Ủng hộ việc "siết" các điều kiện thành lập công ty chứng khoán

Đại biểu Cao Sĩ Kiêm - Thái Bình tán thành việc chỉ sửa 20 điều liên quan đến những nội dung rất bất cập, giúp thực thi Luật tốt hơn. Tuy nhiên, ông cho rằng, vẫn còn 2 vấn đề lớn mà dự Luật chưa giải quyết được triệt để hoặc chưa giải quyết được một cách cơ bản. Đó là địa vị pháp lý của Ủy ban chứng khoán và việc giao trách nhiệm quy định những hành vi và mức độ xử phạt vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán để giải quyết quyền lợi, tính nghiêm túc của thị trường.

Về điều kiện thành lập công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ, đại biểu Kiêm đề nghị chưa nên đưa vào luật này ngay, vì chưa có tổng kết đánh giá một cách nghiêm túc thực tế, nên nếu đưa vào “sợ nó hơi vội”.

Về thời hạn chuyển nhượng chứng khoán và chào bán riêng lẻ đối với các loại chứng khoán, đại biểu Kiên nhất trí phải thắt lại.

“Việc nâng thời hạn bán chứng khoán, thời hạn hạn chế lên 1 năm và các đợt chào bán chứng khoán riêng lẻ phải cách nhau 6 tháng cũng là đủ điều kiện để chúng ta quản lý, ngăn chặn những vấn đề có thể sơ hở, rủi ro”, đại biểu Kiêm nói.

Tán thành với các nội dung sửa đổi, đại biểu Trần Du Lịch - TP Hồ Chí Minh cho rằng, không thể quản lý thị trường chứng khoán để xảy ra những sự cố làm mất niềm tin như “cơn sốt chứng khoán một cách điên đảo năm 2006, đầu năm 2007” bởi nó sẽ ảnh hưởng, làm sụp đổ cả một thị trường tài chính.

Theo ông, thị trường chứng khoán là một trong ba bộ phận cấu thành thị trường tài chính. Do đó, việc đưa điều kiện chặt chẽ để hạn chế sự phát triển quá ồ ạt các công ty chứng khoán và các công ty quản lý quỹ, không phù hợp với quy mô thị trường là phù hợp. Ông cũng ủng hộ việc quy định chặt chẽ hơn chào bán chứng khoán riêng lẻ.

Đại biểu Lịch kiến nghị, dự luật nên bổ sung thêm quy định về việc các công ty chứng khoán, công ty kinh doanh quỹ đầu tư chứng khoán đầu tư vào Quỹ đầu tư bất động sản.

“Tôi kiến nghị trong luật này đưa một điều định nghĩa Quỹ đầu tư bất động sản là cái gì, những nguyên tắc tổ chức và giao cho Chính Phủ ban hành nghị định để tổ chức họat động Quỹ đầu tư bất động sản, đặc biệt là các quỹ đầu tư gọi là đầu tư tín thác về bất động sản”, đaị biểu Lịch nói.

Đồng thời, để chấm dứt tình trạng nội gián hay gọi là tình trạng làm giá của một số nhà đầu tư, luật phải đưa quyền tương đối độc lập và thẩm quyền tìm chứng cứ cho Ủy ban chứng khoán.

Quan tâm đến việc bảo đảm an toàn cho thị trường chứng khoán và hạn chế đến mức cao nhất rủi ro cho người đầu tư, đại biểu Nguyễn Minh Thuyết - Lạng Sơn đề nghị lưu tâm tới việc hạn chế số lượng người biết thông tin nội bộ, sự lũng đoạn thị trường của các “đại gia” và hiện tượng làm giá ảo.

“Theo quy định của Luật chứng khoán thì thông tin nội bộ là thông tin liên quan đến công ty đại chúng hoặc quỹ đại chúng chưa được công bố. Nếu được công bố thì có thể ảnh hưởng lớn đến giá chứng khoán của công ty đại chúng hoặc quỹ đại chúng đó. Thông tin này rất quan trọng, nhưng theo quy định tại Khoản 33, Điều 6 của Luật chứng khoán hiện hành, tôi tính có đến hàng trăm người biết thông tin nội bộ này”, đại biểu Thuyết đưa một dẫn chứng.

Liên quan đến điều kiện thành lập Công ty chứng khoán và Công ty quản lý quỹ, đại biểu Vũ Viết Ngoạn - Khánh Hoà cũng nhận xét, vừa qua luật hiện hành quy định quá dễ dàng. Do đó, không nên để cho các định chế tài chính rơi vào tình trạng phải cạnh tranh thái quá, cần có các quy định về điều kiện thành lập công ty quản lý quỹ cũng như công ty chứng khoán ở mức khá chặt chẽ.

“Các Công ty chứng khoán, Công ty quản lý quỹ bản thân họ làm chức năng cung cấp thông tin, tư vấn cho nhà đầu tư, nếu họ cạnh tranh quá nhiều trong khi quy mô thị trường quá ít, số lượng công ty này quá lớn sẽ dẫn đến vì mục tiêu lợi nhuận, họ sẽ cung cấp các thông tin để khuyến khích các nhà đầu tư tăng quy mô hoạt động lên. Như vậy những thông tin này có thể dẫn đến tình trạng không bình thường, không lành mạnh, bởi vì mục tiêu của họ là kiếm phí dịch vụ”, đại biểu Ngoạn phân tích.

Đại biểu Nguyễn Văn Thời - Thái Nguyên đề nghị, Quốc hội nên sửa tổng thể luật chứng khoán, không chỉ dừng lại ở 20 điều.

“Tuy là luật mới nhưng đây cũng là một thị trường rất mới, một thị trường cao cấp, xuất hiện rất nhiều những hành vi mới, những tội phạm mới cho nên tôi đề nghị sửa tổng thể”, đại biểu Thời nói.

Những điểm đại biểu Thời đề nghị sửa thêm một số điều như: hạ thấp quy định điều kiện để niêm yết về vốn xuống 5 tỷ đồng để tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ; sửa hiệu lực đăng ký chào bán chứng khoán xuống 15 ngày…

Tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết, luật chứng khoán hiện hành về cơ bản đáp ứng được yêu cầu. Tuy nhiên, luật ra đời khi thị trường chưa phát triển nên có lĩnh vực được khuyến khích, kể cả việc hình thành công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ. Cho nên, qua quá trình triển khai thực hiện, đã phát sinh những điểm quản lý chưa chặt chẽ, cần phải đưa vào luật để quản lý chặt chẽ hơn, đồng thời tạo sự minh bạch hơn, công khai hơn cho thị trường.

Về ý kiến của đại biểu có nêu về điều kiện thành lập Công ty chứng khoán, Công ty quản lý quỹ, Bộ trưởng thừa nhận, luật hiện hành là dễ dãi quá, bởi thời kỳ đầu thị trường gần như không phát triển gì, đến năm 2008 mới bắt đầu phát triển một cách bùng nổ và tại thời điểm này thì các Công ty chứng khoán mới bắt đầu ra đời một cách ào ạt và đăng ký rất nhiều, hiện nay là 105 Công ty chứng khoán.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã ra văn bản sửa nghị định và nâng tiêu chí để thành lập công ty chứng khoán và các công ty quản lý quỹ bằng cách tăng vốn pháp định lên gần bốn lần và ra hàng loạt các chỉ tiêu về biện pháp kỹ thuật, đòi hỏi các công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ phải nâng cao chất lượng, nên đã hạn chế được việc thành lập công ty chứng khoán.

“Hiện nay chất lượng của công ty chứng khoán từng bước, từng bước được nâng cao và theo dự kiến chúng tôi cũng đang hoàn thiện và tiếp tục trình Chính phủ để nâng thêm tiêu chí lên. Ví dụ như vốn có thể phải yêu cầu đến 500 tỷ, đấy là một chỉ tiêu, còn các chỉ tiêu khác nữa cũng phải nâng tiêu chí”, Bộ trưởng cho biết.

Về địa vị của Ủy ban chứng khoán, theo Bộ trưởng, hiện nay trong luật cũng đã trao cho Ủy ban chứng khoán khá nhiều quyền và Ủy ban chứng khoán cũng đã có những công việc tương đối độc lập, tương đối độc lập trong quản lý thị trường chứng khoán, chỉ những vướng mắc lớn mới phải trình lên Bộ Tài chính. Tuy nhiên, việc trao cho Ủy ban chứng khoán được một số quyền để thẩm định các nghiệp vụ, khi phát hiện ra các hành vi có thể lũng đoạn chứng khoán hoặc gian lận hoặc nội gián, do còn nhiều ý kiến khác nhau nên Chính phủ không đưa vào dự luật.

“Nếu được đưa vào thì rất tốt. Chúng tôi dự kiến là trao cho Ủy ban chứng khoán quyền khi phát hiện những vấn đề nghi vấn thông qua thanh tra, kiểm tra thì đề nghị yêu cầu các cơ quan, tổ chức cá nhân liên quan cung cấp thông tin về mối quan hệ thân nhân của đối tượng thanh tra với người có liên quan đến khi nghi vấn có gian lận, cung cấp, sao kê các cuộc gọi điện thoại, thư điện tử của đối tượng thanh tra; Sao kê tài khoản chứng từ và dữ liệu giao dịch liên quan đến chứng khoán tại ngân hàng của đối tượng thanh tra và các thông tin, tài liệu liên quan khác. Nếu không có nghiệp vụ này thì trên thực tế vừa qua phát hiện những gian lận vô cùng khó khăn”, Bộ trưởng cho biết.

Về đề nghị giảm điều kiện niêm yết về vốn xuống 5 tỷ, theo Bộ trưởng, mức này thấp quá, hoạt động của doanh nghiệp nhỏ mà 5 tỷ thì cũng có thể có rủi ro cho nhà đầu tư. Do đó, quy định 10 tỷ là phù hợp.

Với ý kiến giảm thời gian thẩm định hồ sơ cấp phép xuống dưới 30 ngày, Bộ trưởng cho biết, việc thẩm định hồ sơ cấp phép rất hệ trọng và rất quan trọng đối với chất lượng của thị trường. Chính vì vậy, cần phải có thời gian để thẩm định cho đảm bảo.

“Trước đây đã quy định là 60 ngày, sau đó khi xây dựng luật thì chúng tôi cũng đã chủ động đưa xuống 30 ngày... Chúng tôi nghĩ 30 ngày là một thời hạn nhưng chỉ là thời hạn tối đa. Trong thực tế, nếu chất lượng của hồ sơ và chất lượng của công ty tốt thì không đến 30 ngày vẫn cho chấp nhận và vẫn được cấp phép”, Bộ trưởng nói.