Ưu tiên vận tải HKCC, hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân

Hàng ngày các phương tiện vận chuyển trên 6 triệu lượt người với gần 12 triệu chuyến. Phương tiện hai bánh chiếm một tỷ lệ cao (80%), xe con tuy chiếm một tỷ lệ thấp (8%) nhưng đang gia tăng với tốc độ cao (mức độ tăng trưởng trung bình giai đoạn 2000 - 2010 là khoảng 20%/năm).

Theo Phó Chủ tịch, diễn biến của phương tiện giao thông Hà Nội trong những năm qua có một số đặc điểm như: Số lượng phương tiện giao thông tăng nhanh chóng, tuy nhiên lại phát triển không cân đối. Số lượng phương tiện cá nhân (xe máy, xe con) gia tăng khá nhanh; trong khi đó phương tiện giao thông công cộng (xe buýt) tuy có gia tăng nhưng chiếm tỷ trọng thấp (4%).

Tuy nhiên, trên địa bàn thành phố hiện vẫn còn tồn tại một số lượng lớn phương tiện cũ, lạc hậu (xe máy, xe khách, xe tải) là nguồn gốc cho ô nhiễm và tai nạn giao thông; chưa có phương tiện tiên tiến, chất lượng cao, sử dụng nhiên liệu sạch vào sử dụng.

Tại Hà Nội, việc quản lý phương tiện đô thị đã hình thành được bộ máy và cơ chế quản lý; đó là việc đăng ký và quản lý số lượng do lực lượng cảnh sát giao thông đảm nhiệm, quản lý chất lượng do trạm Đăng kiểm đảm nhận. Mặc dù vậy, việc quản lý phương tiện vẫn còn một số bất cập, như phương tiện phát triển khá tự phát mà chưa có giải pháp kiềm chế, nhất là phương tiện cá nhân (xe máy, xe con).

Việc phát triển phương tiện giao thông trong giai đoạn vừa qua cũng để lại những bất cập cho thành phố như gia tăng áp lực cho hạ tầng giao thông, gia tăng ùn tắc và tai nạn giao thông, gia tăng phương tiện nhanh chóng dẫn đến khó kiểm soát...

“Chính vì vậy, để hướng một đô thị tương lai và phát triển bền vững theo tiêu chí “Xanh - Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, phương tiện giao thông cần phải chuyển đổi mạnh mẽ để đáp ứng một hệ thống giao thông bền vững, đó là: đảm bảo khả năng giao thông thông suốt cho mọi nhu cầu vận tải, đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông, bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế đô thị” - Phó Chủ tịch cho biết.

Theo đó, các giải pháp tăng cường quản lý phương tiện giao thông hướng tới mô hình giao thông đô thị tương lai chính là: Phải lập quy hoạch Giao thông đô thị giai đoạn 2010 - 2030 tầm nhìn đến 2050; định hướng phát triển cho từng loại hình phương tiện giao thông đô thị bao gồm cả đường bộ, đường sắt, đường thuỷ, đường hàng không.

Ngoài ra, thành phố cần tiếp tục cải tạo và phát triển hạ tầng kỹ thuật giao thông đô thị tạo điều kiện cho các phương tiện lưu hành an toàn thuận lợi; Ưu tiên phát triển hạ tầng cho phương tiện giao thông công cộng (làn dành riêng cho xe buýt, BRT, hạ tầng đường sắt đô thị, hạ tầng metro).

Tiếp đó, Hà Nội phải kiểm soát chặt chẽ và có định hướng đầu vào (khâu nhập khẩu, sản xuất và đăng ký phương tiện) tạo điều kiện cho việc phát triển phương tiện công cộng và hạn chế đưa vào các phương tiện cá nhân; Kiểm soát chặt chẽ chất lượng quá trình vận hành, từng bước nắm rõ chất lượng và kiểm soát chất lượng các phương tiện vận hành để có kế hoạch đổi mới, thay thế phù hợp các phượng tiện cũ, nát, lạc hậu, gây ô nhiễm; Quản lý chặt chẽ và có định hướng trong quá trình sử dụng theo hướng ưu tiên phương tiện vận tải hành khách công cộng và giao thông không động cơ, hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân đặc biệt là trong phạm vi lõi đô thị.

Điều đặc biệt quan trọng nữa là thành phố đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục tăng cường nhận thức của nhân dân trong việc sử dụng phương tiện giao thông, khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông công cộng...

“Như vậy, việc chuyển đổi mô hình phương tiện giao thông hiện nay sang mô hình tiên tiến của đô thị tương lai chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn thách thức và trở ngại, nhưng là con đường không thể lùi vì sự tiến bộ văn minh đô thị, vì một hệ thống giao thông sống động, hiệu quả và vì Hà Nội Xanh - Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” - Phó Chủ tịch nhấn mạnh.

Những thông tin trên được Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Văn Khôi nêu ra trong Hội thảo chuyên đề “Thành phố của tương lai” và Hội nghị bàn tròn “Giao thông đô thị” thuộc Tuần lễ Pháp tại Việt Nam, diễn ra từ ngày 23 - 27/11, tại Hà Nội.