Thủ tục hoàn thuế: “Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”

Đặng Loan| 06/11/2013 06:35

(HNM) - Trong khi Chính phủ phải ban hành các quyết định giảm, giãn thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp (DN) thì trên thực tế, DN đang rất khổ sở trong việc hoàn thuế do nhiều thủ tục hoặc do mỗi cơ quan hiểu, thực hiện theo kiểu

Cần có sự thống nhất trong việc hoàn thuế cho các doanh nghiệp.

Tại hội nghị "Đối thoại với doanh nghiệp năm 2013 về thủ tục hành chính, chính sách thuế và hải quan" do Bộ Tài chính và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tổ chức ngày 5-11 ở TP Hồ Chí Minh, đại diện hơn 500 doanh nghiệp đã bày tỏ khá nhiều bức xúc, nhất là trong lĩnh vực thuế. Ông Lê Thành Liêm, Kế toán trưởng Công ty CP Sữa Việt Nam Vinamilk "kêu khổ" về khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) cho dự án đầu tư. Theo đó, nhà máy sữa bột của Vinamilk tại tỉnh Bình Dương có vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng, trong quá trình đầu tư xây dựng và sản xuất, công ty đã nộp đầy đủ các khoản thuế và được Cục Thuế TP Hồ Chí Minh hoàn thuế một phần cho dự án trước tháng 3-2012. Đến tháng 3-2012, Thông tư 06 ra đời, quy định DN phải chuyển khai báo thuế về cục thuế địa phương. Tuy nhiên, khi chuyển về địa phương thì Cục Thuế Bình Dương lại cho rằng dự án này không nằm trong trường hợp được hoàn thuế. Công ty đã gửi văn bản về Bộ Tài chính và cục thuế nhưng vẫn chưa nhận được trả lời. Tính từ công văn đầu tiên Vinamilk gửi là tháng 9-2012 và công văn trả lời sau đó của Tổng cục Thuế là tháng 5-2013, sau đó tháng 6 công ty gửi tiếp văn bản cho Tổng cục Thuế và Bộ Tài chính nhưng đến nay vẫn chưa được trả lời. Ông Lê Thành Liêm đề nghị Tổng cục Thuế trả lời và khấu trừ thuế GTGT cho dự án, mặc dù là dự án có chuyển đổi nhưng vẫn không thay đổi về vị trí, chủ đầu tư, ngành nghề sản xuất. Nhà máy này cũng đã đóng góp ngân sách rất lớn khi tính đến tháng 10-2013 có doanh thu trên 600 tỷ đồng, tương ứng thuế VAT đã đóng là 60 tỷ đồng.

Tại hội nghị, đại diện Tổng Công ty Liksin tâm tư: "DN như cá nằm trên thớt, thuế nói gì cũng không dám cãi, mỗi lần làm việc với chi cục là "xanh mặt". Vì vậy thông tư, hướng dẫn chính sách phải rõ ràng chứ người này hiểu thế này người kia hiểu thế kia thì DN bạc tóc luôn".

Công ty TNHH Thời trang và Mỹ phẩm Duy Anh thì lại có "nỗi khổ" khác. Đây là công ty chuyên kinh doanh về hàng thời trang, nhập khẩu hàng có giá trị cao, mỗi năm đóng hơn 100 tỷ đồng thuế. Tháng 11-2012 công ty này đã nộp đơn xin hoàn thuế với giá trị 25 tỷ đồng. Cơ quan thuế thanh tra 2 lần, quyết định cho hoàn nhưng sau đó ra văn bản thông báo không hoàn thuế do giá trị tồn kho cao, trong khi đặc thù kinh doanh của công ty là phải tồn kho nhiều để trưng bày.

Nhiều DN cũng bức xúc việc áp thuế không thống nhất. Công ty TNHH A.V.A.L chuyên sản xuất và kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật cho biết, tháng 12-2012, DN nhận được quyết định truy thu thuế GTGT đối với mặt hàng bình xịt côn trùng. Trước đó, Cục Thuế TP Hồ Chí Minh hướng dẫn thuế GTGT là 5%, nhưng sau thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính áp thuế 10% và đòi truy thu. Điều bức xúc là Thanh tra Bộ Tài chính chỉ thanh tra và truy thu 10% thuế GTGT của hai công ty này, còn những công ty khác thì Cục Thuế TP Hồ Chí Minh vẫn thu thuế GTGT là 5%. Điều này khiến công ty không bán được hàng, không cạnh tranh được với các công ty khác vì người mua phải trả thuế nhiều hơn. Mặt khác, thuế VAT là thuế gián thu, công ty không thể truy ngược lại thuế của người tiêu dùng để nộp. Công ty đã gửi đơn từ cục thuế sang Bộ Tài chính cả năm nay nhưng vẫn chưa được trả lời.

Cùng nỗi khổ thuế, trước khi nhập máy kéo nông nghiệp đã qua sử dụng ở Nhật Bản về tân trang và xuất khẩu, Công ty Minh Luân đã làm công văn gửi hải quan xin hướng dẫn loại hình nhập khẩu và được trả lời đây là mặt hàng tạm nhập tái xuất nên mới mở hồ sơ nhập khẩu. Chiếu theo luật thuế và các thông tư, hàng hóa tạm nhập tái xuất thuộc đối tượng được hoàn thuế. Tuy nhiên, khi làm thủ tục hoàn thuế thì cục thuế lại… lắc đầu.

Tại hội nghị, Tổng cục Thuế cho biết sẽ kiểm tra lại trường hợp bức xúc của Vinamilk. Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cũng đề nghị Tổng cục Thuế tính đến đặc thù của đơn vị và việc chuyển đổi tên trên cơ sở pháp luật và thực hiện nhanh việc khấu trừ thuế trong năm nay vì đến cuối năm nay không hoàn thì DN sẽ không được hoàn. Việc không được hoàn thuế của Công ty Duy Anh, theo ông Tuấn, bắt đầu từ năm 2014, không hoàn thuế đối với trường hợp tồn kho cao 12 tháng liền nhưng hiện tại thì hàng tồn kho cao vẫn được hoàn. Khiếu nại của Công ty TNHH A.V.A.L về việc Thanh tra Bộ Tài chính chỉ áp thuế 10% cho hai DN cũng được ngành chức năng giải thích thực hiện theo pháp luật thanh tra. Tuy nhiên, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cũng đồng ý rằng đã áp thuế thì phải thống nhất chứ không phải chỉ riêng hai DN…