Tái khẳng định trọng tâm chiến lược

Trong bối cảnh ngân sách quốc phòng Mỹ đang bị cắt giảm, chuyến đi lần này của ông C.Hagel không nằm ngoài mục tiêu tái khẳng định chính sách xoay trục sang Châu Á của Mỹ. Các chương trình nghị sự trong chuyến thăm kéo dài một tuần đều xoay quanh trọng tâm này.

Trong điểm dừng chân tại Nhật Bản kéo dài hai ngày (5 và 6-4), bên cạnh các cuộc thảo luận về thách thức an ninh và những vấn đề ảnh hưởng tới hòa bình, thịnh vượng, tương lai của khu vực, Bộ trưởng Quốc phòng C.Hagel đã bảo đảm với các nhà lãnh đạo Nhật rằng Mỹ cam kết mạnh mẽ việc bảo vệ an ninh của đồng minh thân cận tại Châu Á. Việc Mỹ gửi thêm tàu chiến đến Nhật Bản là động thái mới nhất trong những nỗ lực tăng cường bảo vệ đối tác quan trọng này. Tháng 10 năm ngoái, hai nước nhất trí mở rộng liên minh quốc phòng, trong đó có việc lắp đặt hệ thống radar cảnh báo sớm thứ hai vào cuối năm nay.

Lần đầu tiên hiện diện tại Trung Quốc trên cương vị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, ông C.Hagel mong muốn thắt chặt mối quan hệ song phương. Đây cũng là một trong những mục tiêu lâu dài của chính quyền Tổng thống Barack Obama. Ngoài ra, người đứng đầu Lầu Năm Góc cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc "thảo luận thẳng thắn" với giới lãnh đạo quốc phòng Trung Quốc về những vấn đề mà hai bên còn bất đồng liên quan đến an ninh tại Biển Hoa Đông và Biển Đông. Đặc biệt, ông chủ Lầu Năm Góc sẽ trở thành người nước ngoài đầu tiên được phép hiện diện trên tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc trong chuyến thăm 3 ngày (từ 7 đến 10-4) tới quốc gia đông dân nhất thế giới. Đây là một sự kiện cởi mở chưa từng thấy, vì tàu sân bay vốn là biểu tượng quân sự mới của Bắc Kinh những năm gần đây. Giới chức Mỹ đánh giá đây là một sự kiện quan trọng khi Washington đang xây dựng một bầu không khí đối thoại với Trung Quốc để xoa dịu căng thẳng trong khu vực và thúc giục Bắc Kinh cởi mở hơn về chính sách quân sự.

Mông Cổ là điểm đến cuối cùng của ông C.Hagel trong chuyến thăm Châu Á, song ông cũng là Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đầu tiên tới Mông Cổ trong vòng 10 năm qua. Tại Mông Cổ, Bộ trưởng C.Hagel cũng sẽ đưa chủ đề nước Nga và cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraine ra thảo luận.

Bất chấp những biến chuyển về chính trị thế giới thời gian gần đây với sự can dự mạnh mẽ hơn của Mỹ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine, Washington vẫn coi xoay trục về Châu Á là mục tiêu không thay đổi. Là một phần quan trọng trong lợi ích an ninh quốc gia, Mỹ tiếp tục cam kết sẽ thực hiện chiến lược này trong thế kỷ XXI. Trong đó, Mỹ ưu tiên việc tiếp nối và làm sâu sắc hơn các mối quan hệ và đối tác từ lâu nay giữa Mỹ và các nước Châu Á - Thái Bình Dương. Mỹ hoan nghênh sự tham gia của Trung Quốc vào các mô hình toàn cầu, vào những cách hành xử có trách nhiệm, tuân thủ luật pháp quốc tế và các quy tắc ứng xử. Nói cách khác, mục tiêu của Mỹ trong năm 2014 là cùng các đồng minh Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và các nước ASEAN, Trung Quốc hợp tác để xây dựng một khu vực dựa trên luật pháp, cởi mở, tạo môi trường an ninh và tạo điều kiện cho thị trường tự do và rộng mở.

Thế nên, bên cạnh việc nhấn mạnh mối liên kết giữa an ninh và sự thịnh vượng kinh tế, chuyến thăm của Bộ trưởng C.Hagel một lần nữa còn là lời khẳng định chắc chắn với các đối tác Châu Á về việc Washington sẽ tiếp tục dẫn đầu những nỗ lực xây dựng một khu vực Châu Á - Thái Bình Dương ổn định, hợp tác và phồn vinh.