Hà Nội - Vinh quang còn mãiBài cuối: Ngọn cờ tiên phong trong kỷ nguyên mới

1. Kỷ nguyên mới mang đến cho Hà Nội cả những thách thức lẫn cơ hội đan xen. Biến đổi khí hậu đặt ra yêu cầu bức thiết về phát triển bền vững; chuyển đổi số tạo ra cuộc cách mạng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội; cạnh tranh kinh tế giữa các quốc gia, các thành phố lớn ngày càng gay gắt. Với vị thế là trung tâm chính trị - văn hóa - kinh tế của cả nước, Hà Nội không thể đứng ngoài những dòng chảy này.

Một trong những thách thức lớn nhất mà Hà Nội phải đối mặt là áp lực của đô thị hóa nhanh. Tăng trưởng dân số cơ học, sự dịch chuyển dân cư từ các vùng lân cận, và sự phát triển của các khu đô thị mới đang gây ra những vấn đề nan giải về hạ tầng giao thông, thoát nước, hệ thống xử lý chất thải và ô nhiễm môi trường. Hà Nội cần phải vượt qua những rào cản này để không chỉ là một thành phố đông đúc, mà còn trở thành một thành phố xanh, thông minh, văn hiến, văn minh, hiện đại.

Cơ hội cũng mở ra từ chính những thách thức đó. Chuyển đổi số không chỉ là xu thế, mà còn là chìa khóa để giải quyết các bài toán đô thị. Xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số sẽ giúp Hà Nội nâng cao hiệu quả quản lý, cải thiện chất lượng dịch vụ công, và tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi. Phát triển du lịch bền vững dựa trên các giá trị văn hóa và di sản lịch sử sẽ giúp Hà Nội không chỉ là điểm đến, mà còn là biểu tượng của một Thủ đô ngàn năm văn hiến. Đồng thời, Hà Nội có thể tận dụng lợi thế về nguồn nhân lực chất lượng cao, hệ thống giáo dục và nghiên cứu hàng đầu để trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp công nghệ cao.

Nhận thức rõ những thách thức và cơ hội đó, Đảng bộ và nhân dân Hà Nội đã thể hiện một ý chí quyết tâm mạnh mẽ thông qua những chủ trương, chính sách đổi mới đầy táo bạo. Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII đã xác định những định hướng chiến lược cho giai đoạn mới, nổi bật là mục tiêu xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại, nhân dân hạnh phúc. Mục tiêu này không chỉ là một khẩu hiệu, mà là kim chỉ nam cho mọi hành động, từ việc quy hoạch không gian đô thị đến phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Nhà báo Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nhìn nhận: "Sau Cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh đến mục tiêu “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, hạnh phúc là cao nhất, luôn hướng tới con người. Vì thế, trong dự thảo Báo cáo chính trị của Đảng bộ Thủ đô khẳng định lại chiến lược phát triển của Đảng ta, đặc biệt, khi xây dựng ngày càng văn minh, hiện đại luôn lấy con người làm trung tâm".

Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong, Hà Nội đã chủ động nghiên cứu, so sánh với các đô thị lớn trong nước như thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, và các thủ đô, thành phố lớn trong khu vực và trên thế giới như Seoul, Thượng Hải, Bắc Kinh, Bangkok... để xác định mục tiêu, định hướng phát triển. Việc so sánh được thực hiện trên cơ sở số liệu của các tổ chức quốc tế uy tín, nhằm bảo đảm tính khách quan, toàn diện. Hà Nội xác định không chỉ cạnh tranh trong nước, mà phải vươn tầm khu vực và quốc tế. Vì vậy, các mục tiêu phát triển đến năm 2030 và năm 2045 đều đặt trọng tâm ở tầm nhìn khu vực và toàn cầu.

Thách thức trong kỷ nguyên mới là rất lớn, mục tiêu cũng rất khó, đơn cử như tăng trưởng hai con số hay phát triển kinh tế số chiếm khoảng 30% trong cơ cấu GRDP. Nhưng Hà Nội với vai trò, vị trí Thủ đô vẫn xác định phải nỗ lực cố gắng vì trách nhiệm, vì tinh thần Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước. Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong khẳng định: “Liên quan đến tốc độ tăng trưởng, nếu năm 2025 Hà Nội đạt mức tăng trưởng từ 8% trở lên thì bình quân cả nhiệm kỳ sẽ đạt khoảng 6,6%. Mục tiêu đến năm 2030 là nâng thu nhập bình quân đầu người lên 12.000-13.000 USD - một chỉ tiêu đầy thách thức, nhất là khi thành phố cần duy trì mức tăng trưởng kinh tế ở ngưỡng khoảng 10,5%. Tuy nhiên, với vai trò trung tâm kinh tế quốc gia, Hà Nội xác định phải nỗ lực, quyết tâm đạt được mục tiêu đề ra”.

Đó cũng chính là phẩm chất gương mẫu, tiên phong đã làm nên một Hà Nội anh hùng, là niềm tin và hy vọng, trái tim của cả nước suốt 80 năm qua. Đó là tinh thần quật khởi của những ngày mùa Thu tháng Tám năm 1945 vẫn cuộn chảy trong lòng Hà Nội như một sức mạnh nội sinh thôi thúc Hà Nội tiến bước.

2. Quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đang nhận được sự quan tâm, ủng hộ của Trung ương và đồng bào cả nước. Ngày 21-8, tại trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì cuộc làm việc của Bộ Chính trị với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, trong đó khẳng định Hà Nội đã đủ các điều kiện để tổ chức Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030.

Tổng Bí thư Tô Lâm mong muốn, cùng với mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, thành phố Hà Nội chú trọng phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của Thủ đô ngàn năm văn hiến, anh hùng, “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”; xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, hiện đại, giàu tính nhân văn. “Thành phố Hà Nội phải là trung tâm chính trị, văn hóa tiêu biểu của cả nước, xây dựng hình ảnh Thủ đô xanh - thông minh - đáng sống - có sức hút cả trong và ngoài nước”, đồng chí nhấn mạnh.

Mục tiêu, chỉ tiêu phát triển cao, trách nhiệm, đòi hỏi đặt ra lớn, nhưng Hà Nội có cơ sở để thực hiện thành công, để tiên phong, dẫn dắt đất nước trong kỷ nguyên mới. Đó trước tiên là bởi niềm tin và ý chí quyết tâm đã làm nên một Hà Nội anh hùng. Xuyên suốt hành trình 80 năm qua, có lẽ chưa bao giờ những khó khăn, thách thức có lúc tưởng như “ngàn cân treo sợi tóc” có thể ngăn bước đi lên của “Thủ đô ta”. Sức mạnh tinh thần đó cộng hưởng cùng những điều kiện thực tiễn cho phép Hà Nội tự tin, tự lực, tự cường thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra. Điều quan trọng với Thủ đô là phải tận dụng thời cơ, tạo bước đi đột phá trong giai đoạn mới.

PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, giai đoạn 2026-2030 có bối cảnh phát triển hoàn toàn mới. Thách thức và cơ hội đều đặt ra rất khác thường, ở tầm toàn cầu, có tính lịch sử - thời đại. Trong bối cảnh đó, Hà Nội cần lý giải kỹ cơ cấu đầu tư theo ngành và theo thời gian, từ đó xác định có thể đột biến từ đâu. Phải chăng là tạo đột biến từ kinh tế số (với mục tiêu chiếm tối thiểu 30% GRDP), công nghiệp văn hóa (8% GRDP) hay đột biến về “Chiến lược tận dụng và phát huy lợi thế truyền thống - vốn có”.

“Nếu muốn tạo đột biến từ năng lực - động lực phát triển mới thì Hà Nội cần phát triển Khu công nghệ cao Hòa Lạc trở thành biểu tượng, động lực và dẫn dắt; còn nếu muốn phát triển nguồn lực con người - trí tuệ sáng tạo, Hà Nội phải sớm có Chiến lược phát triển nguồn nhân lực trong thời đại công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo...”, PGS.TS Trần Đình Thiên đề xuất.

Đây cũng chính là những vấn đề Hà Nội đang đặt ra, đưa vào văn kiện Đại hội, khẳng định quyết tâm chính trị để tổ chức thực hiện. Trong đó, như ý kiến của PGS.TS Trần Đình Thiên, Hà Nội xác định sẽ biến Khu công nghệ cao Hòa Lạc trở thành “quả đấm thép”, thành “Thung lũng Silicon” của Việt Nam, tạo động lực cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và tăng trưởng hai con số.

Năm 2025, Hà Nội đang tiến dần đến mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên như mục tiêu điều chỉnh tăng lên. Thành phố cũng đang hoàn thành những mục tiêu quan trọng chứng minh khả năng giải quyết những vấn đề lớn, vấn đề khó trong thời gian ngắn như xử lý ô nhiễm sông Tô Lịch, khánh thành Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia, khởi công cầu Tứ Liên, cầu Ngọc Hồi và tích cực triển khai Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội, chuẩn bị cải tạo chung cư cũ... Hàng loạt dự án, công trình lớn cũng đang khởi động và đang trên đường về đích cho thấy sức sống mãnh liệt, sự chuyển động mạnh mẽ của Thủ đô trong kỷ nguyên mới.

Hà Nội của ngày hôm nay không chỉ kế thừa vinh quang lịch sử mà còn mang trong mình khát vọng vươn lên mạnh mẽ. Trong hành trình vươn tới tương lai, cùng với Đảng bộ, chính quyền thành phố, mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp đều phải trở thành một phần mạnh mẽ. Đặc biệt, thế hệ trẻ với sự năng động, sáng tạo và tư duy đổi mới sáng tạo cần phải trở thành lực lượng nòng cốt; một thế hệ không chỉ là người thừa kế xuất sắc những giá trị mà cha anh để lại, mà còn phải là người kiến tạo tương lai. Các doanh nghiệp phải là những “chiến binh” tiếp tục đổi mới, ứng dụng công nghệ để phát triển nhanh và bền vững. Mỗi cộng đồng, mỗi địa phương cần phải trở thành những mũi tiến công trên tổng hòa sức mạnh chung của thành phố.

Với tất cả tinh thần đó, dù phải đối mặt với nhiều thách thức, chắc chắn, Hà Nội sẽ luôn là ngọn cờ tiên phong, dẫn dắt, cùng cả dân tộc vững bước tiến vào kỷ nguyên mới.