Khi phe liên minh bàn kế sách
Tuy chưa đem lại được thỏa thuận cụ thể nào, song cuộc gặp của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Alaska (Mỹ) vào ngày 15-8 vừa qua đã kích hoạt một số diễn biến mới.
Sau cuộc gặp này, người đứng đầu Điện Kremlin đã thông tin cho Tổng thống Belarus và Tổng thống Kazakhstan, trong khi ông chủ Nhà Trắng điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky với sự hiện diện của lãnh đạo một số thành viên Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Ông Volodymyr Zelensky được ông Donald Trump mời sang gặp tại Mỹ. Từ dự định ban đầu của ông Donald Trump chỉ gặp riêng ông Volodymyr Zelensky, cuộc gặp đã được mở rộng với diện tham gia đông đảo hơn.
Ngoài ông Volodymyr Zelensky, lãnh đạo EU, NATO, Đức, Pháp, Anh và Phần Lan cũng gấp rút sang Mỹ gặp ông Trump.
Có thể thấy phe liên minh đang đối phó với Nga ở châu Âu hội họp với ông Donald Trump để bàn kế sách. Ông Trump thậm chí còn biểu lộ mong muốn sẽ có cuộc gặp cấp cao Mỹ - Nga - Ukraine ngay trong ngày 22-8 tới.
Đối với phe liên minh này, cuộc hội họp với người đứng đầu nước Mỹ có tầm quan trọng đặc biệt sau cuộc gặp lịch sử vừa qua ở Alaska. Kết quả cuộc gặp đã đặt liên minh này vào tình thế mới khi Washington không còn yêu cầu Mátxcơva chấp nhận ngừng chiến trước và không gia tăng mức độ trừng phạt với Nga.
Cái được của phe này ở kết quả cuộc gặp vừa qua giữa ông Donald Trump và ông Vladimir Putin là ông Trump không chấp nhận đề nghị của ông Vladimir Putin về hoán đổi lãnh thổ Ukraine và ông Putin đã xác nhận nhu cầu của Ukraine về được bảo đảm an ninh.
Tuy nhiên, liên minh này đặc biệt quan ngại khi thấy ông Donald Trump lại thể hiện nghiêng hẳn về phía những điều kiện tiên quyết của ông Putin cho hòa bình với Ukraine, khi thấy mối quan hệ giữa Mỹ và Nga có triển vọng được cải thiện và ông Trump chuyển hướng sang thúc ép Ukraine và các đồng minh châu Âu của Ukraine tự thương thảo với Nga.
Phe liên minh này muốn gặp trực tiếp ông Donald Trump để thuyết phục Mỹ không xích lại gần với Nga cũng như không tiếp tục nghiêng về những điều kiện gây bất lợi cho Ukraine, EU và NATO ở châu Âu.
Ngoài ra, phe này còn hướng tới những mục đích cụ thể khác là thuyết phục Washington cam kết bảo đảm an ninh cho Ukraine dưới hình thức nào đó, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ cho Ukraine, tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine trong cuộc chiến với Nga cũng như gia tăng mức độ trừng phạt Nga, chừng nào việc Ukraine gia nhập NATO vẫn còn bất khả thi.
Nói theo cách khác, cho dù cuộc gặp vừa qua ở Alaska giữa ông Trump và ông Putin không đưa lại thỏa thuận nào, phe liên minh đối phó Nga ở châu Âu vẫn muốn xác lập lại thực tế sau cuộc gặp không khác gì so với trước cuộc gặp.
Với việc triệu tập được tất cả các anh hào ở châu Âu cùng Ukraine sang Mỹ, ông Donald Trump thể hiện vị thế và uy quyền, vai trò và ảnh hưởng của Mỹ đối với Ukraine và các đồng minh. Cuộc gặp cho thấy sự lệ thuộc của Ukraine và các đồng minh vào Mỹ trong cả chiến tranh với Nga lẫn viễn cảnh chấm dứt cuộc chiến tranh này.
Nói theo cách khác, tương lai chính trị và an ninh của Ukraine phụ thuộc trước hết, chủ yếu vào Mỹ cùng các đồng minh châu Âu và còn cần nhiều thời gian mới có đủ năng lực thực tế để chiến thắng Nga, từ đó bảo đảm an ninh sau cuộc chiến mà không cần đến sự can dự, tham gia hay hỗ trợ của Mỹ. Về phần mình, Nga sẽ tùy vào diễn biến và kết quả của cuộc bàn thảo kế sách của phe liên minh để mưu tính những bước đi tiếp theo.