“Đòn bẩy” cho du lịch Hà Nam trước ngưỡng cửa sáp nhập

Trong bối cảnh phát triển mới, Hà Nam nỗ lực xây dựng các sản phẩm liên kết, xác định sản phẩm du lịch chủ đạo để làm “đòn bẩy”, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội toàn vùng.

Phát huy ưu thế “cửa ngõ” của Hà Nội

Với vị trí là cửa ngõ phía Nam Thủ đô Hà Nội, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Hà Nam sở hữu mạng lưới giao thông kết nối thuận tiện với Hà Nội và các tỉnh lân cận. Hiện nay, Hà Nam có nhiều thắng cảnh nổi tiếng như hồ Tam Chúc, Ngũ Động Sơn, hang Luồn, Bát Cảnh Sơn, Kẽm Trống... Ngoài ra, Hà Nam còn sở hữu kho tàng đồ sộ các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể đa dạng, phong phú - nguồn lực quan trọng để phát triển du lịch địa phương.

Theo thống kê, hiện tỉnh có gần 2.000 di tích lịch sử, văn hóa và rất nhiều lễ hội lớn, tiêu biểu như đền Trần Thương, đền Lảnh Giang, chùa Bà Đanh, chùa Long Đọi Sơn, Lễ hội Tịch điền, Lễ hội Vật võ... Nhiều năm qua, Hà Nam đã trở thành điểm đến lý tưởng của loại hình du lịch tâm linh và du lịch văn hóa. Đặc biệt, kể từ khi Khu du lịch Tam Chúc - quần thể danh thắng tâm linh rộng lớn - bắt đầu mở cửa đón khách (năm 2019), Hà Nam đã nhanh chóng trở thành một trong những điểm đến mới, thu hút du khách trong và ngoài nước.

Đến nay, Khu du lịch Tam Chúc cơ bản đáp ứng các tiêu chí của một khu du lịch quốc gia với hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật đồng bộ, sản phẩm du lịch chất lượng cao. Nơi đây đã trở thành địa điểm tổ chức nhiều sự kiện Phật giáo lớn như Đại lễ Vesak Liên hợp quốc năm 2019, đón tiếp hơn 20.000 đại biểu và hàng nghìn Phật tử về dự...

Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Nam Nguyễn Anh Chức, tỉnh có không gian kết nối thuận lợi với các trung tâm du lịch tâm linh lớn như chùa Hương (Hà Nội), Tràng An - Bái Đính (Ninh Bình), Phố Hiến (Hưng Yên)... Đây là điều kiện lý tưởng để Hà Nam phát triển các loại hình du lịch liên vùng, đặc biệt là du lịch tâm linh và du lịch văn hóa - di sản.

Đổi mới để “cất cánh”

Những năm gần đây, Hà Nam đã có bước đổi mới mạnh mẽ, đặc biệt là trong đầu tư hạ tầng, dịch vụ, cơ sở lưu trú và phát triển các sản phẩm du lịch mới, tạo nên “làn gió mới” cho ngành du lịch địa phương. Hiện tỉnh có hơn 200 cơ sở lưu trú và nhiều sản phẩm du lịch giải trí hấp dẫn được đầu tư bởi các tập đoàn lớn như Công viên nước Sun World Hà Nam, phố đi bộ, sân golf tiêu chuẩn quốc tế...

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Nam, năm 2024, địa phương đã đón 4,7 triệu lượt khách, thu gần 3.700 tỷ đồng. Trong 5 tháng đầu năm 2025, lượng khách du lịch đạt gần 6 triệu lượt, doanh thu hơn 4.500 tỷ đồng. Đặc biệt, Tổ chức Du lịch Thế giới (World Travel Awards) đã vinh danh Hà Nam là "Điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới" và "Điểm đến du lịch mới nổi hàng đầu châu Á".

Đánh giá về sự phát triển nổi bật này, PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam nhận định, Hà Nam đang nổi lên như một điểm đến tiêu biểu, thể hiện rõ khát vọng phát triển du lịch.

Mặc dù du lịch Hà Nam đã tạo được dấu ấn rõ nét nhưng theo các chuyên gia, địa phương vẫn còn thiếu hệ sinh thái dịch vụ đồng bộ quanh các điểm du lịch lớn. Trong chủ trương sáp nhập địa giới hành chính tới đây, Hà Nam sẽ hợp nhất với Ninh Bình và Nam Định thành tỉnh mới có tên "Ninh Bình" - một thời cơ lớn nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức trong công tác quản lý du lịch, xây dựng sản phẩm mới mang tính liên vùng...

Để du lịch Hà Nam “cất cánh”, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng, sự cộng hưởng giữa Tam Chúc (Hà Nam), Bái Đính (Ninh Bình) và kết nối mở rộng đến Hương Sơn (Hà Nội)... đang hình thành một mạch liên kết di sản có giá trị đặc biệt. Để hệ thống sản phẩm du lịch liên thông này phát triển mạnh mẽ, Hà Nam cần có sự phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp du lịch.

Ở góc độ doanh nghiệp, Giám đốc Công ty lữ hành VietSense Travel Nguyễn Văn Tài cho rằng, dù ở giai đoạn nào, Hà Nam và các địa phương cũng cần có quy hoạch sản phẩm bài bản, đầu tư hạ tầng đồng bộ và xây dựng thương hiệu điểm đến một cách khoa học, hài hòa.

Còn theo Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phan Linh Chi, “Ninh Bình” sau sáp nhập cần tăng cường liên kết vùng với Hà Nội để xây dựng các tour du lịch liên hoàn theo chủ đề như “Hành trình tâm linh” hay “Du lịch di sản”. Ngoài ra, cần đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá du lịch theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ số và truyền thông đa nền tảng, đặc biệt hướng đến thị trường quốc tế và các xu hướng như du lịch MICE, nghỉ dưỡng, du lịch xanh.

Vừa qua, tỉnh Hà Nam đã ký kết hợp tác với nhiều đối tác để đẩy mạnh phát triển du lịch. Phó Chủ tịch Câu lạc bộ UNESCO Hà Nội Nguyễn Tuấn Anh cho biết, câu lạc bộ đang triển khai kế hoạch thành lập liên minh lữ hành nhằm phát triển các sản phẩm du lịch chiến lược, mở đầu là chương trình “Hà Nam hai ngày”, dự kiến khởi động vào các ngày cuối tuần từ nay đến hết tháng 9. Mô hình này hướng đến việc xây dựng sản phẩm chất lượng, giá hợp lý, khai thác hiệu quả thị trường nội địa và quốc tế, tạo nên sản phẩm liên kết hấp dẫn giữa Hà Nam - Hà Nội và các tỉnh lân cận.