Tháng hành động phòng, chống ma túy: Kết quả thiếu bền vững

Tội phạm chưa giảm

Cuối tháng 4 vừa qua, tại tỉnh lộ 298 (thuộc địa phận xã Ngọc Lý, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang), Công an tỉnh Bắc Giang bắt giữ Lê Quang Đông (SN 1971, trú ở Hòa Bình) vận chuyển 140 bánh hêrôin, 180 viên ma túy tổng hợp. Vụ việc trên còn đang gây xôn xao thì đầu tháng 5, cơ quan chức năng hai tỉnh Điện Biên (Việt Nam) và Phongsali (Lào) phá ổ nhóm sản xuất, buôn bán, vận chuyển ma túy, thu giữ 34 bánh hêrôin; 15,3kg bột hêrôin (tương đương 75 bánh); 64,5kg phụ gia dùng cho chế ép ma túy; 5 khẩu súng các loại và gần 1.500 viên đạn súng quân dụng, súng thể thao; 28kg thuốc nổ, 672 kíp nổ; một số lượng lớn dụng cụ, vật liệu sản xuất, chế ép ma túy; tiền, vàng, xe ô tô... với tổng trị giá tài sản khoảng 30 tỷ đồng. Lãnh đạo Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên cho biết, đây là một trong những đường dây mua bán ma túy lớn, hoạt động chuyên nghiệp, lâu năm, trang bị vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả lực lượng chức năng khi bị phát hiện. Ước tính, ổ nhóm này sản xuất và tuồn vào Việt Nam khoảng 10.000 bánh hêrôin trong 10 năm qua.

Những đường dây ma túy bị phát hiện như trên chắc chắn chưa phải là những ổ nhóm cuối cùng. Nhớ lại năm 2012, chỉ riêng tuyến Tây Bắc về Hà Nội, các lực lượng của Bộ Công an và CATP Hà Nội đã bắt 28 vụ (60 đối tượng), thu giữ hơn 200 bánh hêrôin, 41.000 viên và hàng chục kilôgam ma túy tổng hợp; trong đó, có 1 vụ vận chuyển 89 bánh hêrôin. Ban chỉ đạo (BCĐ) 197 TP Hà Nội cho biết, trong quý I năm 2013, lực lượng công an đã khám phá 1.113 vụ, 1.433 đối tượng phạm tội về ma túy, xử lý hình sự 912 vụ. Dù chưa có thống kê đầy đủ kết quả đấu tranh với tội phạm ma túy trong quý II năm 2013 nhưng chỉ riêng vụ ma túy bị lực lượng cảnh sát cơ động bắt giữ vào rạng sáng 8-5, số hêrôin thu được đã lên đến hơn 9kg, gần bằng số hêrôin lực lượng công an thu được trong cả quý I (10,15kg)... Những con số đó cho thấy, tội phạm ma túy chưa có dấu hiệu giảm.

Khắc phục những khâu yếu

Khi đánh giá về hạn chế, bất cập, các cơ quan chức năng chỉ rõ, công tác chỉ đạo, triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh còn nhiều tồn tại. Chẳng hạn, với nhận định về tình hình tội phạm ma túy như trên, việc đặt chỉ tiêu điều tra, bắt giữ, xử lý hình sự các vụ án ma túy của Hà Nội năm 2013 lại thấp hơn năm 2012 (2.500/3.000 vụ). Mặt khác, trong đấu tranh, điều tra khám phá, CATP Hà Nội cũng thừa nhận, còn tình trạng chạy theo số lượng vụ việc, dẫn đến số vụ ma túy phát hiện được, bắt giữ nhiều nhưng quy mô nhỏ lẻ, không khai thác mở rộng được; trong khi số vụ án mua, bán, vận chuyển trái phép ma túy quy mô lớn hoặc các điểm đại lý lớn bị triệt xóa còn ít. Vì vậy, trong việc đặt chỉ tiêu điều tra khám phá cần phải cụ thể hơn, vừa bảo đảm số lượng vừa chú trọng tăng chất lượng chuyên án, vụ án.

Bên cạnh đó, nhiều mặt công tác trong phòng, chống ma túy còn hạn chế. Công tác tuyên truyền dù được đánh giá là có nhiều cố gắng nhưng BCĐ Phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm TP Hà Nội nhận xét, hình thức, nội dung chưa phong phú, kém hiệu quả. Số lượng người nghiện, người có nguy cơ cao, nhất là độ tuổi thanh niên, chưa được tiếp cận dễ dàng các hình thức tuyên truyền. Nguyên nhân một phần là các cấp, ngành, địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác này, mặt khác chất lượng tình nguyện viên của nhiều xã, phường chưa cao nên chưa tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền trực tiếp đến các đối tượng... Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả công tác cai nghiện bắt buộc tại một số địa phương thấp, có nơi chỉ đạt 50%.

Tháng 6 là "Tháng hành động phòng, chống ma túy", để công tác đấu tranh, ngăn chặn, phòng ngừa tội phạm và tệ nạn ma túy đạt kết quả bền vững và rộng khắp chứ không chỉ trong "Tháng hành động…", các cơ quan chức năng cần nâng cao tinh thần, trách nhiệm, tập trung đánh giá nguyên nhân, đề ra biện pháp khắc phục những bất cập, điều chỉnh phương pháp tiếp cận, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma túy; tổ chức hình thức, nội dung tuyên truyền phong phú, thiết thực và sâu rộng đến các đối tượng…