Cần những đột phá mạnh mẽ

Đó là cơ sở vật chất, thiết bị dạy học chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới; chế độ, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo chưa thực sự phù hợp; cơ hội tiếp cận giáo dục giữa các vùng miền còn chênh lệch; nội dung, chương trình chưa đồng bộ, giáo dục đạo đức, thể chất, thẩm mỹ chưa được quan tâm đúng mức...

Nhằm khắc phục những tồn tại trên, ngày 15-9-2025, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký ban hành Chỉ thị số 26/CT-TTg, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường điều kiện bảo đảm chất lượng để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học 2025-2026. Đây là bước đi cần thiết, kịp thời, tạo hành lang pháp lý để toàn ngành Giáo dục tập trung nguồn lực, phát huy nội lực, thực hiện thắng lợi chủ trương “đột phá phát triển giáo dục và đào tạo”.

Một trong những vấn đề mới nảy sinh sau khi sắp xếp đơn vị hành chính, triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là sự lúng túng trong tổ chức quản lý giáo dục tại cấp xã, phường. Chính vì vậy, các tỉnh, thành phố cần chủ động hướng dẫn, áp dụng các giải pháp linh hoạt, phù hợp với thực tiễn; trên cơ sở đó, khẩn trương rà soát, phân bổ hợp lý biên chế, bố trí đội ngũ quản lý giáo dục đúng người, đúng tiêu chuẩn.

Đặc biệt là cần sớm triển khai các nhiệm vụ liên quan đến công tác tổ chức cán bộ, từ tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển giáo viên và nhân viên. Bởi lẽ, đội ngũ công chức cấp xã hiện nay không chỉ thiếu về số lượng mà còn hạn chế về chuyên môn quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục. Giao cho ngành Giáo dục đảm trách, công tác này sẽ bảo đảm tính chuyên nghiệp, đồng bộ, giúp giảm khâu trung gian, tiết kiệm chi phí, đồng thời khắc phục tình trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ, bảo đảm cơ cấu hợp lý theo từng cấp học, môn học.

Ở tầm vĩ mô, các bộ, ngành cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách để thể chế hóa các chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Cùng với đó là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, xác định rõ trách nhiệm quản lý giữa các cấp chính quyền; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm sự thông suốt, hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước về giáo dục.

Cùng với các giải pháp về tổ chức và cơ sở vật chất nêu trên, việc đổi mới nội dung, phương thức giáo dục là yêu cầu cấp thiết. Giáo dục đạo đức, lý tưởng, trách nhiệm xã hội, lối sống văn hóa, truyền thống lịch sử, chính trị, tư tưởng, pháp luật, quốc phòng, an ninh cần được tăng cường để hình thành thế hệ công dân phát triển toàn diện. Đồng thời, các giải pháp nhằm ngăn ngừa, đẩy lùi tác động tiêu cực của cơ chế thị trường, truyền thông lệch chuẩn, mạng xã hội độc hại, cũng như xử lý triệt để tình trạng bạo lực học đường, ma túy học đường… phải được triển khai đồng bộ, quyết liệt.

Năm học 2025-2026 có ý nghĩa đặc biệt. Đây là năm học đầu tiên sau khi cả nước hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính, đồng thời là năm học đầu tiên thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TƯ ngày 22-8-2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Ngành Giáo dục đã xác định chủ đề năm học là “Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển”, khẳng định quyết tâm hướng tới mục tiêu hình thành và phát triển toàn diện con người Việt Nam về tri thức, đạo đức, kỹ năng, bản lĩnh và khát vọng.

Khi đã xác định được hướng đi, có quyết tâm khắc phục nhanh những hạn chế, bất cập, chắc chắn chúng ta sẽ tạo được những đột phá mạnh mẽ trong giáo dục và đào tạo, góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới.