Tháo gỡ thủ tục trong cấp sổ đỏ: Giải quyết dứt điểm tồn đọng

Chỉ thị cũng nêu những giải pháp cụ thể với từng nhóm đối tượng; đồng thời yêu cầu cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa. Văn phòng Đăng ký đất đai (Sở Tài nguyên - Môi trường) cho biết, đang nỗ lực cắt giảm thành phần hồ sơ, rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính cấp sổ đỏ xuống còn 14 ngày.

Vẫn còn nhiều bức xúc

Cuối tháng 4, Bộ Nội vụ đã công bố chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính (SIPAS 2015). Dù chỉ số giải quyết thủ tục cấp sổ đỏ đã được cải thiện, từ gần 70% lên 74,4%, nhưng vẫn là con số thấp nhất trong số 6 thủ tục hành chính được khảo sát. Trước đó, báo cáo về chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2015 do Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức cũng cho thấy, tình trạng nhũng nhiễu trong cấp sổ đỏ có xu hướng gia tăng ở các địa phương. Đáng chú ý, khoảng 44% số người được khảo sát xác nhận phải "bôi trơn" khi làm sổ đỏ. Có ý kiến cho rằng, điều này phản ánh đúng thực tế, vì thủ tục cấp sổ đỏ vẫn còn rườm rà, phí và lệ phí chưa được công khai đầy đủ, người dân không nhận được kết quả đúng hẹn.

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới chiều 25-5, bà Lê Thị Thu Hiền, Phó Trưởng phòng Hành chính tổng hợp, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội cho biết: Hơn một tháng sau khi Sở TN-MT Hà Nội công bố đường dây nóng tiếp nhận thông tin về nhũng nhiễu khi cấp sổ đỏ, đã có hơn 100 cuộc điện thoại, thư điện tử gửi về. Tuy nhiên, hầu hết là nhằm giải quyết vướng mắc về thủ tục, không có phản ánh nào về nhũng nhiễu, tiêu cực của cán bộ. "Cũng có cuộc điện thoại gọi đến phản ánh về chuyện "bôi trơn", nhưng khi hỏi thông tin cụ thể thì đầu dây bên kia cúp máy. Chúng tôi không có căn cứ để xác minh" - bà Hiền nói. Tuy nhiên, nhũng nhiễu liên quan đến việc cấp sổ đỏ là một thực tế. Thậm chí, người dân còn tiếp tay cho việc làm này khi muốn đẩy nhanh, hoàn thiện sớm thủ tục cấp sổ của mình. Song phát hiện chuyện "đi đâu" không đơn giản khi có sự thỏa thuận ngầm.

Lý giải về một số khó khăn đang cản đường công việc mà "dân mong chính quyền cũng muốn" này, ông Lê Tuấn Định, Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội cho hay: Một số dự án phát triển nhà ở chưa được cấp sổ đỏ vì chủ đầu tư có sai phạm. Trong số 113 dự án nhà ở có sai phạm, 44 dự án đã có văn bản của cấp có thẩm quyền chỉ đạo xử lý. Theo ông Nguyễn Đình Thiện, Giám đốc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Hoàng Mai, cấp cơ sở chưa tiếp cận được đầy đủ hệ thống văn bản quy hoạch, đơn thư khiếu nại nên gặp nhiều khó khăn khi giải quyết. "Nhiều dự án đã thu hồi đất hơn chục năm, nhưng bỏ hoang. Người dân trong khu vực dự án nộp hồ sơ xin cấp sổ đỏ không được giải quyết vì đất đã thu hồi, dẫn đến nảy sinh bức xúc" - ông Thiện nói.

Theo tổng hợp của Sở TN-MT Hà Nội, không kể trường hợp chưa kê khai đăng ký, toàn thành phố còn 144.011 thửa đất đang vướng mắc do có quyết định của thanh tra, tòa án hoặc vi phạm các chỉ giới...; 8.700 thửa đất của các tổ chức, do sắp xếp cơ sở nhà đất theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ chưa đủ điều kiện cấp sổ đỏ.

Giảm thủ tục, rút ngắn thời gian

Theo Chỉ thị số 11/CT-UBND của UBND TP Hà Nội, các sở, ngành, các quận, huyện, thị xã phải xác định việc cấp sổ đỏ là nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2016 và năm 2017, để phấn đấu đến hết tháng 6-2017, cơ bản hoàn thành cấp sổ đỏ cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình; xử lý, giải quyết dứt điểm các trường hợp còn tồn tại, vướng mắc. Về giải pháp, Chỉ thị yêu cầu tiếp tục cải cách thủ tục hành chính; rà soát, đề xuất bổ sung, sửa đổi thủ tục, bảo đảm việc cấp sổ đỏ nhanh, gọn, đơn giản, đúng quy định.

Ông Lê Tuấn Định cho biết: Thực hiện chỉ đạo của thành phố, Văn phòng Đăng ký đất đai đã yêu cầu 28 chi nhánh văn phòng rà soát các thủ tục hành chính, quy chế hoạt động của văn phòng, quy chế hướng dẫn và tiếp nhận hồ sơ. Theo quy định, thời gian cấp sổ đỏ lần đầu không quá 30 ngày, Hà Nội đã rút ngắn xuống còn 28 ngày. Sắp tới, văn phòng cắt giảm thành phần hồ sơ, rút thời gian giải quyết thủ tục xuống còn 14 ngày.

Đối với cơ quan hành chính, tổ chức chính trị - xã hội... các thủ tục sẽ đơn giản tối đa, như sử dụng ngay bản đồ địa chính hoặc trích lục bản đồ địa chính lưu tại Sở TN-MT... để xét cấp sổ đỏ mà không yêu cầu đơn vị phải đo đạc lại, cung cấp thông tin quy hoạch và chỉ giới đường đỏ; đơn vị chỉ kê khai, đăng ký khi làm thủ tục. Bên cạnh đó là việc hoàn thiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 trong cấp sổ đỏ cho các tổ chức trên địa bàn thành phố, tại Trang thông tin điện tử Sở TN-MT (http://tnmtnd.hanoi.gov.vn).

Một động thái được coi như "cú huých" trong việc giải quyết các tồn đọng khi cấp sổ đỏ là mới đây, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã ký quyết định thành lập Đoàn thanh tra liên ngành, thanh tra, kết luận đối với các dự án nhà ở, khu đô thị mới trên địa bàn có sai phạm về quy hoạch, trật tự xây dựng và sử dụng đất. Căn cứ kết quả thanh tra, Đoàn đề xuất biện pháp xử lý, khắc phục vi phạm, đồng thời tháo gỡ vướng mắc trong việc cấp sổ đỏ cho người mua nhà, báo cáo UBND TP Hà Nội xem xét, giải quyết. Đối với những tồn đọng, vướng mắc kéo dài (có tranh chấp, liên quan đến bản án, chưa kê khai đăng ký...), UBND TP Hà Nội đã thành lập Tổ công tác liên ngành để tháo gỡ với từng trường hợp cụ thể. Tổ công tác liên ngành sẽ phân loại từng trường hợp, trên cơ sở đó, đề xuất các biện pháp, chính sách phù hợp, giải quyết dứt điểm tồn đọng theo đúng chỉ đạo của thành phố. Với trường hợp chưa đăng ký kê khai, chính quyền sẽ có thông báo với từng hộ; nếu không đủ điều kiện cấp sổ đỏ, lập hồ sơ quản lý; nếu vẫn không đăng ký, sẽ thanh tra, xử phạt theo quy định.