Vẫn “đánh trống, bỏ dùi”

- Qua điều tra về tình trạng sản xuất, kinh doanh MBH kém chất lượng, chúng tôi phát hiện nhiều mẫu MBH được chứng nhận đạt chuẩn do Trung tâm 3 cấp nhưng khi kiểm nghiệm lại thì không đạt. Ông nói sao về thực trạng này?

- Ông Hoàng Lâm: Đúng là trong thực tế đã có điều này. Ở đây cần phải làm rõ, có trường hợp MBH bị phát hiện là giả mạo không rõ xuất xứ nhưng lại mang nhãn hiệu và làm nhái kiểu dáng, kể cả dán tem hợp quy mà trong nhiều trường hợp đã được xác minh; trường hợp khác MBH đúng là do doanh nghiệp đó sản xuất, chưa được chứng nhận hợp quy nhưng vẫn được dán tem hợp quy để đưa ra thị trường và trường hợp MBH đã được chứng nhận hợp quy nhưng không đạt yêu cầu khi thử nghiệm mẫu lấy trên thị trường. Trong 2 trường hợp đầu tiên thì hoặc là người kinh doanh mũ giả hoặc doanh nghiệp đưa hàng hóa chưa đúng quy định ra thị trường sẽ phải được các cơ quan chức năng xử lý theo quy định. Riêng trường hợp sau cùng, nếu MBH đúng là đã được Trung tâm 3 chứng nhận nhưng phát hiện hàng hóa đưa ra thị trường không phù hợp, ngoài việc bị xử lý theo quy định của Nhà nước, trung tâm cũng tiến hành xác minh để xử lý theo quyền hạn của tổ chức chứng nhận. Ở đây cũng cần phải thấy thực trạng ngoài những loại MBH bị cố tình làm giả, làm nhái mà vẫn ngang nhiên tồn tại, thì cũng có một số doanh nghiệp đã không bảo đảm chất lượng sản phẩm của mình theo công bố, vi phạm các quy định liên quan. Các trường hợp này đã và cần phải được xem xét để xử lý thích đáng.

Trong thực tế, đã có nhiều doanh nghiệp sau khi xác minh đã bị hủy bỏ hiệu lực chứng nhận như trường hợp của doanh nghiệp Hùng Hậu là ví dụ điển hình và chúng tôi đã từng 2 lần rút giấy chứng nhận chất lượng của đơn vị này. Sau đó, Hùng Hậu đã chấp hành nghiêm chỉnh nhưng chỉ được một thời gian ngắn lại liên tục vi phạm, thậm chí còn nhái mẫu của đơn vị sản xuất MBH khác nên chúng tôi rút giấy phép. Một trường hợp nữa là cơ sở Sóng Hùng, khoảng năm 2007-2008 vi phạm liên tục. Hiện Sóng Hùng đã có văn bản giải trình về MBH kém chất lượng và Trung tâm 3 đang xác minh rõ, nếu vi phạm nặng sẽ xử lý nghiêm. Hiện nay số doanh nghiệp thực hiện chứng nhận tại Trung tâm kỹ thuật 3 cũng chỉ trên dưới 20, giảm khá nhiều so với thời kỳ ban đầu vì lý do này.

- Thực tế tình trạng MBH kém chất lượng, giả mạo vẫn bán nhiều ngoài thị trường và người tiêu dùng không biết sao mà lần?

- Ông Hoàng Lâm: Nếu cả nước có hàng trăm DN sản xuất MBH nhưng nếu việc vi phạm được quan tâm đúng mức và có biện pháp xử lý tận gốc và chế tài đủ mạnh thì phát hiện những nơi này là không khó. Quan trọng nhất là cơ quan Nhà nước đặt ra luật và quy định rồi thì phải được thực thi thật nghiêm ở mọi nơi, mọi chỗ, tránh việc thực hiện không đồng bộ, không có tính liên tục sẽ không có hiệu quả như đã thấy, ảnh hưởng đến tính nghiêm túc của quy định.

Cơ quan chức năng cần đưa MBH này vào diện hàng hóa sản xuất - kinh doanh có điều kiện và tuân thủ nghiêm các quy định để tạo môi trường sản xuất kinh doanh lành mạnh đối với loại hàng hóa này. Nếu làm tốt thì DN không có lý do gì để sản xuất MBH không đạt yêu cầu. Mặt khác, các cơ sở sản xuất và buôn bán những loại MBH kém chất lượng khá công khai và ở nhiều địa phương. Do đó, vai trò của chính quyền địa phương trong việc kiểm soát là cần thiết và không thể nói là không biết. Thế nhưng, điều này hầu như vẫn chưa có câu trả lời. Nên chăng cần có quy định cụ thể nếu trên địa bàn mình quản lý mà để xảy ra sai phạm thì trước hết người đứng đầu phải chịu trách nhiệm, thậm chí là cách chức nếu mức độ vi phạm nghiêm trọng. Nếu làm được như vậy cũng mới chỉ là một điều kiện cần để làm trong sạch thị trường, không chỉ đối với MBH mà còn đối với nhiều hàng hóa và vấn đề cần thiết khác.

Theo quan điểm cá nhân tôi, rất cần phải giải quyết vấn đề từ gốc nhưng vì lí do nào đó mà các biện pháp kiểm tra giám sát chủ yếu được tập trung áp dụng đối với các doanh nghiệp mà vẫn chưa được áp dụng hay nói cách khác là áp dụng hết sức lỏng lẻo với các loại hình sản xuất kinh doanh trôi nổi, không khai báo, không rõ xuất xứ.

- Nói như thế tức là Trung tâm 3 cũng làm chưa tốt?

- Ông Hoàng Lâm: Để xảy ra vi phạm chất lượng của các DN sản xuất trên, trước hết, Trung tâm 3 cũng nhận thấy có trách nhiệm của mình trong đó. Nói như thế không có nghĩa chúng tôi không làm nghiêm, trái lại, chúng tôi luôn luôn cố gắng để thực hiện tốt nhất các trách nhiệm của mình. Chúng tôi sẽ phối hợp, kể cả với doanh nghiệp sản xuất và có biện pháp nghiệp vụ để xác minh tính xác thực của thông tin, khi cần thiết sẽ tiến hành xem xét và giám sát lại tại sản xuất, thử nghiệm mẫu MBH liên quan để làm rõ và có các biện pháp xử lý thích hợp theo quy định và thuộc trách nhiệm của tổ chức chứng nhận.

- Ngoài những vấn đề nêu trên, theo ông cần có giải pháp nào để đẩy lùi tình trạng MBH kém chất lượng trên thị trường?

- Ông Hoàng Lâm: Hiện nay, thực tế cần phải xem lại là cứ đến tháng ATGT thì cơ quan chức năng mới vào cuộc, hoặc việc ra quân phải theo kế hoạch trong khi những việc này cần phải được thực hiện xuyên suốt trong cả hệ thống, liên tục kiểm tra, xử lý vi phạm trong cả năm, thực hiện nghiêm túc và nghiêm minh, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”.