EU xem xét cắt giảm hợp tác với Israel do khủng hoảng nhân đạo tại Gaza
Các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu yêu cầu cơ quan ngoại giao của khối xây dựng đề xuất nhằm giảm mức độ hợp tác với Israel, trong bối cảnh tình hình nhân đạo tại Dải Gaza ngày càng nghiêm trọng.
Theo tờ Politico ngày 26-6, Tổng thống Litva Gitanas Nauseda cho biết Đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại của EU, bà Kaja Kallas, đã được giao nhiệm vụ trình bày các đề xuất cụ thể nhằm gây áp lực buộc Israel tuân thủ các nghĩa vụ nhân đạo. Dự kiến, các biện pháp này sẽ được đưa ra vào tháng 7 và có thể bao gồm các hạn chế thương mại và điều chỉnh các quan hệ song phương.
Phát biểu bên lề Hội nghị Thượng đỉnh EU tại Brussels, ông Nauseda cho rằng cuộc họp nội bộ giữa các lãnh đạo kéo dài hơn dự kiến do tồn tại nhiều quan điểm trái chiều. “Có hai nhóm quốc gia - một số ủng hộ Israel, trong khi số khác phản đối mạnh mẽ. Nhưng tất cả đều đồng thuận rằng tình hình nhân đạo ở Gaza hiện nay là không thể chấp nhận được”, ông nói.
Theo ông Nauseda, EU cần nhanh chóng chuyển từ quan ngại sang hành động cụ thể. “Trẻ em đang phải chịu đựng. Chúng ta không thể mãi chỉ bày tỏ lo ngại. Đại diện cấp cao đã được giao nhiệm vụ xây dựng các đề xuất cụ thể và Hội đồng Ngoại giao có thể sẽ xem xét thông qua trong thời gian tới”, ông nhấn mạnh.
Trước đó, bà Kallas đã trình bày kết quả cuộc đánh giá nội bộ theo yêu cầu của 19 quốc gia thành viên EU. Báo cáo cho thấy chính phủ Israel có thể đã vi phạm các điều khoản trong Hiệp định Hiệp hội EU - Israel, với các dẫn chứng như số lượng thương vong dân thường ở mức cao chưa từng có, các cuộc tấn công nhằm vào cơ sở y tế và việc cưỡng bức di dời gần như toàn bộ dân cư tại Dải Gaza.
Phía Israel bác bỏ nội dung báo cáo và cho rằng các cáo buộc là “vô lý”.
Dù việc hủy bỏ hoàn toàn Hiệp định EU - Israel đòi hỏi sự đồng thuận tuyệt đối của toàn khối - điều khó khả thi do vấp phải phản đối từ các nước như Đức và Hungary - một số biện pháp khác như hạn chế xuất khẩu từ các khu định cư bất hợp pháp ở Bờ Tây hay điều chỉnh thương mại có thể được thông qua nếu đạt đủ đa số.
“Châu Âu đang đánh mất uy tín khi không có phản ứng rõ ràng. Người dân khắp nơi đang theo dõi chúng ta và chúng ta không thể chỉ tiếp tục lên tiếng quan ngại mà không hành động”, Tổng thống Nauseda nhấn mạnh.
Phía Ủy ban châu Âu hiện chưa đưa ra bình luận về các bước đi cụ thể tiếp theo.