Để phòng say nắng, che kín gáy khi ra đường
Xã hội - Ngày đăng : 10:45, 09/06/2006
Khi ra đường trong mùa nóng, mọi người, nhất là phụ nữ, thường che kín đầu, mặt, cánh tay bằng các loại mũ, khẩu trang, áo chống nắng, với mục đích bảo vệ da khỏi tia cực, giúp da không bị đen sạm và lão hóa bởi tia cực tím. Không phải ai cũng biết rằng, việc che chắn này có một lợi ích lớn hơn nhiều so với giữ gìn sắc đẹp, đó là tránh say nắng. Tuy nhiên, nếu chỉ che mặt mà không che gáy thì cơn cảm nắng vẫn có thể xuất hiện.
Bác sĩ Phạm Mạnh Thân, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Bệnh viện Xanh Pôn, Hà Nội, cho biết, say nắng là bệnh rất dễ xảy ra trong mùa hè, nhất là với trẻ em, người già và người có sức khỏe kém. Ánh nắng gắt chiếu vào da khiến thân nhiệt tăng lên. Thông thường, trung khu điều nhiệt giữ nhiệt độ cơ thể luôn ở mức cân bằng, không thay đổi nhiều theo tác động của môi trường. Khi trung khu điều nhiệt bị tổn thương, cơ thể sẽ không giữ được sự cân bằng đó. Lúc này, nếu đi ngoài trời nắng gắt, sức nóng sẽ làm thân nhiệt tăng mạnh, gây rối loạn các chức năng trong cơ thể, nhất là hệ thần kinh, có thể dẫn đến hôn mê và tử vong.
Trung khu điều nhiệt kể trên lại nằm ở vùng gáy. Ánh nắng chiếu thẳng vào đây có thể làm nó tê liệt và mất khả năng điều khiển thân nhiệt. Do đó, khi đi ra ngoài đường, bạn nên che kín gáy bằng cách đội mũ rộng vành, mặc áo có cổ cao, hoặc sử dụng khăn che mặt rộng có thể vòng ra sau che phủ phần gáy.
Say nắng - một biểu hiện cấp cứu
Khi say nắng, người bệnh có cảm giác khó thở, mỏi mệt như sắp ngất, mặt đỏ, các mạch máu ở cổ, thái dương đập mạnh, động tác chậm chạp, thiếu chính xác, có thể sốt 38-39 độ C. Trường hợp nặng, bệnh nhân còn bị nhức đầu, nôn mửa, tim đập nhanh, co giật, có thể ngất, mê man, ngừng thở...
Bác sĩ Phạm Mạnh Thân cho biết, triệu chứng say nắng ở trẻ em nhiều khi rất giống viêm não với biểu hiện sốt cao, co giật, ý thức lơ mơ và hôn mê. Nếu không xác định nguyên nhân kịp thời để xử trí cấp cứu đúng hướng, trẻ rất dễ tử vong.
Khi có người say nắng, cần đưa ngay vào chỗ râm mát, cho nằm nơi thoáng gió, quạt mát, nới bỏ quần áo, chườm mát toàn thân bằng khăn thấm nước lạnh, quạt nhẹ, cho uống oresol hoặc nước pha ít muối, đường.
Nếu bệnh nặng, nhất là có biểu hiện hôn mê, co giật thì phải chuyển ngay đến trung tâm y tế gần nhất để cấp cứu. Trên đường đi vẫn phải lau mát cho bệnh nhân.
Để tránh say nắng, bác sĩ Thân khuyên hạn chế tối đa việc tiếp xúc với ánh nắng, nhất là ở thời điểm từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Cần ăn mặc thoáng mát để da thải nhiệt tốt qua cơ chế thoát mồ hôi. Những điều kiện bất lợi cho quá trình này như trời đứng gió, không khí không lưu thông, ẩm độ không khí cao... có thể làm da thải nhiệt kém, dễ dẫn đến say nắng.
Ngoài ra, vào mùa hè, mọi người cần uống nhiều nước để bù lượng nước mất đi qua mồ hôi. Tốt nhất là uống nước có bù điện giải, tức các loại khoáng như natri, kali, canxi, magiê, đặc biệt là khi bị thoát mồ hôi quá nhiều. Chính tình trạng thiếu điện giải khiến cơ thể mỏi mệt rã rời, chức năng rối loạn. Lúc này, nếu chỉ uống nước lọc thông thường thì cơ thể càng mệt thêm. Nên uống nước canh, nước hoa quả pha chút muối, nước oresol...
Theo VNE