“Tăng giá xăng, dầu là cần thiết”

Lẽ ra tăng cao hơn

Lúc 10h sáng 24/2, giá bán lẻ xăng trong nước tăng 2.900 đồng/lít, từ 16.400 đồng/lít lên 19.300 đồng/lít đối với xăng RON 92. Giá điêzen, dầu hỏa, dầu madút tăng 2.110-3.550 đồng/lít (kg). Đây là mức tăng khá cao. Nhưng theo Bộ Tài chính, nếu tính đủ chi phí, tính đủ thuế và không sử dụng Quỹ  Bình ổn giá (Quỹ BOG) thì phải điều chỉnh giá tăng đối với xăng là 6.493 đồng/lít; điêzen: 6.260 đồng/lít; dầu hỏa: 6.692 đồng/lít; madut: 4.334 đồng/kg. Mức tăng này quá cao, vì vậy Bộ Tài chính quyết định trước mắt cần điều chỉnh giá một bước giảm bao cấp trên cơ sở: Nhà nước vẫn giữ mức thuế suất thuế nhập khẩu 0% đối với các mặt hàng này; doanh nghiệp không có lãi và không sử dụng Quỹ BOG.

Với nguyên tắc đó thì mức giá lựa chọn điều chỉnh tăng giá thấp hơn. Như vậy, mức tăng giá xăng trong sáng 24/2 chỉ bằng 44,66% mức đáng lẽ phải điều chỉnh-chênh lệch giá cơ sở tính đủ và giá bán. Còn mức tăng dầu điêzen chỉ bằng 56,71% mức đáng lẽ phải điều chỉnh, mức tăng dầu hỏa bằng 46,32% và mức tăng dầu madút bằng 48,70%.

Dù tăng khá mạnh nhưng mức giá xăng trong nước vẫn thấp hơn giá xăng của Lào khoảng 5.100 đồng/lít, của Campuchia khoảng 4.200 đồng/lít và của Trung Quốc khoảng 3.200 đồng/lít.

Theo Bộ Tài chính, xăng, dầu tăng như trên sẽ tác động làm tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trực tiếp vòng 1 là 0,65% (chưa tính được tác động của vòng tiếp theo và yếu tố tâm lý).

Sẽ tiếp tục kinh doanh xăng, dầu theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước

Nói về nguyên nhân phải tăng giá, Bộ Tài chính lý giải, giá xăng, dầu thế giới năm 2010 tăng 28,7% so với giá bình quân của năm 2009 và đầu năm 2011 tiếp tục vận động theo xu hướng tăng, nhưng giá xăng dầu trong nước thời gian đó được điều hành cơ bản là bình ổn thông qua việc Nhà nước 6 lần điều chỉnh giảm thuế nhập khẩu (từ 20% xuống 0%) tính thành tiền đến nay khoảng 10.089 tỷ đồng; 4 lần cho doanh nghiệp sử dụng Quỹ BOG để bù đắp giá vốn cơ sở tăng cao hơn so với giá bán hiện hành với số tiền đến nay khoảng 6.396 tỷ đồng và hiện nay số dư Quỹ BOG đã hết. Do giá xăng dầu được giữ bình ổn nên giá xăng trong nước thấp hơn giá xăng của Lào khoảng 8.000 đồng/lít và của Campuchia khoảng 7.100 đồng/lít, của Trung Quốc khoảng 6.100 đồng/lít. Điều này làm cho tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biên giới diễn biến hết sức phức tạp.

Trong khi đó, năm 2011 nhiều dự báo cho rằng nền kinh tế toàn cầu tiếp tục hồi phục; hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc vẫn có những tín hiệu tăng trưởng khả quan, vì vậy, nhu cầu dầu mỏ tiếp tục gia tăng; tình hình thiên tai, lũ lụt ở các quốc gia lớn trên thế giới, tình hình bất ổn về chính trị ở Trung Đông, Châu Phi... sẽ có tác động làm giá cả nói chung, giá dầu nói riêng biến động tăng. Tổng nguồn cung dầu mỏ của các nước không thuộc OPEC (sản lượng dầu mỏ của các nước ngoài OPEC chiếm xấp xỉ 65% sản lượng dầu mỏ của toàn cầu trong năm 2010) sẽ giảm khoảng 250.000 thùng/ngày, chủ yếu do sản lượng dầu mỏ ở Biển Bắc, Bắc Mỹ và nguồn cung từ Nga giảm. Như vậy, sẽ có khả năng mất cân đối ở mức độ nhất định giữa nguồn cung cấp và nhu cầu sử dụng về dầu mỏ trên toàn cầu trong năm tới. Mặt khác, sự biến động của đồng đô la Mỹ cũng là một trong những nhân tố chính dẫn tới những thay đổi trên thị trường dầu mỏ.

“Do giá xăng dầu thị trường thế giới sẽ tiếp tục dao động ở mức cao trong thời gian tới; hơn nữa các giải pháp tài chính đã được sử dụng hết và tiềm lực không còn vì thuế đã giảm về 0%, Quỹ BOG đã sử dụng hết; đồng thời để khắc phục hiện tượng gian lận thương mại trên đây, thì việc điều chỉnh giá là cần thiết.” - Bộ nhấn mạnh.

Bộ Tài chính cho hay, sau bước điều chỉnh trên, từ quý II/2011 trở đi sẽ tiếp tục thực hiện kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Có nghĩa, nếu giá thế giới tăng thì điều chỉnh tăng giá trong nước, nếu giá thế giới giảm thì khôi phục mức thuế nhập khẩu, sau đó thực hiện giảm giá bán (nến có điều kiện).