Tiểu thuyết mới của Nguyễn Bắc Sơn: Tiếp tục ngòi bút dấn thân

Bên cạnh tiểu thuyết "Luật đời" được chuyển thể thành phim truyền hình, ông còn có nhiều tác phẩm đoạt giải thưởng, mới nhất là giải C cuộc thi tiểu thuyết lần thứ IV (2010-2015) của Hội Nhà văn Việt Nam dành cho tiểu thuyết "Gã tép riu". Ngày 9-1, ông tiếp tục cho ra mắt bạn đọc cuốn tiểu thuyết mới nhất - "Vỡ vụn".

"Vỡ vụn" do NXB Hội Nhà văn ấn hành, là tác phẩm mới nhất của nhà văn Nguyễn Bắc Sơn và như tác giả chia sẻ thì nó tiếp nối mạch tiểu thuyết luận đề - chính trị xã hội và tâm lý mà ông theo đuổi trước đó. Cũng dễ nhận ra qua hơn 400 trang viết, chuyện thế sự được lồng trong câu chuyện của hôn nhân, gia đình hiện đại với những mâu thuẫn ngay trong chính các thành viên vốn là trí thức…

"Vỡ vụn" đầy ắp những thông tin đời sống, tri thức nhiều lĩnh vực thể hiện qua quan điểm, cách sống của các nhân vật, cũng là một phong cách viết, giọng điệu khá quen thuộc của nhà văn Nguyễn Bắc Sơn. Một dạng tiểu thuyết mà nhà văn là người dấn thân, nhập cuộc. Không phải sự dấn thân thể hiện ở chỗ tác giả là người từng kinh qua các vai trò như dạy học, quản lý giáo dục, quản lý báo chí, xuất bản… mà còn ở thái độ sống trọn vẹn với những điều tưởng như nhỏ nhoi trong đời sống. Dễ thấy trong "Vỡ vụn" có sự trở lại của mô týp cặp vợ chồng Tùng - Thủy ở tiểu thuyết "Gã tép riu" mà giờ đây là cặp nhân vật Chính - Thu. Trong đó, có những mâu thuẫn giữa những điều "sách vở" và "thực tế", giữa những giá trị thật và cái giả dối bề ngoài…

Chỉ có điều, cặp nhân vật Chính - Thu được khắc họa sâu hơn vào sự xung đột chính kiến giữa hai nhân vật trí thức. Theo chia sẻ của nhà văn Nguyễn Bắc Sơn, tiểu thuyết "Vỡ vụn" cũng muốn gửi gắm một thông điệp: Hôn nhân thường mang đến cho cuộc sống hai người một màu hồng trong những năm tháng đầu. Sau đó, muốn tiếp tục nó đòi hỏi cả hai phải tự điều chỉnh, thậm chí tự giáo dục, đổi mới mình thì mới mong không đào sâu thêm khoảng cách. Mặt khác, những hiện tượng đang rất phổ biến trong xã hội như sự lựa chọn của những người phụ nữ đơn thân… cũng được quan tâm lý giải. "Vỡ vụn" cũng có lối viết linh hoạt hơn các tác phẩm trước khi tạo ra các điểm nhìn khác nhau từ mỗi nhân vật thay vì chỉ một giọng kể…

Nhà văn Nguyễn Bắc Sơn cũng cho biết, lẽ ra cuốn tiểu thuyết này sẽ có thêm một chương cuối với tên gọi "15 năm sau", nhưng cuối cùng ông đã rút lại để dành phát triển nó thành tập 2 của "Vỡ vụn". Cũng giống như các cặp tác phẩm trước đó của ông (trong đó tập 2 của "Gã tép riu" đã viết nhưng chưa xuất bản), bằng những cái kết mở nhà văn mong muốn sẽ đi đến tận cùng số phận mỗi nhân vật…

"Vỡ vụn" có lẽ sẽ được trao đổi kỹ hơn về cả nội dung lẫn bút pháp tiểu thuyết trong cuộc ra mắt, tọa đàm tới đây. Nhưng đúng như nhà thơ Trần Đăng Khoa nhận xét "Muốn thưởng thức những áng văn hay, những con chữ óng nuột, hay tài thao tác cấu trúc tác phẩm với những tình tiết bất ngờ lắt léo, sẽ khó tìm thấy ở Nguyễn Bắc Sơn. Sức mạnh của ông là ở khả năng tinh nhạy, nắm bắt những vấn đề thời sự nóng hổi… Mê hoặc người đọc mà không cần dùng đến phấn son đâu có dễ. Đấy là cái tài của Nguyễn Bắc Sơn, cũng là sự đóng góp rất cần được ghi nhận của ông trong văn học đương đại".