Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội:Phát huy vai trò cầu nối giữa Đảng với nhân dân

Với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Trách nhiệm - Sáng tạo - Phát triển”, công tác Mặt trận đứng trước yêu cầu đổi mới mạnh mẽ, hành động thực chất, góp phần xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, nhân dân hạnh phúc.

Phóng viên Báo Hànộimới đã có cuộc trao đổi với Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội Bùi Huyền Mai về những giải pháp then chốt để đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên mới.

Mặt trận sẽ kiến tạo, đồng hành với nhân dân

- Qua theo dõi công tác tổ chức Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030 cho thấy sự đổi mới toàn diện, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố trong giai đoạn mới. Xin đồng chí cho biết những nét đột phá này?

- Đại hội XVIII Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội là sự kiện chính trị đặc biệt, đánh dấu bước phát triển mới của hệ thống Mặt trận Thủ đô trong bối cảnh cả nước đã hoàn thành bước đầu về sắp xếp mô hình tổ chức tinh gọn, hiệu quả và thực chất hơn. Đây cũng là Đại hội đầu tiên diễn ra đồng bộ với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, do đó vừa kế thừa truyền thống, vừa mang tính mở đường cho giai đoạn phát triển mới của công tác Mặt trận.

Điểm mới đầu tiên là công tác chuẩn bị được tiến hành bài bản, khoa học, toàn diện và dân chủ. Từ việc xây dựng dự thảo báo cáo chính trị, đề án nhân sự đến tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của cán bộ, hội viên, các tầng lớp nhân dân đều được thực hiện công khai, nghiêm túc, thể hiện rõ tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”. Chính vì thế, Đại hội không chỉ là sự kiện chính trị, mà còn thực sự là ngày hội của khối đại đoàn kết toàn dân tộc Thủ đô - nơi ý chí, trí tuệ và nguyện vọng của nhân dân được gửi gắm, phản ánh sinh động trong từng nội dung, quyết sách.

Điểm mới thứ hai là, tư duy hành động của nhiệm kỳ mới được thể hiện rõ nét. Đại hội đã thống nhất phương châm: “Đoàn kết - Dân chủ - Trách nhiệm - Sáng tạo - Phát triển”. Phương châm này là sự kết tinh của tinh thần đổi mới và bản lĩnh Thủ đô - không chỉ nêu khẩu hiệu, mà còn là kim chỉ nam định hướng cho mọi hoạt động của Mặt trận trong thời gian tới. Nếu như trước đây, Mặt trận chủ yếu tập trung vận động phong trào, thì nay sẽ chuyển mạnh sang vai trò kiến tạo, dẫn dắt, đồng hành với nhân dân, lấy hiệu quả và niềm tin của người dân làm thước đo thành công.

Điểm đột phá thứ ba, thể hiện rõ tinh thần đổi mới và bắt nhịp thời đại là việc ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong toàn bộ quá trình tổ chức và điều hành hoạt động của Mặt trận. Tại Đại hội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội chính thức ra mắt nền tảng “Mặt trận số Thủ đô”, cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tích hợp trên hệ thống “Công dân Thủ đô số - iHanoi”.

Đây không chỉ là ứng dụng công nghệ, mà còn là một mô hình quản trị xã hội hiện đại của Mặt trận Tổ quốc, với 5 nhóm tính năng: Tiếp nhận phản ánh kiến nghị của cán bộ, hội viên, đoàn viên, thanh niên và nhân dân; Tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn bản của Trung ương và thành phố; Kênh thông tin truyền thông chính thức của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội; Thư viện hệ thống văn bản triển khai của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội; Thư viện văn bản điện tử.

Tôi cho rằng, ba yếu tố “Đổi mới tư duy - hành động thực chất - ứng dụng công nghệ” chính là dấu ấn của Đại hội lần này. Sự kết hợp hài hòa đó giúp Đại hội XVIII Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội trở thành Đại hội của trí tuệ, đồng thuận và niềm tin, mở ra một giai đoạn phát triển mới, năng động, hiện đại, gần dân.

- Thưa đồng chí, Báo cáo chính trị đã nhấn mạnh Đại hội XVIII là "Đại hội đầu tiên của một mô hình mới". Vậy trong bối cảnh tổ chức bộ máy tinh gọn và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đâu là yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận thành phố trong nhiệm kỳ tới?

- Tinh gọn bộ máy đồng nghĩa với việc mỗi tổ chức phải hoạt động hiệu quả hơn, thực chất hơn. Đối với Mặt trận, yêu cầu đổi mới nội dung, phương thức hoạt động không còn là khẩu hiệu, mà là đòi hỏi sống còn của tổ chức.

Thứ nhất, Mặt trận phải chuyển từ tuyên truyền, vận động thuần túy sang dẫn dắt, kiến tạo. Mỗi phong trào, mỗi cuộc vận động sẽ được thiết kế theo hướng có mục tiêu cụ thể, có thời gian thực hiện, có thước đo kết quả, có cơ chế kiểm chứng minh bạch.

Thứ hai, Mặt trận sẽ vận hành hiệu quả mô hình “hai chiều”: Lắng nghe - phản hồi. Mặt trận không chỉ “chuyển tải” chủ trương của Đảng, chính quyền đến với dân, mà còn phải phản ánh trung thực tiếng nói, mong muốn của nhân dân về cấp ủy, chính quyền để điều chỉnh kịp thời.

Thứ ba, trong mô hình chính quyền 2 cấp, Mặt trận cấp xã, phường phải được tăng cường năng lực chủ động, phát huy tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Nói cách khác, Mặt trận cấp cơ sở là “điểm sáng tạo”, còn Mặt trận thành phố là “trung tâm kết nối”.

Chúng tôi xác định rõ, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận là đổi mới từ nhận thức đến hành động, từ tư duy lãnh đạo đến cách phục vụ nhân dân.

Xây dựng Mặt trận thực sự “phục vụ” nhân dân

- Báo cáo chính trị đã quán triệt sâu sắc quan điểm "Chuyển từ phong trào hình thức sang kết quả thực chất". Xin đồng chí cho biết những giải pháp trọng tâm nào sẽ được triển khai để bảo đảm tinh thần "thực chất" trong mọi hoạt động, nhất là trong các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động do Mặt trận Tổ quốc thành phố phát động?

- “Thực chất” là từ khóa xuyên suốt nhiệm kỳ 2025-2030. Mặt trận sẽ bắt đầu từ việc lượng hóa kết quả từng phong trào, từng cuộc vận động, để bảo đảm mọi việc làm đều có tác động xã hội, mang lại giá trị cụ thể cho cộng đồng.

Trước hết, các phong trào lớn như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, “Vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau” sẽ được thiết kế lại hệ tiêu chí, theo hướng đánh giá kết quả đầu ra: Bao nhiêu hộ thoát nghèo, bao nhiêu mô hình được nhân rộng, bao nhiêu khu dân cư đạt chuẩn văn hóa...

Thứ hai, các phong trào thi đua yêu nước sẽ chuyển trọng tâm từ tuyên truyền sang hỗ trợ, đồng hành. Thay vì chỉ vận động, Mặt trận sẽ chủ động kết nối doanh nghiệp, nhà khoa học, tổ chức xã hội để cùng xây dựng mô hình bền vững như “Không gian sáng tạo cộng đồng”, “Khu dân cư xanh - sạch - an toàn”.

Cuối cùng, cơ chế đánh giá “thực chất” sẽ được áp dụng thống nhất, công khai. Kết quả hoạt động Mặt trận các cấp sẽ được đánh giá đa chiều: Qua hệ thống số hóa, qua nhân dân, qua phản hồi của chính quyền. Khi mọi phong trào được nhìn nhận bằng kết quả, hiệu quả và niềm tin của người dân - đó chính là thành công lớn nhất của Mặt trận.

- Một trong những mục tiêu được đề cập trong Báo cáo chính trị của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố trình Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ XVIII là “gắn bó mật thiết với nhân dân, chủ động phục vụ nhân dân”. Đồng chí có thể chia sẻ, Mặt trận sẽ làm gì để góp phần hiện thực hóa điều này?

- “Gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân” không phải là khẩu hiệu mới, mà là bản chất của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - tổ chức của lòng dân, do dân, vì dân. Mặt trận thành phố xác định 3 hướng hành động cụ thể.

Thứ nhất, nâng cao chất lượng công tác nắm bắt, phản ánh, dự báo tình hình nhân dân. Mặt trận sẽ ứng dụng dữ liệu xã hội, mở rộng mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội, thiết lập cơ chế phản hồi trực tuyến hai chiều với người dân.

Thứ hai, xây dựng Mặt trận thực sự “phục vụ” nhân dân, chứ không chỉ “vận động” nhân dân. Mỗi hoạt động Mặt trận đều phải trả lời được câu hỏi “Người dân được gì?”. Ví dụ, khi tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, cần xác định đây không chỉ là dịp gặp gỡ, mà còn phải gắn với những hoạt động cụ thể, thiết thực như: Tặng sinh kế, khám sức khỏe, ra mắt mô hình cộng đồng an toàn, đối thoại giữa dân và chính quyền...

Thứ ba, củng cố niềm tin và sự đồng thuận xã hội. Chúng tôi coi trọng việc phát huy vai trò của người có uy tín, trí thức, chức sắc tôn giáo, đồng bào dân tộc thiểu số, kiều bào Hà Nội ở nước ngoài - họ chính là “đại sứ đại đoàn kết” trong và ngoài nước. “Gắn bó mật thiết” với dân nghĩa là Mặt trận ở đâu, dân ở đó; dân nói, Mặt trận lắng nghe; dân cần, Mặt trận hành động.

- Thưa đồng chí, để hiện thực hóa mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”, Mặt trận Tổ quốc thành phố sẽ hành động như thế nào để bảo đảm “lưới phúc lợi” bao trùm và các nguồn lực hỗ trợ đến đúng người, đúng lúc, để họ thực sự được bảo vệ và thụ hưởng thành quả phát triển của Thủ đô?

- Mặt trận Hà Nội xác định mục tiêu “an sinh xã hội bền vững, bao trùm và công bằng” là trọng tâm trong nhiệm kỳ tới. Muốn không ai bị bỏ lại phía sau, trước hết Mặt trận phải đi trước một bước trong việc nhận diện, dự báo, chủ động hỗ trợ. Cụ thể, Mặt trận thành phố sẽ triển khai “Cơ sở dữ liệu an sinh Mặt trận”, liên thông với các ngành, đoàn thể: Nội vụ, Y tế, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên... để cập nhật kịp thời hoàn cảnh, nhu cầu của các đối tượng yếu thế. Như vậy, thay vì vận động chung chung, Mặt trận sẽ vận động có địa chỉ, hỗ trợ có dữ liệu, giúp đúng người, đúng việc.

Cùng với đó, Quỹ “Vì người nghèo” và các chương trình “Tháng cao điểm vì người nghèo”, “Tết sẻ chia - Xuân hạnh phúc” sẽ tiếp tục được vận hành minh bạch, có giám sát xã hội, công khai trực tuyến trên “Mặt trận số Thủ đô”.

Song song, chúng tôi tiếp tục duy trì và thúc đẩy tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước”, “Tương thân, tương ái” khuyến khích người dân, doanh nghiệp, tổ chức xã hội chủ động chia sẻ với cộng đồng, giúp nhau cùng phát triển.

Không để ai bị bỏ lại phía sau không chỉ là chính sách an sinh, mà còn là thước đo nhân văn, là biểu hiện cụ thể của hạnh phúc Thủ đô.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!