Quan hệ Cuba - Pháp: Mở ra một chương mới

Vị lãnh đạo Cuba đã và đang hướng mối quan tâm tới Pháp, một trong những "đồng minh" Châu Âu gần gũi nhất. Giới quan chức Pháp cho rằng, sự kiện này đánh dấu một giai đoạn mới trong việc củng cố quan hệ giữa hai nước sau khi Tổng thống Pháp Francois Hollande tới thăm Cuba hồi tháng 5 năm ngoái, chuyến công du đầu tiên của một lãnh đạo nhà nước phương Tây đến quốc đảo Caribe trong vòng nửa thế kỷ qua. La Habana hy vọng chuyến thăm được coi là lịch sử này sẽ tạo điều kiện để Cuba mở rộng và đa dạng hóa quan hệ với Pháp trên các lĩnh vực tiềm năng như chính trị, kinh tế, thương mại, tài chính, đầu tư, văn hóa...

Mặc dù Mỹ vẫn chưa dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại suốt nửa thế kỷ qua đối với quốc đảo này, song các doanh nghiệp Mỹ và Châu Âu đang tìm mọi cách để có chỗ đứng ở thị trường này khi kinh tế Cuba đang dần mở cửa. Phát biểu trong cuộc họp báo chung sau hội đàm với Chủ tịch R.Castro, Tổng thống F.Hollande bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với Cuba, kêu gọi Tổng thống Mỹ Barack Obama chấm dứt các biện pháp trừng phạt đã áp đặt với La Habana từ năm 1962. Theo nhà lãnh đạo Pháp, lệnh cấm vận cần phải được xóa bỏ để Cuba có được vị thế đầy đủ của mình. Đây là ý chí của đất nước này và cũng là ý chí của cộng đồng quốc tế.

Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm của nhà lãnh đạo Cuba, Paris và La Habana đã ký kết thỏa thuận liên quan đến việc chuyển đổi một phần các khoản nợ gốc của Cuba thành Quỹ Pháp - Cuba với số vốn đầu tư ban đầu là 212 triệu euro. Quỹ này sẽ được sử dụng nhằm đẩy nhanh các dự án của Pháp tại Cuba bằng cách tài trợ một phần chi phí của các dự án đã được Cơ quan phát triển Pháp (AFD) lựa chọn. Cơ quan này sẽ sớm mở một văn phòng tại Cuba. Văn bản trên đã được ký kết bởi Bộ trưởng Tài chính Pháp Michel Sapin và Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Cuba Ricardo Cabrisas. Trước đó, vào tháng 12-2015, các chủ nợ trong Câu lạc bộ Paris do Pháp làm Chủ tịch đã đạt được thỏa thuận với Cuba về việc tái cơ cấu các khoản nợ lên đến 16 tỷ USD.

Sau đó, Pháp đã tiến hành cuộc đàm phán song phương với Cuba về khoản nợ gốc 360 triệu euro với ý định đưa số tiền này vào các dự án phát triển của Cuba, mở đường cho các doanh nghiệp Pháp tham gia một số dự án. Pháp hiện là nhà đầu tư lớn thứ tư ở Cuba, sau Tây Ban Nha, Canada và Italia với khoảng 60 doanh nghiệp đang hoạt động trong các lĩnh vực nông nghiệp, xây dựng, du lịch, công nghiệp hàng hải, năng lượng, giao thông... Trong số này có nhiều hãng lớn như Air France, Total, Bouygues và Pernod Ricard (trong ngành sản xuất rượu rum). Lượng du khách Pháp tới Cuba cũng tăng mạnh (33% từ năm 2014 đến 2015), đứng thứ tư trong danh sách khách du lịch nước ngoài tới quốc đảo vùng Caribe.

Trên thực tế, dù Cuba chưa được xem là một thiên đường kinh doanh, song phía Pháp vẫn hy vọng có thể gặt hái nhiều thành công do quốc gia Mỹ Latinh này đang có nhu cầu lớn về cơ sở hạ tầng và dịch vụ hậu cần - những công việc mà các doanh nghiệp Pháp có thế mạnh như cải tạo hệ thống cấp nước, phát triển mạng lưới giao thông công cộng… Công ty đường sắt của Pháp (SNCF) đã tiến hành đánh giá sơ bộ về tình trạng các tuyến đường sắt của Cuba trong khi các doanh nghiệp đã có mặt tại đây kỳ vọng sớm được triển khai các hoạt động. Mặt khác, Cuba cần có thêm các nguồn doanh thu mới khi mà đối tác chính là Venezuela đang sa lầy trong cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị.

Chuyến thăm chính thức của Chủ tịch R.Castro tới Pháp được giới bình luận nhận định sẽ mở ra một chương mới trong quan hệ giữa hai nước. Hơn thế, sự kiện này là dấu hiệu cho thấy sự cải thiện trong quan hệ của quốc đảo Caribe với các cường quốc lớn tiếp sau việc khôi phục lại mối quan hệ ngoại giao với Mỹ vào năm 2014.