Thị trường thực phẩm: Liên kết để giảm giá

Từ mấy tháng nay, mặc dù giá các loại rau xanh, thực phẩm tươi sống tại nơi sản xuất liên tục giảm, nhưng giá bán tại các chợ đầu mối, chợ bán lẻ trên địa bàn Hà Nội vẫn đứng, hoặc chỉ giảm theo kiểu nhỏ giọt. Hiện nay giá lợn hơi xuất chuồng bán cho thương lái chỉ 37.000-39.000 đồng/kg; gà công nghiệp 26.000 đồng/kg… Nhưng sau khi qua nhiều nấc trung gian, giá các loại thực phẩm tại hầu hết các chợ đã bị đẩy lên cao gấp 3-4 lần. Thịt lợn bán với giá 90.000-120.000 đồng/kg (tùy loại); gà công nghiệp 65.000-70.000 đồng/kg. Tương tự, các loại rau xanh tại ngoại thành Hà Nội đang được nông dân bán cho thương lái với giá rất "mềm", khoảng 5.000 đồng/kg (1kg rau muống, rau dền… có thể chia thành khoảng 12 mớ). Nhưng trong nội thành, người tiêu dùng lại phải mua với giá cao. Hiện giá rau tại các chợ dao động ở mức 4.000-5.000 đồng/mớ; có loại giá cao hơn một chút do trái vụ. Mặc dù rau muống đang đúng vụ, nguồn cung dồi dào nhưng giá bán vẫn ở mức 5.000-6.000 đồng/mớ; rau mồng tơi, đay, ngót, dền… 4.000-6.000 đồng/mớ.

Trong bối cảnh sức mua "đóng băng", người dân phải thắt chặt chi tiêu, thì cuộc cạnh tranh giữa chợ và siêu thị càng trở nên quyết liệt. Các gian hàng rau xanh, thủy hải sản, thịt gia súc gia cầm tại các siêu thị ngày càng tăng về diện tích, đa dạng về chủng loại, lấn át dần thị phần tại các chợ. Cách mua hàng tận nơi sản xuất, bán tận tay người tiêu dùng của các siêu thị như BigC, Hiway Supercenter… sẽ giảm được mức độ hao hụt nên giá bán thấp. Một khách hàng tại siêu thị BigC Thăng Long cho biết, mua hàng ở siêu thị tiết kiệm được một khoản không nhỏ. Như mua sườn non ở chợ giá 120.000 đồng/kg, trong khi ở BigC chỉ hơn 105.000 đồng/kg. Tương tự, các loại cá rẻ hơn 3.000-5.000 đồng/kg, tùy loại. Đại diện siêu thị Hiway cho biết, đơn vị này đang mở rộng liên kết với hơn 900 nhà cung cấp lớn nhỏ trong cả nước để đạt được cam kết trong việc cung ứng nguồn hàng bảo đảm chất lượng phục vụ người dân. Ngoài rau quả các loại, Hiway đang xúc tiến đầu tư sâu vào quá trình kinh doanh của các nhà sản xuất thực phẩm khác để kiểm soát giá thành từ gốc, tránh việc tăng giá tùy tiện từ khâu trung gian.

Thực tế cho thấy, do quy mô sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, công nghệ sau thu hoạch kém và tỷ lệ hao hụt lớn trong khâu vận chuyển, nên người sản xuất thường phải chịu lỗ trước sự ép giá của thương lái. Để phát triển, người sản xuất, chăn nuôi nên liên kết lại với nhau nhằm tạo được diện tích nuôi trồng hợp lý, cùng với người đại diện bảo đảm năng lực, sẽ tiếp cận được khâu phân phối, là các siêu thị, cửa hàng bán lẻ, chợ. Khi đó, chi phí trung gian sẽ giảm đáng kể, người tiêu dùng có sản phẩm với giá hợp lý, người sản xuất cũng không còn bị thiệt thòi.