Thái Lan: Lộ rõ bế tắc trên chính trường

Nhấn mạnh đây không phải một cuộc đảo chính, tướng Prayuth Chan-ocha kêu gọi người dân Thái Lan không hoảng loạn vì quân đội sẽ duy trì hòa bình, trật tự và đưa tình hình trở lại trạng thái bình thường. Dẫn Luật Quân sự năm 1914, tướng Chan-ocha cho biết sẽ thành lập một lực lượng gìn giữ hòa bình gồm lục quân, không quân và hải quân; đồng thời giải thể Trung tâm Thi hành hòa bình và trật tự trực thuộc chính phủ tạm quyền. Điều này cũng đồng nghĩa với việc mọi cơ quan dân sự buộc phải tuân theo các yêu cầu của quân đội và đây là lực lượng chủ yếu kiểm soát tình hình đất nước. Quy định mới còn cấm các phương tiện truyền thông Thái Lan đăng tải hay phát tán bất cứ tin tức hay hình ảnh nào gây phương hại tới "an ninh quốc gia".

Dù chưa thể khẳng định rằng quyết định trên có thể phát huy hiệu quả hay không nhưng việc quân đội bất ngờ ban bố tình trạng thiết quân luật trên phạm vi cả nước mà không tham vấn chính phủ tạm quyền của Thủ tướng Niwattumrong Boonsongpaisan đã cho thấy những bất đồng trên chính trường Thái Lan hiện nay. Cố vấn an ninh cấp cao của chính phủ tạm quyền - ông Paradon Pattanatabut - đã lên tiếng khẳng định chính phủ tạm quyền vẫn tồn tại và ông Niwattumrong là Thủ tướng, "tất cả đều bình thường" trừ việc quân đội chịu trách nhiệm hoàn toàn về vấn đề an ninh quốc gia. Tuy nhiên, không ít người biểu tình kể cả ủng hộ lẫn phản đối chính phủ tạm quyền xem đây như một hành động "đảo chính". Ngay sau khi tình trạng thiết quân luật được ban bố, các binh sĩ được vũ trang bằng súng trường, súng ngắn và áo giáp đã kiểm soát các đài truyền hình lớn, các nhà máy điện, nước và các tụ điểm thường xuyên diễn ra các cuộc tuần hành của người biểu tình ở thủ đô và một số vùng lân cận. Tại trung tâm Bangkok, quân đội cũng đã bao vây cuộc biểu tình của phong trào "áo đỏ" ủng hộ chính phủ, thuyết phục các thành viên phong trào này chấm dứt tụ tập và tuần hành trên các đường phố ở thủ đô.

Quyết định trên của quân đội Thái Lan được đưa ra vào thời điểm thủ lĩnh phong trào biểu tình chống chính phủ Suthep Thaugsuban mới đây khẳng định, nếu không tập hợp đủ 1 triệu người tham gia vào "trận chiến cuối cùng" trước ngày 26-5 nhằm gây sức ép buộc các bộ trưởng tạm quyền còn lại từ chức thì ông sẽ ngừng đấu tranh và tự giao nộp mình vào ngay ngày hôm sau. Theo chỉ đạo của thủ lĩnh Suthep, những người biểu tình được phái đi để bám đuổi 24 bộ trưởng tạm quyền còn lại ở bất cứ nơi nào họ đến và yêu cầu họ từ chức. Những quan chức chính phủ ủng hộ người biểu tình cũng sẽ được yêu cầu ngừng tiếp nhận chỉ đạo từ những bộ trưởng này. Theo ông Suthep, người dân trên cả nước dự kiến sẽ nổi dậy từ ngày 23 đến 25-5 để buộc các bộ trưởng nội các từ chức.

Những diễn biến mới nhất trên chính trường Thái Lan khiến dư luận thế giới hết sức ái ngại. Cho rằng động thái này chỉ là tạm thời và không làm xói mòn nền dân chủ tại quốc gia Đông Nam Á, trong một phát biểu mới nhất Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki hối thúc tất cả các bên tôn trọng nguyện vọng của người dân. Diễn biến này cho thấy sự cần thiết của việc tổ chức một cuộc tổng tuyển cử mới. Trong khi đó, Indonesia, đối tác chủ chốt của Thái Lan trong ASEAN cũng ra tuyên bố bày tỏ quan ngại trước những diễn biến tại Thái Lan hiện nay.

Bất ổn chính trị kéo dài tại Thái Lan đã gây ra một cuộc khủng hoảng lòng tin của người tiêu dùng, giới đầu tư. Đây cũng là nguyên nhân khiến nền kinh tế lớn thứ hai ASEAN trong quý I đã suy giảm 0,6% so với cùng kỳ năm ngoái - lần đầu tiên kể từ quý IV của năm 2011. Ủy ban Phát triển xã hội và kinh tế quốc gia vừa phải hạ dự đoán tăng trưởng trong năm 2014 của nước này từ mức 3-4% xuống còn 1,5-2,5%. Tuy nhiên, với vòng luẩn quẩn bế tắc hiện nay chưa biết khi nào thế giới mới lại chứng kiến sự ổn định, thịnh vượng quay lại quốc gia được mệnh danh là đất nước của những nụ cười.