Kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025): Nhà báo Hồng Nguyên - dấn thân và cống hiến

Ở độ tuổi đã “chín”, nhà báo Nguyễn Hồng Nguyên, phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật (Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao), vẫn không ngừng theo đuổi đam mê và giữ chữ “tín” với nghề.

Chữ “tâm” trong sáng và tinh thần kiên định

Là nhà báo, lại vinh dự khoác trên mình màu áo của ngành Kiểm sát nhân dân, anh Nguyễn Hồng Nguyên luôn vững niềm tin vào công lý, mỗi tác phẩm phải mang sứ mệnh bảo vệ sự thật khách quan và bảo vệ lẽ phải.

20 năm làm báo, dù đã công tác ở nhiều tòa soạn, trải qua nhiều lĩnh vực, nhưng lĩnh vực pháp luật - nội chính luôn là sở trường của anh. Đây là mảng việc khô khan, đòi hỏi bản lĩnh, chính kiến và sự minh bạch. Anh kiên định giữ đạo đức người làm báo, nhờ đó luôn giữ được chữ “tâm” trong sáng trước mọi cám dỗ.

Điển hình là loạt bài “Phá rừng tự nhiên ở Bắc Kạn”, phản ánh vụ phá rừng xảy ra tại xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn vào tháng 4-2023. Một mình “chinh chiến” nơi rừng sâu, bị cản trở tác nghiệp, bị tác động bởi nhiều mối quan hệ, thậm chí doanh nghiệp dùng nhiều “mánh khóe” mua chuộc để anh dừng lại. Nhưng điều đó không làm anh nản lòng; ngược lại, càng thôi thúc anh phải đi đến tận cùng sự thật.

Quá trình tác nghiệp, thông tin được cung cấp không nhiều, thiếu sự tin cậy, khiến anh phải tìm mọi cách tiếp cận sự thật. Khi bị nhân viên bảo vệ của do-anh nghiệp chặn đường không thể tiếp cận hiện trường, không nhận được sự giúp đỡ từ cán bộ địa phương, anh đã nhờ người dân dẫn vượt núi, đi đường vòng và sử dụng thiết bị nghiệp vụ để tiếp cận hiện trường.

Để đi đến cùng sự thật, trả lời câu hỏi “Ai đứng sau vụ phá rừng đặc biệt nghiêm trọng? Động cơ, mục đích là gì?”, anh quyết định tìm đến nhà những người đang bị coi là “lâm tặc”. Đây là việc làm rất mạo hiểm, tuy nhiên, bằng tình cảm chân thành, anh đã thuyết phục được họ kể lại đầu đuôi câu chuyện bất đắc dĩ trở thành “lâm tặc”.

Họ chỉ là những người nông dân hiền lành, chất phác, vì mưu sinh nên vào ngày nông nhàn, ai thuê gì thì làm nấy. Họ nhận khoán công việc khai thác gỗ trong rừng của doanh nghiệp, với lời cam kết đã lo liệu xong thủ tục; việc chặt hạ cây rừng tự nhiên là để mở rộng sản xuất... Xâu chuỗi các thông tin, anh phân tích được nguồn cơn và dụng ý của những mối quan hệ tác động từ Bắc Kạn về đến Hà Nội.

Sau khi thu thập đủ bằng chứng, anh báo cáo Ban Biên tập và lần lượt cho ra loạt bài, khẳng định đây là vụ phá rừng tự nhiên lớn nhất tỉnh Bắc Kạn trong khoảng 20 năm qua, với khối lượng gỗ tự nhiên bị chặt hạ lên tới gần 180m3. Các cơ quan chức năng tỉnh Bắc Kạn đã khẩn trương vào cuộc xác minh, làm rõ. Ngày 19-4-2023, Cơ quan CSĐT Công an huyện Chợ Đồn đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” theo Điều 232, Bộ luật Hình sự.

Không dừng lại, nhà báo Hồng Nguyên tiếp tục đeo bám thông tin, theo dõi diễn biến quá trình điều tra, với mục đích đối tượng chủ mưu, cầm đầu phải bị xử lý theo pháp luật. Không biết bao lần anh phải ngược xuôi trên cung đường Hà Nội - Chợ Đồn, để theo đến cùng sự việc, đưa đối tượng phạm tội ra ánh sáng công lý. Cuối cùng, đến ngày 23-9-2024, đối tượng cầm đầu vụ phá rừng đã được tòa án đưa ra xét xử bằng một bản án nghiêm minh.

Sẽ không ngừng cống hiến

Không phụ công người bền bỉ, đeo bám thông tin, đi đến cùng sự thật, ngày 5-11-2023, loạt bài 5 kỳ “Vụ phá rừng tự nhiên ở Bắc Kạn” của nhà báo Hồng Nguyên đã được Ban Tổ chức Giải Báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực lần thứ tư trao Giải A. Vinh dự, tự hào, song điều đó cũng là lời nhắn nhủ để nhà báo Hồng Nguyên luôn ý thức và khắt khe hơn với chính mình về trách nhiệm của người làm báo.

Nhắc lại vụ án phá rừng, nhà báo Hồng Nguyên chia sẻ, nhiều năm lăn lộn với nghề, anh nhận thấy mình rất có duyên với rừng. Anh đã viết nhiều bài điều tra phản ánh nạn chặt phá rừng ở nhiều tỉnh miền Bắc. Đau đớn, xót xa khi chứng kiến cảnh rừng bị “chảy máu”, anh càng trăn trở nhiều hơn với các bài viết về đề tài này. Đó là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần chống cái sai đến cùng, không thỏa hiệp với vi phạm của nhà báo Hồng Nguyên.

Không chỉ loạt bài về đề tài phá rừng mới đoạt giải báo chí, trước đó, nhà báo Hồng Nguyên còn nhiều lần đạt Giải báo chí Ngô Tất Tố của Hội Nhà báo thành phố Hà Nội với nhiều đề tài điều tra gai góc.

Hiện nay, nhà báo Hồng Nguyên được phân công theo dõi mảng pháp đình, với nhiệm vụ viết tin, bài tuyên truyền về công tác điều tra, truy tố, xét xử các “đại án” kinh tế, tham nhũng lớn có nhiều tình tiết phức tạp; những vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo.

Tham dự nhiều phiên tòa xét xử các vụ “đại án”, nhà báo Hồng Nguyên càng nhận thấy pháp luật nghiêm minh, không có vùng cấm và nhà báo phải có trách nhiệm truyền tải điều đó. Chính vì vậy, anh chịu khó quan sát, học hỏi, trau dồi kiến thức pháp luật từ chính quá trình tác nghiệp tại các phiên tòa. Vì thế, các tin, bài của anh luôn bảo đảm sự thật khách quan, công minh, chính trực.

Mỗi mảng công việc đều có những vất vả riêng, nhưng khi say nghề thì đó là niềm vui và hạnh phúc. “Với tôi, nghề báo tuy vất vả, nhiều khi còn phải đương đầu với hiểm nguy, nhưng tôi nhận thức được ý nghĩa của nghề và nghề đã đem lại cho tôi niềm vui, sự hiểu biết xã hội, những trải nghiệm trong cuộc sống. Khi yêu nghề thì sự dấn thân trở thành sự tự thân, sự dấn thân là vì muốn được cống hiến. Vẫn biết phía trước con đường đã chọn còn nhiều khó khăn, vất vả, nhưng tôi tin sẽ vượt qua bởi sự đam mê và trách nhiệm với bạn đọc, với cộng đồng xã hội” - nhà báo Hồng Nguyên trải lòng.

Vinh quang nghề báo

Bằng sự tận tâm cống hiến với nghề, nhà báo Hồng Nguyên nhiều lần vinh dự được Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao tặng Bằng khen, vì: “Đã có thành tích xuất sắc đoạt Giải A, Giải báo chí toàn quốc, phòng chống tham nhũng, tiêu cực lần thứ tư năm 2022 - 2023”; “Đã có thành tích xuất sắc trong Phong trào ngành Kiểm sát nhân dân thi đua rèn luyện theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Công minh - Chính trực - Khách quan - Thận trọng - Khiêm tốn” gắn với phong trào “Cán bộ, công chức, viên chức ngành Kiểm sát nhân dân thi đua thực hiện văn hóa công sở” giai đoạn 2019 - 2025”...

Trong 2 năm liền (2023 - 2024), nhà báo Hồng Nguyên đạt danh hiệu “Chiến sĩ thi đua cơ sở”; tại Hội nghị điển hình tiên tiến lần thứ Hai (2025 - 2030) của Báo Bảo vệ pháp luật, nhà báo Hồng Nguyên cũng đã được vinh danh điển hình tiên tiến.

Nhận xét về nhà báo Hồng Nguyên, Phó Tổng Biên tập Báo Bảo vệ pháp luật Phan Thị Kim Hoa cho biết, phóng viên Nguyễn Hồng Nguyên là một nhà báo tâm huyết với nghề về mảng phóng sự điều tra, dám dấn thân vào những vùng nguy hiểm để tìm hiểu, xác minh thông tin các dấu hiệu tiêu cực do người dân, bạn đọc phản ánh. Trong quá trình công tác tại Báo Bảo vệ pháp luật, phóng viên Hồng Nguyên đã viết nhiều bài báo có chất lượng tốt. Trong đó có loạt bài đạt giải A, Giải báo chí toàn quốc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực lần thứ IV. Phóng viên Hồng Nguyên cũng đã có những đóng góp nhất định cho sự phát triển chung của Báo Bảo vệ pháp luật.

Có thể thấy, đằng sau những tác phẩm báo chí là tinh thần lao động nghiêm túc, đầy trách nhiệm, là sự dấn thân, là bản lĩnh của nhà báo với quyết tâm đeo bám thông tin, theo đuổi đến cùng để đưa những vụ việc tham nhũng, tiêu cực ra ánh sáng.

Các nhà báo thường xuyên phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, những cám dỗ về vật chất, thậm chí bị đe dọa cả về sức khỏe và tinh thần. Song, điều đó càng tôi luyện và đòi hỏi mỗi nhà báo không chỉ có năng lực, nghiệp vụ chuyên môn sâu mà cần có đạo đức trong sáng, bản lĩnh vững vàng để viết lên những tác phẩm báo chí giá trị, góp phần dựng xây những điều tốt đẹp cho xã hội.