Sớm di dời bãi rác Đông Thạnh

Bãi rác Đông Thạnh có quy mô hơn 100ha, nằm ở hạ lưu sông Rạch Tra, tiếp giáp sông Sài Gòn. Quá trình xử lý rác thải ở đây theo cách nguyên thủy là chôn lấp thủ công, qua nhiều năm nguồn nước ngầm bị ảnh hưởng nặng nề, bãi rác bốc mùi hôi thối. Từ cuối năm 2002, bãi rác Đông Thạnh đã bị đóng cửa, ngưng tiếp nhận rác, chất thải nhưng hậu quả ô nhiễm môi trường khiến người dân sống gần khu vực rất lo lắng. Theo kết quả quan trắc không khí, môi trường, nước thải và chất lượng nước ngầm thì hàm lượng amoni trong nước ngầm vượt xấp xỉ 28 lần so với tiêu chuẩn quy định. Khu vực giếng bơm của các hộ dân tại đây có pH thấp, Nitrơ vượt 1,3-4 lần so với quy định. Tuy vậy, kết quả kiểm tra sức khỏe của Sở Y tế TP Hồ Chí Minh cho 1.250 người dân xã Đông Thạnh và xã Nhị Bình (gần khu vực bãi rác) trong tháng 5 và tháng 7 vừa qua chưa phát hiện trường hợp nào mắc bệnh ung thư. Ngành chức năng chỉ phát hiện 10 bệnh thường gặp chủ yếu là bệnh mãn tính, không lây ở người cao tuổi như: viêm khớp, viêm đa khớp, đái tháo đường, gan nhiễm mỡ. Trong đó các căn bệnh có thể do tác động từ môi trường ô nhiễm như: viêm da, viêm mũi, viêm xoang, viêm họng chỉ chiếm dưới 4%.

Cơ quan y tế chưa phát hiện trường hợp nào bị ung thư, nhưng người dân nơi đây vẫn ám ảnh bởi căn bệnh quái ác từng cướp đi nhiều sinh mệnh ở khu này. Ông Phan Văn Phàm ngụ tại ấp 3, xã Đông Thạnh đã được mời tham gia khám sức khỏe sàng lọc 2 lần tỏ ra không hài lòng: “2 đợt kiểm tra vừa rồi, các bác sĩ bảo chỉ lấy mẫu máu xét nghiệm cho trẻ thôi, nhưng chúng tôi không biết như thế có thể phát hiện ung thư không. Rất lo cho sức khỏe của các cháu nhỏ xung quanh bãi rác”. Còn bà Lê Thị Tiến, ngụ tại ấp 3, xã Đông Thạnh thì cho hay, mẹ ruột sống cùng bà đã chết vì ung thư trực tràng. Sát bên cạnh nhà bà cũng có cháu bé đã mắc bệnh ung thư và qua đời cách đây 4 năm. Hiện chồng bà là ông Phan Văn Đương đang cùng lúc mắc bệnh tim và thận. Ngay cả đàn đàn bò sữa của gia đình cũng đang bị bệnh gầy guộc và đã có 4 con chết không rõ nguyên nhân, thiệt hại hơn 100 triệu đồng. Bà Lê Thị Tiến cho biết: “Chúng tôi rất lo lắng vì bệnh trên bò sữa xảy ra nhiều tại khu vực này. Hộ nuôi bò nào cũng có tình trạng bò bị gầy, chậm phát triển và chết. Người dân khu vực cho rằng thủ phạm chính nguồn nước giếng bị ô nhiễm”.

Trước hiện tượng trên, đại diện Sở Y tế TP Hồ Chí Minh thừa nhận, báo cáo trên của đơn vị với lãnh đạo thành phố cũng mới là kết quả khám ban đầu về công tác khám sàng lọc người dân xung quanh khu vực bãi rác Đông Thạnh. Việc khám sàng lọc này chưa đủ cơ sở kết luận mà cần phải có những nghiên cứu sâu hơn, rộng hơn mới có thể trả lời về các vấn đề liên quan đến sức khỏe con người. Mặt khác, tổng số dân bị ảnh hưởng bởi bãi rác Đông Thạnh hơn 3.500 người, nhưng trong hai đợt kiểm tra sức khỏe vừa qua, chỉ 1.200 người được khám, chưa phản ánh đầy đủ tình hình người dân tại khu vực này.

Theo các hộ dân sinh sống quanh khu vực bãi rác Đông Thạnh, trước đây theo chính sách giãn dân (vùng kinh tế mới), hàng trăm hộ dân đã được đưa từ trung tâm thành phố về sinh sống tại xã Đông Thạnh, TP Hồ Chí Minh từ trước năm 1980. Cuộc sống người dân đã ổn định hàng chục năm qua, nhưng với bãi rác cùng tình trạng xuất hiện nhiều trường hợp ung thư xảy ra trên địa bàn khiến dư luận hoang mang. Người dân ở đây mong muốn sớm nhận được những đánh giá, nghiên cứu chuyên môn, cụ thể về tác động môi trường tới sức khỏe, công khai cho người dân biết. Đồng thời cần sớm triển khai quyết định của UBND TP Hồ Chí Minh, di dời bãi rác về khu vực xử lý rác Phước Hiệp, huyện Củ Chi nơi có công nghệ xử lý rác hiện đại.