Trọng tâm là chống chuyển giá

Trao đổi với PV Báo Hànộimới, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, thanh tra chống chuyển giá sẽ là nhiệm vụ trọng tâm của ngành tài chính trong năm 2012, trên cơ sở ngành sẽ xây dựng lực lượng chuyên trách, có trình độ chuyên môn cao nhằm ngăn chặn kịp thời sai phạm.

- Hàng ngàn tỷ đồng đã được truy thu, nộp ngân sách nhà nước qua kết luận thanh tra chống chuyển giá tại DN, vậy trong năm nay công tác chống chuyển giá sẽ được ngành tài chính triển khai ra sao, thưa ông?

- Thanh tra chống chuyển giá được ngành tài chính xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong năm nay. Bộ Tài chính đã yêu cầu Tổng cục Thuế tổng kết hoạt động thanh tra lĩnh vực này để nhận diện các loại hình chuyển giá, phương pháp và kinh nghiệm thanh tra chống chuyển giá, các biện pháp phối hợp chống chuyển giá... Bộ đang cân nhắc việc thành lập đội đặc nhiệm chống chuyển giá, từng bước xây dựng một đội ngũ chuyên nghiệp về hoạt động này và sẽ tập trung thanh tra những đối tượng có dấu hiệu chuyển giá, DN kinh doanh thua lỗ, DN có số nợ thuế lớn, DN nhiều năm chưa được thanh tra, kiểm tra, DN được hưởng ưu đãi miễn hoặc giảm thuế... Trong lĩnh vực kinh doanh, sẽ tập trung thanh tra ngành ngân hàng, dược phẩm, bất động sản, điện, dầu khí, bưu chính viễn thông.

Việc đối chiếu số liệu giữa các bên mua bán và với các cơ quan quản lý liên quan như hải quan trong việc nhập khẩu hàng hóa sẽ là yếu tố quan trọng để so sánh với kết quả DN đã kê khai trong sổ sách. Cùng với hoạt động thanh tra, kiểm tra chống chuyển giá, Bộ Tài chính sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu về các DN có dấu hiệu khai lỗ giả, luật hóa công tác chống chuyển giá.

- Để ngăn chặn hành vi chuyển giá gây thất thu ngân sách, có ý kiến cho rằng, Nhà nước cần ấn định số thuế phải nộp với DN có quan hệ kinh doanh liên kết sau 3 năm hoạt động mà không phát sinh thu nhập tính thuế. Theo ông, đề xuất này có nên áp dụng trong thực tế?

- Phương pháp này đang được nhiều quốc gia áp dụng và được gọi là thỏa thuận giá trước giá. Tại dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính có đề xuất bổ sung quy định này trong việc đấu tranh chống chuyển giá. Cơ quan thuế phối hợp với các cơ quan chức năng để nắm được yếu tố chi phí đầu vào của các DN. Sau đó, cơ quan thuế trao đổi cụ thể giá đầu vào với DN. Như vậy, trước khi DN vào đầu tư, cơ quan thuế sẽ đưa ra một mức thuế để thỏa thuận với DN. Nếu DN chấp nhận thì vào đầu tư. Tình trạng chuyển giá tại DN đang diễn ra ngày càng tinh vi trong khi việc ngăn chặn chưa hiệu quả. Thực tế này là do nghiệp vụ của lực lượng cán bộ thuế còn hạn chế. Bởi, trong lực lượng ngành thuế mới 58% có trình độ đại học. Nhiều cán bộ thanh tra thuế cũng chưa thể hoàn thành tốt nhiệm vụ khi kinh nghiệm, kỹ năng và trách nhiệm chưa cao. Trong khi đó, trình độ của lãnh đạo DN, nhất là DN có vốn đầu tư nước ngoài lại rất giỏi và họ đã có thâm niên kinh doanh khắp thế giới. Để nhận diện sai phạm của DN đòi hỏi đội ngũ cán bộ thanh tra chống chuyển giá phải có đủ năng lực đánh giá từng hồ sơ, phát hiện những dấu hiệu của hiện tượng chuyển giá... Ngoài ra, các thông tin về thị trường, tỷ suất lợi nhuận ngành cũng phải được cán bộ thanh tra thuế chuẩn bị đầy đủ trước khi đấu tranh chống gian lận.

- Có ý kiến cho rằng, nên giảm mức thuế suất thuế thu nhập DN xuống dưới mức 25% như hiện tại để ngăn chặn động cơ gian lận thuế của DN. Theo ông, ý kiến này có khả thi?

- Đó là một trong những ý kiến sẽ được xem xét trong thời gian tới. So với các nước trong khu vực ASEAN, thuế suất thuế thu nhập DN của Việt Nam chỉ cao hơn Singapore. Còn hầu hết các quốc gia khác đều có thuế suất khá cao như Malaysia 32%, Thái Lan 30%... Dự kiến, từ nay đến năm 2015, thuế suất thuế thu nhập DN của Việt Nam có thể sẽ giảm còn 20-22% thay cho mức 25% như hiện hành. Quy định mới dự kiến sẽ hạn chế các DN chuyển tiền thuế về nộp ở những quốc gia có thuế suất thấp hơn Việt Nam, qua đó ngăn chặn tận gốc hành vi chuyển giá, gây thất thu ngân sách.

- Xin cảm ơn ông.