Thủ tướng Nhật Bản cải tổ nội các: Bước đi táo bạo

Khoảng 1/3 nhân sự trong nội các cũ bị thay đổi, mục tiêu ưu tiên hàng đầu mà Thủ tướng Naoto Kan nhắm đến là thúc đẩy cải cách khi xứ Phù Tang đang đối mặt với một loạt thách thức lớn như: nợ công quốc gia tăng lên gấp đôi, GDP và tăng trưởng kinh tế vẫn èo uột. Trong bối cảnh làn sóng chỉ trích từ các thành viên đảng Dân chủ Tự do (LDP) đối lập không ngừng gia tăng với cáo buộc nội các hiện nay "không có năng lực", thành công đáng kể của Thủ tướng Naoto Kan trong cuộc cải tổ lần này là thuyết phục được cựu Bộ trưởng Tài chính Kaoru Yosano - người đã từng ly khai khỏi LDP để thành lập đảng Bình minh Nhật Bản (SPJ) vào tháng 4-2010 - tham gia nội các.

Quyết tâm làm sạch bộ máy nội các được Thủ tướng Naoto Kan thực thi triệt để khi thay thế một loạt các vị trí cao nhất tại các bộ: chính sách tài chính, thương mại, tư pháp và giao thông... Trong cuộc cải tổ bất ngờ này, ông Yukio Edano - quyền Tổng Thư ký đảng Dân chủ cầm quyền (DPJ) - được chọn làm Chánh Văn phòng nội các, thay ông Yoshito Sengoku - người đã đưa ra những bình luận gây tranh cãi khi gọi lực lượng quốc phòng Nhật là "cỗ máy bạo lực". Ông Kaoru Yosano, cựu Bộ trưởng Tài chính 72 tuổi, được chọn làm Bộ trưởng Chính sách tài chính, phụ trách về thuế và an sinh xã hội.

Cuộc cải tổ được xem là giải pháp duy nhất của Thủ tướng Naoto Kan nhằm tránh phải giải tán Hạ viện dẫn đến một cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn. Khi tỷ lệ bất tín nhiệm chính phủ ở mức nguy hiểm 67% và tỷ lệ ủng hộ chỉ ở mức 23,6% cuộc cải tổ nội các còn là lựa chọn để Thủ tướng Naoto Kan cứu vãn tình thế nguy hiểm hiện nay.

Cuộc cải tổ nội các đã ngay lập tức tạo ra luồng sinh khí mới cho chính trường quốc gia Mặt trời mọc này. Kết quả thăm dò dư luận mới nhất của Hãng tin Kyodo News cho thấy, tỷ lệ ủng hộ đối với nội các của Thủ tướng Naoto Kan đã tăng 8,6 phần trăm, lên mức 32,2% một ngày sau khi cuộc cải tổ nội các được tiến hành. Kết quả thăm dò cũng cho thấy, tỷ lệ ủng hộ đối với đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cầm quyền của Thủ tướng Naoto Kan là 22,7%, tăng so với mức 20,6% trong cuộc thăm dò vào cuối tháng 12 năm ngoái, khi tỷ lệ ủng hộ đối với đảng Dân chủ Tự do (LDP) đối lập đã giảm nhẹ từ 24,6% xuống còn 24,1%.

Cùng với việc phê chuẩn dự thảo ngân sách trong năm tài khóa 2011 - bắt đầu từ tháng 4 tới - với con số kỷ lục 92.410 tỷ yen (1.110 tỷ USD) vào cuối năm ngoái, cuộc đại phẫu trong những ngày đầu năm được xem là bước đi táo bạo của Thủ tướng Naoto Kan. Đây có thể là một mũi tên nhắm tới nhiều đích của Thủ tướng Naoto Kan khi một "chính phủ mạnh nhất" được thành lập để vượt qua cuộc khủng hoảng; đồng thời tạo sinh khí mới cho nền kinh tế đất nước Mặt trời mọc.