VinUni - dáng dấp của một trường Ivy League trẻ tại Việt Nam

Biến các ý tưởng từ trường đại học thành dự án có kết quả thực tế cho xã hội

Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 đã làm lung lay vị thế của New York, một thành phố vốn chỉ được biết đến như trung tâm tài chính mà điển hình là thị trường chứng khoán phố Wall. Thị trưởng New York lúc bấy giờ, tỷ phú Michael Bloomberg cho rằng, công nghệ chính là chìa khóa để phục hưng kinh tế và tăng năng lực cạnh tranh cho thành phố. Ông cũng tin rằng, cần phải có một mô hình đột phá về hợp tác giữa đại học và doanh nghiệp, giữa nhà nước và doanh nghiệp, giữa giáo dục đại học và giáo dục phổ thông để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, công ăn việc làm và tạo ra thế hệ lãnh đạo mới tại New York.

Một cuộc thi với giải thưởng là đất xây dựng và 100 triệu USD được ông khởi xướng để tìm kiếm mô hình đưa New York thành thủ phủ của đổi mới sáng tạo toàn cầu. Đề xuất của Đại học Cornell cùng Viện Công nghệ Technion (Israel) đã vượt qua 18 đề xuất của các đại học danh tiếng khác và chiến thắng. Thành quả là sự ra đời của Cornell Tech vào năm 2012.  

Phát biểu về tầm nhìn của dự án, tỷ phú Michael Bloomberg chia sẻ: “Cornell Tech là một khoản đầu tư của thành phố New York vào tương lai, một tương lai thuộc về các thế hệ tiếp nối và các sinh viên nơi này sẽ giúp xây dựng tương lai đó”.

Chỉ sau chưa đầy 10 năm, Cornell Tech đã trở thành “công xưởng sản xuất” startup công nghệ mới của nước Mỹ. Từ đây, 1.500 cử nhân tài năng đã tốt nghiệp, hơn 90 startup công nghệ đã ra đời với số vốn kêu gọi được lên đến hàng trăm triệu USD.

Môi trường khởi nghiệp năng động mà Cornell Tech tạo ra cũng thu hút một lượng lớn nhân tài đa ngành nghề đổ dồn về New York. Đặc biệt, Cornell Tech còn kích hoạt một làn sóng doanh nghiệp chuyển hoạt động từ Thung lũng Silicon ở California để tìm kiếm tương lai tại New York, thành phố bờ Đông nước Mỹ. Tiêu biểu là “gã khổng lồ” Google với kế hoạch chi 2,1 tỷ USD xây tòa văn phòng ở Manhattan cho 12.000 nhân viên.

Chia sẻ câu chuyện trong chuyến thăm VinUni vừa qua, GS Michael I. Kotlikoff, Hiệu trưởng Cornell cũng tiết lộ “công thức” làm nên cú chuyển mình ngoạn mục của New York - từ một trung tâm tài chính thành một “Thung lũng Silicon mới” ở bờ Đông.

Theo GS Kotlikoff, điều đầu tiên quan trọng là một đại học không thể chỉ đóng cửa ngồi trong tháp ngà và hoạt động dựa vào đội ngũ tài năng của chính mình, mà cần hợp tác với chính phủ, doanh nghiệp, các đại học và trường phổ thông.

Điều thứ hai là công thức đào tạo. Tại Cornell Tech, công thức đó mang tên gọi Studio. Studio tập hợp các sinh viên từ nhiều ngành kinh doanh, công nghệ, luật, xã hội… và đến từ Cornell hoặc các đại học khác. Tại đây, họ được truyền đạt tư tưởng Công nghệ phụng sự - Tech for Good. Vì vậy, sinh viên phải xác định được các lĩnh vực mà họ có thể dùng công nghệ để phụng sự, ví dụ như Health Tech, Urban Tech, FinTech, Media Tech.

Các sinh viên có 6 tháng ở Studio để cùng nhau thiết kế sản phẩm và thuyết phục các doanh nghiệp đầu tư cho sản phẩm. Và quá trình thiết kế này chính là quá trình trang bị mọi kỹ năng cần thiết để “chiến đấu”, từ kỹ thuật chuyên môn cho đến tư duy, làm việc nhóm, marketing, lập ngân sách…

Điều cuối cùng là sự ủng hộ của doanh nghiệp, bằng việc mở các văn phòng trong khuôn viện đại học, gọi là Studio đầu tư. Doanh nghiệp sẽ cử các chuyên gia của mình để phản biện, cố vấn cho sinh viên trong suốt quá trình thiết kế và ươm tạo sản phẩm.  

GS Kotlikoff cũng nêu dẫn chứng cho thấy cách thức Cornell hợp tác với chính phủ và ngành công nghiệp để các ý tưởng, nghiên cứu thực sự đem đến lợi ích cho xã hội. Đó là sáng kiến làm mát cơ sở đào tạo vào mùa hè và sưởi ấm vào mùa đông nhờ tái sử dụng nguồn năng lượng sẵn có; hay giải pháp giúp New York tránh được thảm họa giao thông sau sự cố đường ray tàu hỏa do bão Sandy gây ra.

VinUni đào tạo nhân tài để góp phần giải quyết các bài toán của Việt Nam

Mô hình đại học đổi mới sáng tạo được xem là mô hình tiến bộ, cập nhật nhất của giáo dục đại học. “Việt Nam đang phát triển rất nhanh, trong đó công nghệ là trụ cột quan trọng. Lựa chọn của VinUni theo mô hình đại học đổi mới sáng tạo là rất đúng đắn khi có thể tạo động lực cho sự phát triển đó”, GS Kotlikoff đánh giá.

Đồng quan điểm, GS Rohit Verma, Hiệu trưởng VinUni cho rằng, phát triển nhân tài với khả năng tạo ra sự thay đổi cho tương lai chính là nền tảng giúp Cornell duy trì được vị thế dẫn đầu suốt hàng trăm năm qua. Và đây cũng là lý do để VinUni ra đời.

Theo GS Verma, thế giới đang biến đổi không ngừng. Tại Việt Nam, hàng loạt thách thức cũng đang được đặt ra như biến đổi khí hậu, mất an ninh lương thực, ô nhiễm không khí, già hóa dân số, các bệnh tật không lây nhiễm… Thách thức chính là cơ hội cho các trường theo mô hình đại học sáng tạo như VinUni.

“Không chỉ nhận diện các vấn đề của quốc gia, VinUni còn tập trung tìm lời giải cho những vấn đề đó bằng việc thúc đẩy khoa học kỹ thuật ứng dụng cho cuộc sống. Điều này tạo ra chất xúc tác cho những thay đổi lớn hơn”, GS Verma lý giải.  

Thực tế, ngay từ khi ra đời, VinUni đã hội tụ nhân tài trên khắp thế giới và chắt lọc tinh hoa từ những “người khổng lồ” quốc tế để đẩy nhanh việc giải quyết các bài toán của Việt Nam. Chỉ sau 3 năm hoạt động, trường đã tạo lập được mạng lưới kết nối những sinh viên tài năng, những giảng viên ưu tú nhất từ 20 quốc gia cùng hàng loạt doanh nghiệp hàng đầu và các đại học, tổ chức giáo dục danh tiếng toàn cầu.

Các chương trình của VinUni đều được thiết kế dựa trên những vấn đề của xã hội, với mục tiêu đào tạo ra những con người có thể giải quyết các thách thức đó. Nghiên cứu khoa học cũng tương tự, luôn bắt đầu từ những “đặt hàng” của thực tiễn. Mô hình “Studio” đột phá của Cornell đã hiện hữu tại VinUni với sự ra đời của Trung tâm Khởi nghiệp E-Lab.

Đặc biệt, quan hệ đối tác chiến lược của VinUni với 2 đại học Ivy League, Cornell và Pennsylvania, cùng sự hợp tác với 26 đại học quốc tế hàng đầu được xem là bệ phóng để các sinh viên sớm thành công ở phạm vi thế giới. Trong học kỳ mùa xuân năm học 2022-2023, VinUni gửi 50 sinh viên đến các trường top đầu thế giới tại Bắc Mỹ, châu Âu, Singapore, Australia, Hàn Quốc và Isarel để theo học một học kỳ, trong đó có 4 sinh viên theo học tại Cornell.

Theo GS Verma, việc Cornell tiếp nhận sinh viên VinUni là điều chưa từng có tiền lệ với các trường đại học tại Việt Nam. Đây là minh chứng cho chương trình “chuẩn Ivy” của VinUni.