Qatar - ngọn hải đăng của văn hóa, nghệ thuật

Nằm trên bán đảo nhỏ phía đông bắc của Arập, với nguồn thu chính từ xuất khẩu dầu mỏ và khí đốt, hơn một triệu dân Qatar có thu nhập bình quân đạt hơn 100.000 USD/năm, mức cao nhất thế giới hiện nay. Theo dự đoán, GDP đầu người của Qatar sẽ đạt mức 111.963 USD vào năm 2016, trong khi đó, thu nhập bình quân của Mỹ ba năm tới được dự đoán là 55.662 USD.

Việt Nam và Qatar đã thiết lập quan hệ ngoại giao từ năm 1993, chủ yếu hợp tác trong lĩnh vực kinh tế. Chính vì thế nền văn hóa phong phú đa dạng của đất nước Hồi giáo giầu có này vẫn còn khá mới mẻ đối với người Việt Nam.

Qatar nổi tiếng với nhiều đầu tư về văn hóa và nghệ thuật. Giá trị văn hóa của quốc gia này được khẳng định bằng sự gắn bó với nguồn gốc cổ xưa cùng với quá trình hiện đại hóa và tiến bộ công nghệ. Ngay tại thủ đô Doha, trung tâm duy nhất của Qatar, các tòa nhà cao tầng được xây dựng ở khu riêng biệt, không làm ảnh hưởng đến kiến trúc Arập có từ xưa. Những dự án văn hóa phát triển mới được đầu tư dựa trên những ý tưởng có tầm nhìn chiến lược dài hơi của Nhà nước Qatar.

Làng văn hóa Katara là một minh chứng rõ rệt nhất về mục tiêu phát triển văn hóa, nghệ thuật của Qatar. Đây được coi là dự án đặc biệt cho sự tương tác giữa con người với nghệ thuật và giao lưu văn hóa toàn cầu.

Nằm trên bờ biển phía đông của Doha, làng văn hóa Katara được xây dựng trên 1km2 là địa danh văn hóa tích hợp các đặc tính lịch sử, đồng thời truyền cảm hứng cho nghệ thuật và văn hóa ở Qatar. Ngôi làng bao gồm giảng đường mở, nhà hát, rạp chiếu phim, hội trường đa mục đích, chợ thủ công mỹ nghệ, gian hàng sách, bãi biển và đặc biệt là có nhiều món ăn quốc tế đa dạng. Katara được xây dựng hướng tới mục tiêu trở thành ngọn hải đăng về văn hóa, sân khấu, văn học, âm nhạc, nghệ thuật, hội nghị và triển lãm.

Để hội nhập nền văn hóa toàn cầu, đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đa dạng trong sự phát triển con người, Katara chính là làng văn hoá lớn nhất và đa chiều nhất của Qatar. Đó là nơi để mọi người đến với nhau và cùng trải nghiệm những nền văn hóa khác nhau trên thế giới. Với nhà hát đẹp, phòng hòa nhạc, phòng triển lãm và các cơ sở tiên tiến, Katara cố vươn tới mục tiêu đi đầu trong các hoạt động đa văn hóa. Làng văn hóa đã luôn nỗ lực truyền bá nhận thức về tất cả các nền văn hóa trên thế giới thông qua việc tổ chức lễ hội, hội thảo, biểu diễn, triển lãm của quốc tế, khu vực và địa phương.

Không chỉ có vậy, Katara còn là “người giám hộ” đối với di sản và truyền thống của Qatar.

Bảo tàng Nghệ thuật Hồi giáo (MUSEUM OF ISLAMIC ART) của Qatar cũng thể hiện sự đầu tư lớn của nước này với văn hóa, nghệ thuật. Đây chính là bảo tàng có quy mô lớn nhất thế giới dành riêng cho nghệ thuật Hồi giáo do Kiến trúc sư người Mỹ gốc Hoa, Leoh Ming Pei, tác giả của công trình Bảo tàng Louvre ở Paris thiết kế.

Bảo tàng Nghệ thuật Hồi giáo có nhiều phòng trưng bày, thư viện và trung tâm giáo dục, được xây dựng trên một hòn đảo nhân tạo ở ngoại ô Doha. Tổng diện tích không gian triển lãm lên đến gần 5.000m2, bên cạnh đó là 45.000m2 dành cho các khu trưng bày, khu bảo tồn, thư viện, chuỗi nhà hàng thượng hạng và khu dành cho trung tâm giáo dục. Bảo tàng trưng bày 800 tác phẩm nghệ thuật và lịch sử từ ba lục địa, nêu bật nét đặc sắc của văn hóa Hồi giáo từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIX. Các chuyên gia nghệ thuật đánh giá, Bảo tàng sẽ “cạnh tranh” trực tiếp với những bộ sưu tập về nghệ thuật Hồi giáo của Bảo tàng Louvre (Pháp) hay Metropolitan (Mỹ).

Cả cụm bảo tàng có khoảng 1.600 nhân viên phục vụ du khách tham quan và tổ chức các hoạt động văn hóa. Bảo tàng Nghệ thuật Hồi giáo còn liên kết với 4 bảo tàng quốc gia khác đang được xây dựng tạo nên "khối quyền lực" trong việc khai thác các bảo tàng văn hóa trong khu vực cảng Doha. Đây đang trở thành một trong điểm thu hút khách du lịch năm châu, đồng thời thể hiện tầm nhìn và sự tận tâm của Qatar trong việc bảo tồn nền văn hóa nghệ thuật thế giới.

Bảo tàng không chỉ là một trong những kiến trúc hiện đại độc đáo, nổi bật của cả vùng Trung Đông mà còn trên cả thế giới. Tới thăm Bảo tàng nghệ thuật Hồi giáo bạn sẽ cảm thấy như đang lạc vào chốn thiên đường khi chiêm ngưỡng bộ sưu tập mang tên “Dream of a King”. Đứng từ góc nhìn đẹp nhất ở bảo tàng vào lúc chạng vạng, bạn có thể chiêm ngưỡng toàn bộ vẻ đẹp của Doha khi màn đêm buông xuống. Những tòa nhà cao tầng ở New Doha bên kia đảo bắt đầu thắp sáng đèn và lấp lánh như một viên kim cương khổng lồ, những vì sao bắt đầu tỏa ánh hào quang bên nền hoàng hôn màu tím huyền ảo đậm chất Trung Đông mang đến vẻ đẹp hài hòa giữa lịch sử và hiện đại.

Quốc gia Hồi giáo nhỏ bé nhưng đầy tiềm năng này thực sự mang đến nhiều bất ngờ lớn. Bên cạnh sự hoành tráng về giá trị văn hóa, nghệ thuật của bảo tàng Nghệ thuật Hồi giáo, Bảo tàng Sheikh Faisal Al Thani còn sở hữu một trong những bộ sưu tập đồ cổ và nghệ thuật tuyệt vời nhất trên thế giới.

Từ những năm 1960, Sheikh đã tích lũy được một lượng đáng kinh ngạc các tác phẩm nghệ thuật, gốm sứ, xe ô tô, văn bản tôn giáo - bất cứ điều gì bạn có thể nghĩ ra, ông đều có thể có nó. Bảo tàng có khoảng 3.000 món đồ cổ được trưng bày trong 5 hội trường lớn, cung cấp ý nghĩa hữu ích về các sự kiện lịch sử.

Và nếu yêu xe, bộ sưu tập động cơ cổ điển của Sheikh sẽ khiến bạn thích thú. Các hội trường xe hơi sẽ được mở cửa cho công chúng trong khoảng một năm, một số hiện vật đó bao gồm một chiếc Chrysler năm 1951, một chiếc Corvette 1983 và thậm chí cả một chiếc xe hơi nước từ những năm 1900.

Song, điều khiến chúng ta kinh ngạc nhất là chính là phòng hóa thạch nơi trưng bày một số hóa thạch khoảng hơn 400 triệu năm tuổi - đặc biệt phải kể tới con Plesiosaurus khoảng 120 triệu năm tuổi, được tìm thấy ở độ sâu của sa mạc Sahara.

Sự phong phú, đa dạng cùng với tầm nhìn chiến lược của chính phủ Qatar trong việc đầu tư cho văn hóa, nghệ thuật đã giúp quốc gia này nhanh chóng phát triển và hội nhập thế giới. Chặng đường hướng tới mục tiêu trở thành ngọn hải đăng dẫn đường trong việc gìn giữ, phát triển nghệ thuật và giao lưu văn hóa toàn cầu của Qatar đang ngày một gần hơn.