Tham khảo phổ điểm, tránh sai lầm khi đăng ký nguyện vọng đại học

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 ghi nhận phổ điểm các tổ hợp xét tuyển đại học truyền thống không còn lệch phải nhiều như các năm trước, do số lượng thí sinh đạt từ 8 điểm trở lên giảm mạnh.

Phổ điểm - cơ sở quan trọng để định vị nguyện vọng

Thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy số lượng thí sinh đạt từ 8 điểm trở lên giảm mạnh ở hầu hết các môn thi. Điều này khiến phổ điểm các tổ hợp xét tuyển truyền thống không còn lệch phải như mọi năm - tức là không còn quá đông thí sinh đạt điểm cao.

Phổ điểm là biểu đồ thể hiện tỷ lệ phân bố điểm thi của thí sinh trên toàn quốc theo từng môn, từng tổ hợp xét tuyển. Đây là căn cứ quan trọng giúp thí sinh hình dung vị trí điểm thi của mình đang nằm ở đâu trong mặt bằng điểm chung, từ đó đưa ra lựa chọn nguyện vọng phù hợp với năng lực và khả năng trúng tuyển.

Chẳng hạn, nếu phổ điểm khối A và A1 tập trung chủ yếu ở mức từ 15 điểm trở lên, thì những thí sinh đạt điểm thấp hơn so với mốc này nên cân nhắc chuyển hướng sang các tổ hợp có phổ điểm thấp hơn hoặc lựa chọn những ngành, trường vừa sức hơn. Nếu phổ điểm khối D có số lượng thí sinh đạt dưới 15 điểm tương đối lớn, thì đây lại là cơ hội để những thí sinh có điểm từ 14 đến 14,5 lựa chọn xét tuyển vào các ngành khối D.

Nhìn từ phổ điểm thi các môn năm nay, có thể thấy khối D01 có số lượng thí sinh áp đảo các tổ hợp khác ở dải điểm từ 22 trở xuống. Từ 23 điểm trở lên, số lượng thí sinh D01 giảm dần và ít hơn C00, A00, A01.

Càng lên mức điểm cao (từ 25 điểm trở lên), số lượng thí sinh C00 áp đảo D01. Thực tế đáng chú ý là có nhiều trường, ngành thường chỉ xét một điểm chuẩn chung cho khối C00 và D01. Do đó ở phân khúc điểm cao thí sinh D01 rất bất lợi so với thí sinh C00 và các tổ hợp khác. Đây là thực tế mà thí sinh khối D01 cần cân nhắc kỹ trước khi đặt nguyện vọng.

Ghi nhận thực tế cho thấy, nhiều thí sinh băn khoăn điểm thi của mình chỉ bằng hoặc thấp hơn điểm chuẩn năm 2024 của ngành dự định xét thì có nên đăng ký không?

Theo các chuyên gia, dữ liệu điểm thi cho thấy, số lượng thí sinh đạt từ 24 điểm trở lên năm nay giảm mạnh so với năm 2024.

Việc đối chiếu điểm thi của mình với phổ điểm toàn quốc có thể giúp thí sinh xác định rõ đang thuộc nhóm 30% hay 50% trên tổng số, từ đó ra quyết định có nên giữ, điều chỉnh hay thay đổi nguyện vọng.

Theo các chuyên gia, chiến lược sắp xếp nguyện vọng hợp lý cần được phân tầng như sau: Tầng 1 (nhóm mơ ước) gồm từ 3-5 nguyện vọng có điểm chuẩn cao hơn điểm thi 1-3 điểm; tầng 2 (nhóm vừa sức) gồm từ 3-5 nguyện vọng có điểm chuẩn năm trước tương đương hoặc cao hơn tối đa 1 điểm; tầng 3 (nhóm an toàn) gồm từ 3-5 nguyện vọng có điểm chuẩn thấp hơn điểm thi 0-1 điểm.

Những lưu ý quan trọng trong xét tuyển

Từ ngày 16-7, thí sinh cả nước đã biết điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông và có thể bắt đầu đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học, cao đẳng trên hệ thống tuyển sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại địa chỉ http://thisinh.thitotnghiepthpt.edu.vn.

Thời gian đăng ký nguyện vọng kéo dài đến 17h ngày 28-7. Trong khoảng thời gian này, thí sinh được quyền đăng ký không giới hạn số lượng nguyện vọng, nhưng cần tránh đăng ký tràn lan, thiếu chiến lược.

Từ 29-7 đến 17h ngày 5-8, thí sinh cần hoàn thành việc nộp lệ phí xét tuyển trực tuyến - bước không thể thiếu để đăng ký xét tuyển được công nhận hợp lệ.

Kết quả xét tuyển đợt 1 sẽ được công bố vào 17h ngày 22-8, thí sinh xác nhận nhập học trực tuyến trước 17h ngày 30-8.

Ông Nguyễn Anh Dũng lưu ý, hệ thống xét tuyển của Bộ Giáo dục và Đào tạo áp dụng nguyên tắc xét tuyển đồng thời tất cả các nguyện vọng, phần mềm lọc ảo chỉ công nhận nguyện vọng cao nhất mà thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển.

Vì thế, việc sắp xếp thứ tự nguyện vọng không nên dựa trên độ “dễ đậu”, mà phải phản ánh đúng mức độ ưu tiên và mong muốn cá nhân. Nguyện vọng yêu thích nhất cần đặt ở vị trí số 1. Nếu trúng tuyển nguyện vọng 1 thì các nguyện vọng sau sẽ tự động bị loại, dù điểm thi có đủ để đậu những nguyện vọng đó.

Một lưu ý quan trọng khác là thí sinh đừng lựa chọn ngành, trường theo cảm tính hoặc qua giới thiệu của người khác, thiếu thông tin chính thống. Thí sinh cũng cần kiểm tra học phí, điều kiện học tập và hoàn cảnh gia đình trước khi quyết định đăng ký.

Điểm mới trong kỳ tuyển sinh năm nay là các trường đại học không còn tuyển sinh sớm, mà chỉ tuyển thống nhất trong thời gian do Bộ quy định.

Do đó, phân tích phổ điểm cũng như các yếu tố liên quan như chỉ tiêu, điểm chuẩn, kết quả thi cùng với việc tận dụng các lợi thế của bản thân là những căn cứ giúp thí sinh định vị bản thân, điều chỉnh chiến lược đăng ký nguyện vọng nhằm tăng khả năng trúng tuyển đúng ngành, đúng trường, đúng năng lực.