Quyết đoán nhưng cũng rất mềm dẻo

Sau khi Hànộimới khởi đăng, Thành ủy, UBND thành phố Hà Nội, trực tiếp là Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, đã chỉ đạo huyện Từ Liêm xử lý dứt điểm. Đến ngày 17-9-2009, chính quyền huyện Từ Liêm quyết định cưỡng chế dỡ bỏ các công trình vi phạm. Bất ngờ, trước ngày cưỡng chế, một cơ quan của trung ương có văn bản gửi UBND TP Hà Nội, chuyển đơn khiếu nại của Công ty Yến Long, nhưng trong đó viện dẫn một số quy định, cho rằng nếu công trình vi phạm không nằm trong quy hoạch thì chủ đầu tư cam kết tự tháo dỡ và không được bồi thường khi thực hiện quy hoạch… Và trường hợp có khiếu nại, tố cáo với quyết định cưỡng chế thì cơ quan có thẩm quyền tạm đình chỉ thi hành quyết định cưỡng chế… Như vậy, có thể hiểu rằng, mặc dù chuyển đơn, nhưng cơ quan ấy đã "ngầm nhắc" Hà Nội về vụ cưỡng chế sắp thực hiện.

Chúng tôi lập tức báo cáo Ban Biên tập, xin chỉ đạo, nhưng qua đó cho thấy, vụ việc Công ty Yến Long, dù sắp đến hồi kết, vẫn vô cùng phức tạp. Không phải chúng tôi không hiểu điều đó. Ngay từ khi bắt tay vào loạt bài viết, chúng tôi đã nghe phong thanh rằng, đằng sau doanh nghiệp này có thế lực ghê gớm "chống lưng", nên sự việc diễn ra nhiều năm mà chính quyền xã gần như bất lực. Thậm chí, Chủ tịch xã thừa nhận, chủ công trình không coi lãnh đạo xã ra gì, thích thì tiếp, không thích thì… đuổi về. Thanh tra Xây dựng huyện xuống lập biên bản thì ngay lập tức xuất hiện lực lượng "xã hội" áp đảo… Rất nhanh, sau khi được báo cáo, Tổng Biên tập Báo Hànộimới lúc đó là nhà báo Hồ Quang Lợi yêu cầu nhóm phóng viên củng cố tài liệu, viết ngay bài "phản biện", trả lời rõ những vấn đề mà cơ quan của trung ương đề cập, đăng ngay số báo hôm sau (17-9) cũng đúng là ngày cưỡng chế. Trong bài báo này, chúng tôi nêu ra "một số vấn đề cần được làm rõ" như khu đất mà Công ty Yến Long đang sử dụng đã có quy hoạch cho một dự án trọng điểm của thành phố từ khá lâu; thực tế dự án đã giải phóng mặt bằng một nửa, còn một nửa "mắc" lại là phần đất Yến Long sử dụng. Những công trình Công ty Yến Long xây dựng trái phép đã nhiều lần bị lập biên bản, xử lý nhưng công ty này chưa bao giờ nghiêm túc chấp hành, ngược lại còn coi thường kỷ cương, bất chấp pháp luật, bất hợp tác với chính quyền, cố tình vi phạm… Chúng tôi cũng nhẹ nhàng đặt vấn đề: Phải chăng cơ quan của trung ương không được cung cấp đầy đủ thông tin? Cuối cùng, Công ty Yến Long cho người thu dọn tài sản. Lực lượng cưỡng chế chỉ phải phá dỡ công trình nên công việc hoàn tất sớm hơn dự kiến nửa ngày. Nhắc lại chuyện nhỏ này để khẳng định rằng sự chỉ đạo sâu sát, quyết đoán, nhưng cũng rất mềm dẻo của Ban Biên tập là yếu tố hết sức quan trọng làm nên sự thành công của mỗi bài báo và cả loạt bài sau này. Năm đó, loạt bài "Con voi chui qua lỗ kim" giành giải Nhất, giải Ngô Tất Tố của Hội Nhà báo thành phố Hà Nội và giải B, Giải Báo chí quốc gia lần thứ tư - năm 2009.