Tận dụng tối đa nguồn nước

Chủ động đón nước

Việc chuẩn bị đón đợt xả nước đầu tiên cho vụ xuân năm nay được các đơn vị thủy lợi Hà Nội triển khai tích cực, khẩn trương và chủ động hơn. Ngày 22-1, tại trạm bơm dã chiến Phù Sa (Sơn Tây), 21 máy bơm công suất mỗi máy 1.000m3/giờ đang hối hả vận hành lấy nước đổ ải cho 9.500ha đất trồng lúa của các huyện Phúc Thọ, Thạch Thất, Quốc Oai và thị xã Sơn Tây. Gần đó, các trạm bơm Sơn Đà, Trung Hà, Xuân Phú lấy nước từ sông Hồng, sông Đà tưới cho 5.047ha của các huyện Ba Vì, Phúc Thọ, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ, thị xã Sơn Tây và vùng cuối của huyện Mỹ Đức thuộc lưu vực Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Sông Tích quản lý cũng vận hành đưa nước vào nội đồng trước gần một tháng. Ông Đặng Trần Dũng Tuấn, Trưởng phòng Quản lý nước và Công trình của công ty cho biết, đến ngày 22-1, toàn bộ diện tích không gieo trồng cây vụ đông đã có nước đổ ải. Các ao, hồ, đầm, kênh tiêu cũng đủ nước phục vụ sản xuất. Công ty phấn đấu trước ngày hồ chứa quốc gia xả nước đợt đầu tiên, 25% diện tích đất trồng lúa trong lưu vực quản lý sẽ có nước đổ ải.

Xuôi về huyện Đan Phượng, trạm bơm dã chiến Bá Giang với 25 máy bơm, công suất 25.000m3/giờ phục vụ nước tưới cho 4.000ha đất nông nghiệp của các huyện Đan Phượng, Hoài Đức, tạo nguồn nước cho 2.000ha vùng ven sông Đáy của huyện Chương Mỹ và quận Hà Đông đã hoàn thành đưa vào sử dụng. Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư phát triển thủy lợi Sông Đáy Doãn Văn Kính khẳng định, công tác đổ ải vụ xuân năm nay thuận lợi hơn mấy năm trước. Hiện tại 60% diện tích đất trồng lúa vụ xuân trong lưu vực do công ty phục vụ đã có nước đổ ải. Phấn khởi nhất là 7 xã đặc biệt khó khăn về nguồn nước ở huyện Chương Mỹ và 2.200ha vùng cao phía Bắc huyện Thanh Oai đã được tiếp nước kịp thời. Bà con nông dân đang tích cực làm đất, chờ thời tiết thuận lợi xuống đồng gieo cấy. Tại vùng cuối nguồn sông Nhuệ, đến thời điểm này, 80% diện tích (tương đương 8.100ha) của huyện Ứng Hòa đã có nước đổ ải. Ông Trần Ngọc Long, Phó Giám đốc Xí nghiệp Thủy lợi Ứng Hòa cho biết, những năm trước, vùng ven Đáy thường thiếu nước nghiêm trọng do nước sông Nhuệ xuống quá thấp, không đủ tạo nguồn, ảnh hưởng lớn đến việc đổ ải của bà con nông dân. Với việc đầu tư xây dựng, đưa trạm bơm Thái Bình (10 máy, công suất 21.000m3/giờ) vào vận hành đầu vụ xuân 2011 đã bảo đảm nước đổ ải cho 2.500ha diện tích đất lúa phía Nam ven sông Đáy, đồng thời cấp nước cho 5.000ha thuộc lưu vực kênh Ngoại Độ, kênh A2-10 và kênh A2-12.

Quản lý chặt chẽ, sử dụng tiết kiệm

Ông Trần Thanh Nhã, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, vụ xuân 2011, các huyện, thị xã trên địa bàn Hà Nội sẽ gieo cấy 100.000ha lúa xuân. Để chủ động lấy nước xả từ các hồ quốc gia theo lịch, đưa nước vào nội đồng phục vụ sản xuất, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị thủy lợi hoàn thành nạo vét 556.250m3 bùn đất tại các cửa khẩu, bể hút, kênh mương khơi thông dòng chảy; lắp đặt thêm 269 máy bơm dã chiến, nâng tổng số máy bơm phục vụ đổ ải và chống hạn lên 959 máy. Ở những địa phương có diện tích ruộng xa trạm bơm điện, các đơn vị đã huy động một số máy bơm dầu di động, chủ động lấy nước dự trữ để giảm áp lực và chủ động nguồn nước khi bước vào khung thời vụ. Với phương châm có nước đến đâu làm đất đến đó, tính đến chiều 23-1, toàn thành phố đã đổ ải được khoảng 25% diện tích gieo cấy. Nhiều huyện như Ứng Hòa, Thanh Oai, Ba Vì, Quốc Oai, Phú Xuyên, Thường Tín... đã đặt mục tiêu trước Tết Nguyên đán lấy nước đổ ải cho 90% diện tích.

Mặc dù tích cực, chủ động lấy nước phục vụ đổ ải, tuy nhiên ngành thủy lợi Hà Nội vẫn còn nhiều nỗi lo, nhất là việc cấp điện phục vụ các trạm bơm và tiến độ triển khai sản xuất tại các địa phương có truyền thống cấy muộn như huyện Đan Phượng, Hoài Đức. Ông Nguyễn Duy Hồng, Trưởng phòng Trồng trọt (Sở NN&PTNT Hà Nội) cho biết, TP Hà Nội đã chỉ đạo quyết liệt các địa phương phải thực hiện đúng khung thời vụ cho từng trà lúa, giống lúa, gieo mạ khi thời tiết ấm (nhiệt độ trên 15 độ C). Địa phương nào cấy muộn, không tận dụng tối đa nguồn nước và lấy nước lệch pha sẽ không có nước. Theo ông Nguyễn Duy Hồng, các địa phương nên gieo cấy đồng loạt, tránh tình trạng tháo kiệt nước trong ruộng, ảnh hưởng đến khu vực liền kề chưa cấy. Ông Nghiêm Xuân Đông, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Hà Nội cũng đề nghị các địa phương sau khi lấy đủ nước phải hoành triệt các cống để giữ nước; với các hồ chứa, kênh tiêu phải sử dụng hiệu quả, tiết kiệm và trữ nước phục vụ chống hạn về sau.

Do lượng nước năm nay không dồi dào, đợt xả nước đầu tiên lại trùng với con triều thấp và sát Tết Nguyên đán Tân Mão 2011, vì vậy, Bộ NN&PTNT chỉ đạo phải quyết liệt hơn các năm khác để tranh thủ tối đa lượng nước xả, hoàn thành lấy nước trong hai đợt theo kế hoạch đã định. Các địa phương lấy nước có trách nhiệm quản lý chặt chẽ, sử dụng có hiệu quả và tiết kiệm nguồn nước.