5-6 năm, do thời điểm đó hay mất điện. Hằng năm, mỗi cháu mới vào học bị thu 200.000 đồng. Một, hai năm trở lại đây, số ngày mất điện rất ít, khấu hao máy cũng đã hết, giờ chỉ thu tiền bảo dưỡng, sửa chữa nhỏ và mua xăng phục vụ chạy máy những lúc cần. Nhưng thực tế, năm học 2015-2016 nhà trường vẫn "bổ đầu" các cháu để thu 150.000-200.000 đồng/cháu. Trong khi đó, báo cáo thu - chi sửa chữa, mua xăng chạy máy phát điện năm học 2014-2015 của trường (khu B) còn tồn quỹ tới 8.548.000 đồng(?). Không những thế, mặc dù đã nộp tiền trang thiết bị phục vụ bán trú, nhưng các cháu mới vào học vẫn bị thu 25.000 đồng/cháu để... mua bát ăn. Đồng thời, đầu năm, nhà trường thu tiền Quỹ phụ huynh 50.000 đồng/cháu, Quỹ khuyến học 100.000 đồng/cháu. Nhưng cuối năm học 2014-2015, nhà trường không tổ chức lễ tổng kết. Quỹ khuyến học thu nhiều vậy, nhưng trường cũng không khen thưởng cho các cháu học giỏi. "Riêng tiền học phẩm 150.000 đồng/cháu/năm học, theo quy định cuối năm học phải trả về cho các cháu vở, giấy vẽ, bút... đã được mua để sử dụng trong năm học. Nhưng thực tế, các cháu không được mang gì về. Vậy thử hỏi, học phẩm của con cháu chúng tôi được mua, học là những gì?" - bà H. Thôn Cầu thắc mắc.

Điều khiến CMHS bức xúc nhất là khoản tiền lắp điều hòa lớp học. Nhà trường tiến hành lắp điều hòa từ cuối tháng 7, đầu tháng 8-2015 nhưng đến đầu tháng 9, mới tổ chức họp CMHS để thông báo việc lắp 8 máy điều hòa, tổng số 125,602 triệu đồng; áp mức CMHS phải đóng góp năm học 2015-2016 mỗi cháu 200.000 đồng, số còn lại sang năm sau tính tiếp và thông báo sau. Không những thế, mức giá trong bản "Dự toán kinh phí lắp đặt điều hòa..." của nhà trường "đội" hơn giá thị trường cùng thời điểm, đơn cử: Điều hòa hiệu Nagakawa 24000BTU, mức giá nhà trường mua là 13,890 triệu đồng/chiếc, giá thị trường là 12,9 triệu đồng; ống đồng 259.000 đồng/m, giá thị trường là 170.000 đồng/m...

Nhiều vấn đề cần làm rõ

Tại buổi làm việc với PV Báo Hànộimới trong chiều cùng ngày, bà Ngô Thị Liễu, Hiệu trưởng Trường Mầm non Cự Khê phủ nhận toàn bộ thông tin CMHS phản ánh. Theo bà Liễu: "Cách đây 1-2 năm, nhiều CMHS đã trực tiếp đến gặp Hiệu trưởng để đề nghị lắp điều hòa cho lớp con em mình, nhưng đến năm học 2015-2016 nhà trường mới thực hiện. Trước khi thực hiện, từng lớp đã tổ chức họp Ban đại diện CMHS để lấy ý kiến, tiếp đó ngày 6-7-2015, đại diện CMHS các lớp đã họp với Ban Giám hiệu nhà trường bàn về việc lắp đặt điều hòa. Sau khi bàn bạc, đại diện CMHS thống nhất mức đóng 200.000 đồng/cháu/năm... Hợp đồng lắp đặt điều hòa do ông Nguyễn Tiến Thắng ở Thôn Thượng - cũng là CMHS có con học tại trường đảm nhận. Sau khi lắp đặt, hầu hết CMHS và cán bộ, giáo viên nhà trường đã nhiệt tình ủng hộ và tự nguyện đóng góp tổng số tiền lên tới 68.500.000 đồng. Khoản tiền này đã được thanh toán cho ông Thắng. Số tiền còn lại sẽ được CMHS và nhà trường tiếp tục vận động ủng hộ vào các năm học sau...". Tuy nhiên, khi PV yêu cầu bà Liễu cung cấp danh sách CMHS ủng hộ tự nguyện, thì bà Liễu nại lý do: "Đại diện CMHS đã mang danh sách về sau cuộc họp ngày 8-10-2015, nên nhà trường chưa thể cung cấp cho Báo Hànộimới. Sáng 12-10, chúng tôi sẽ gửi nhà báo danh sách này".

Được biết, cuộc họp ngày 8-10-2015 có nội dung Phòng Giáo dục & Đào tạo huyện Thanh Oai kiểm tra công tác thu, chi tài chính tại trường (PV). Không rõ bản chất sự "nhiệt tình tự nguyện" của CMHS ra sao, nhưng ngay sau buổi làm việc với PV, liên tiếp trong hai ngày 9 và 10-10, Trường Mầm non Cự Khê (khu B) đã ráo riết tổ chức nhân viên kê bàn ghế chặn tại các cửa lớp để yêu cầu CMHS ký tên vào bản danh sách phụ huynh ủng hộ, hỗ trợ năm 2015-2016(!?). Ngạc nhiên hơn, trong khi Hiệu trưởng khẳng định việc tổ chức lắp đặt điều hòa theo chủ trương xã hội hóa giáo dục đã được "thực hiện đúng quy trình", thì Phó Trưởng phòng GD&ĐT huyện Thanh Oai Bùi Thị Thu Hiền lại khẳng định: "Về việc này, Trường Mầm non Cự Khê chưa có tờ trình gửi Phòng GD&ĐT huyện"(!?). Theo quy định tại Khoản 2, Điều 11, quy định ban hành kèm theo Quyết định số 51/2013/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội, việc quản lý, sử dụng khoản đóng góp tự nguyện để sửa chữa nhỏ hoặc mua sắm trang thiết bị của nhà trường phải bảo đảm 4 bước... các trường "... chỉ được tiến hành vận động, thực hiện sau khi có sự đồng ý của cơ quan cấp trên quản lý trực tiếp" (UBND quận, huyện, thị xã hoặc Sở GD&ĐT theo phân cấp quản lý). Như vậy, có thể thấy rõ, Trường Mầm non Cự Khê đã tự ý thực hiện lắp điều hòa và áp đặt mức thu tiền với CMHS.

Trước thông tin về tình trạng lớp học quá tải, bà Liễu khẳng định "trung bình mỗi lớp chỉ có 20-24 trẻ theo quy định". Nhưng trong Biên bản họp CMHS đầu năm do chính bà Hiệu trưởng cung cấp, lại "tố" hầu hết các lớp đều có sĩ số xấp xỉ 40 hoặc hơn 40 trẻ, cá biệt lớp B2 có tới 56 trẻ... Về việc kết thúc năm học 2014-2015, trường không tổ chức lễ bế giảng, bà Liễu lý giải: "Do đợt hè năm nay thời tiết quá nóng, nên chúng tôi đã linh hoạt tổ chức lễ bế giảng cho trẻ 5 tuổi ngay tại lớp học nhằm bảo đảm sức khỏe cho các con". Nhưng thực tế, ngày cuối năm học, mỗi cháu đến lớp chỉ được cô giáo "phát" cho một Giấy khen học sinh giỏi hoặc Cháu ngoan Bác Hồ, kèm theo... 1 quyển vở.

Liên quan đến hàng loạt khoản thu vô lý khác, bà Liễu khẳng định: "Không thu tiền khuyến học, tiền vệ sinh. Không có khoản thu nào ngoài quy định của ngành Giáo dục". Để chứng minh, bà Hiệu trưởng yêu cầu nhân viên kế toán cung cấp hàng loạt cuốn sổ thu của các lớp trong tháng 9 và tháng 10-2015, trong đó chỉ ghi vẻn vẹn các khoản thu: Bán trú, học phí, ăn... Tuy nhiên, trên những phiếu thu liên 2 do CMHS cung cấp cho PV có cùng một nét chữ của nhân viên nhà trường, thể hiện rõ hàng loạt khoản thu ngoài quy định: Quỹ phụ huynh, khuyến học, vệ sinh, điều hòa, máy phát điện, học sinh mới... Đồng thời, trong "Danh sách ủng hộ năm học 2015-2016" do nhà trường cung cấp ngày 12-10, cũng thể hiện nội dung thu tiền điều hòa, máy phát, vệ sinh. Trớ trêu là, có những CMHS cho rằng đã phải nộp tiền và ký ở phiếu thu, nên nhất quyết không ký vào "danh sách ủng hộ" do nhà trường lập ngày 9 và 10-10, nhưng sau đó, tên của họ vẫn được "ai đó ký hộ"(?).

Sự việc cho thấy những bức xúc của các bậc CMHS có con học tại Trường Mầm non Cự Khê là có cơ sở.