Thiếu cả kinh phí và nhân lực

Tại hội nghị đánh giá tình hình thực hiện cấp sổ đỏ tại 22 tỉnh, thành phố trọng điểm vừa được Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tổ chức đầu tháng 7-2013, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai Lê Văn Lịch cho biết, 6 tháng đầu năm, 22 tỉnh, thành phố trọng điểm cấp được 822.600 sổ đỏ với diện tích 366.600ha. So với yêu cầu theo tinh thần Nghị quyết số 30/2012/QH13 của Quốc hội thì các tỉnh, thành phố này mới chỉ đạt 18% số sổ đỏ cần cấp trong năm 2013. Từ nay đến cuối năm, các tỉnh, thành phố cần nỗ lực lớn để cấp khoảng 2,9 triệu sổ đỏ với tổng diện tích 1.684.000ha, chiếm khoảng 57,5% diện tích cần cấp của cả nước. Trong khi nhiều tỉnh, thành phố có chuyển biến tích cực thì nhiều địa phương vẫn đang tồn đọng với số lượng lớn. Nhiều nhất là Hà Nội còn khoảng 168.000 thửa đất và 500.000 căn hộ; Nghệ An: 335.000 thửa đất; TP Hồ Chí Minh còn 311.000 thửa đất và căn hộ; Hải Phòng: 104.000 thửa đất… Qua rà soát, phần lớn trường hợp tồn đọng có nguồn gốc sử dụng phức tạp, vi phạm pháp luật đất đai dưới nhiều hình thức, phổ biến nhất là giao đất trái thẩm quyền, chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng nhà trái phép, lấn chiếm nên các địa phương chưa giải quyết.

Cũng theo Tổng cục Quản lý đất đai, ngoài nguồn gốc sử dụng đất phức tạp, việc tồn đọng nhiều còn có nguyên nhân từ thiếu kinh phí, thiếu cán bộ. Theo tính toán, kinh phí để hoàn thành cấp sổ đỏ lần đầu của 22 tỉnh, thành phố trọng điểm khoảng 3.175 tỷ đồng. Tuy nhiên, ngân sách TƯ mới bố trí được 336 tỷ đồng (đạt 12% so với nhu cầu). Về nhân sự, nhiều địa phương (điển hình là Hà Nội, Lai Châu, Bắc Kạn, Sơn La, Điện Biên…) đang thiếu trầm trọng. Điều kiện trụ sở làm việc, kho lưu trữ hồ sơ địa chính và máy móc, thiết bị kỹ thuật phục vụ yêu cầu thực hiện thủ tục hành chính của các văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất các cấp hầu như không được đầu tư, tăng cường. Thừa nhận những bất cập mà Tổng cục Quản lý đất đai nêu ra, lãnh đạo Sở TN&MT nhiều địa phương cho rằng, khó khăn nhất vẫn là con người. Đại diện tỉnh Hòa Bình cho biết, có huyện chỉ có vài người làm về vấn đề cấp sổ đỏ, muốn tăng cường lực lượng cũng khó, bởi những người có chuyên môn thì ngại về tỉnh. Đây là khó khăn lớn, không có người thì không thể đẩy nhanh tiến độ.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Nguyễn Minh Quang nhấn mạnh, tiến độ cấp sổ đỏ như hiện nay là quá chậm. Đến nay còn có huyện chưa triển khai, có huyện chỉ có vài người thực hiện thì đến cuối năm khó có thể hoàn thành cấp gần 3 triệu sổ đỏ. Bộ TN&MT yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo rà soát lại tình hình thực hiện việc cấp sổ đỏ ở địa phương; tăng cường kiểm tra đôn đốc, chỉ đạo thực hiện quyết liệt tại từng huyện, xã. Đồng thời, chỉ đạo sở, ban, ngành phối hợp chặt chẽ, cùng làm việc với huyện, xã kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn về kinh phí, nhân lực và cơ chế, chính sách để đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ. Riêng Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, cần rà soát các dự án phát triển nhà ở đã hoàn thành và không có vướng mắc, vi phạm pháp luật đất đai để tập trung cấp sổ đỏ cho người mua nhà ở… Để hoàn thành tiến độ cấp sổ đỏ trong năm 2013 như mục tiêu mà Quốc hội đặt ra, Bộ đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định hỗ trợ bổ sung kinh phí năm 2013 khoảng hơn 2.154 tỷ đồng cho các địa phương để thực hiện đo đạc, cấp sổ đỏ, nhất là đối với các tỉnh có khối lượng cần cấp lần đầu còn nhiều, có nhiều khó khăn về ngân sách, không có khả năng cân đối và bố trí đủ kinh phí cho công tác quản lý đất đai.