Từ nghị trường đến thực tiễn Thủ đô:Chuyển biến sau các phiên giải trình

Đánh giá về kết quả này, Báo Hànộimới xin giới thiệu đến bạn đọc loạt bài “Từ nghị trường đến thực tiễn Thủ đô: Chuyển biến sau các phiên giải trình”, ghi nhận những đổi mới tích cực từ hoạt động của HĐND thành phố.

Bài 1: Gỡ nút thắt trong vấn đề môi trường đô thị

Tại kỳ họp thứ 20 của HĐND thành phố Hà Nội (tháng 12-2024), nhiều đại biểu đã chất vấn về công tác xử lý ô nhiễm môi trường trên địa bàn. Sau chất vấn, UBND thành phố đã triển khai nhiều biện pháp cải thiện môi trường, như: Xử lý rác thải, cải thiện chất lượng không khí và quản lý nguồn thải... Thành phố đặt mục tiêu hướng tới một “Thành phố sáng, xanh, sạch, đẹp” trong tương lai.

Tập trung thu gom nước thải đô thị

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, hệ thống thoát nước thải hiện nay chủ yếu tập trung tại khu vực nội thành, với tổng lượng nước thải đô thị phát sinh khoảng 1.016.181 m³/ngày đêm.

Trên địa bàn thành phố hiện có 7 nhà máy, trạm xử lý nước thải tập trung, được đầu tư xây dựng theo Quy hoạch thoát nước Thủ đô. Các nhà máy chủ yếu nằm ở khu vực đô thị trung tâm phía Nam sông Hồng - lưu vực sông Tô Lịch và một phần lưu vực Tả Nhuệ, với tổng công suất đạt 314.300m³/ngày đêm, tương ứng tỷ lệ nước thải được thu gom, xử lý đạt 40,8%.

Theo Trưởng ban Đô thị HĐND thành phố Hà Nội Đàm Văn Huân, Dự án xây dựng hệ thống xử lý nước thải Yên Xá là dự án trọng điểm, có vai trò quyết định trong việc đạt chỉ tiêu thu gom, xử lý 50-55% nước thải đô thị theo Chương trình số 03-CTr/TU ngày 17-3-2021 của Thành ủy Hà Nội về “Chỉnh trang đô thị, phát triển đô thị và kinh tế đô thị giai đoạn 2021-2025” và Chương trình số 05-CTr/TU ngày 17-3-2021 của Thành ủy Hà Nội về “Đẩy mạnh công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường; chủ động phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn, ứng phó biến đổi khí hậu trên địa bàn thành phố Hà Nội, giai đoạn 2021-2025”. Dự án từng bị chậm tiến độ, đã nhiều lần được chất vấn và nay đã có những chuyển biến tích cực.

Theo khảo sát của HĐND thành phố, hiện nay UBND thành phố đang thực hiện 4 gói thầu. Thứ nhất là xây dựng Nhà máy Xử lý nước thải Yên Xá công suất 270.000m³/ngày đêm. Gói thầu này đã hoàn thành thi công ngoài hiện trường, đang vận hành thử đơn động, liên động các thiết bị. Thứ hai là xây dựng hệ thống cống bao cho sông Tô Lịch và cống chính, đã hoàn thành 100% theo hợp đồng, đưa nước vào nhà máy để chạy thử từ ngày 1-12-2024, đang hoàn tất thủ tục bàn giao. Thứ ba là xây dựng hệ thống cống bao cho sông Lừ, đã được HĐND thông qua điều chỉnh chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 11/NQ-HĐND ngày 25-2-2025. Thứ tư là xây dựng hệ thống cống khu vực Hà Đông và khu đô thị mới, được gia hạn thực hiện đến ngày 31-12-2025; khối lượng hoàn thành khoảng 21%.

Tại hội thảo khoa học “Thực trạng và giải pháp xử lý các vấn đề cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường Thủ đô Hà Nội” (tháng 3-2025), Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, thành phố đang triển khai nhiều biện pháp cải thiện chất lượng không khí như: Giảm phương tiện cá nhân, phát triển vận tải công cộng, chuyển đổi giao thông xanh, giám sát vệ sinh môi trường tại công trình xây dựng… Ngoài ra, thành phố đang khẩn trương thực hiện bổ cập nước sông Tô Lịch, “hồi sinh” dòng sông theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Dự kiến, nhiệm vụ này sẽ được hoàn thành vào tháng 9-2025. Đồng thời, thành phố cũng thí điểm hiện đại hóa thu gom rác, phân loại rác tại nguồn ở 5 quận...

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Xuân Đại cho biết, tại kỳ họp chuyên đề lần thứ 22, HĐND thành phố đã thông qua Nghị quyết quy định mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. "Mức phạt cao sẽ góp phần răn đe mạnh mẽ hơn đối với các hành vi vi phạm, buộc tổ chức, cá nhân phải cân nhắc kỹ trước khi gây hại cho môi trường", ông Nguyễn Xuân Đại nhấn mạnh.

Cử tri Nguyễn Văn Minh (phường Phú La, quận Hà Đông) bày tỏ đồng tình với nghị quyết mới và các chủ trương của thành phố, đồng thời đề xuất tăng cường thanh tra, kiểm tra cả người thực thi công vụ lẫn đối tượng bị quản lý.

Những vấn đề còn trăn trở

Dù đã có tiến triển, mục tiêu đến năm 2030 xử lý được 70% nước thải đô thị, cùng với nước thải sinh hoạt nông thôn và nước thải công nghiệp, vẫn là thách thức lớn. Theo đại biểu HĐND thành phố Nguyễn Thanh Xuân (Bí thư Quận ủy Hà Đông), dù thành phố đã có nhiều giải pháp, nhưng thực tiễn vẫn còn nhiều bất cập. Thành phố cần kiểm soát tốt hơn hệ thống tiêu thoát nước, trang bị đầy đủ thùng rác công cộng, giám sát nguồn ô nhiễm và sẵn sàng ứng phó với các sự cố môi trường.

Hiện nay, bên cạnh việc tích cực chỉ đạo triển khai các gói thầu cho Dự án Nhà máy Xử lý nước thải Yên Xá, duy trì công tác tuyên truyền, phổ biến về bảo vệ môi trường, UBND thành phố cũng chỉ đạo ngành Công Thương Hà Nội nghiên cứu, đề xuất phát triển cụm công nghiệp hóa chất tập trung; tách các cơ sở gây ô nhiễm ra khỏi khu dân cư; xử lý ô nhiễm ở làng nghề và cụm công nghiệp.

Ngoài ra, thành phố đang đẩy nhanh tiến độ Dự án Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa. Dự án đi vào hoạt động sẽ tiêu thoát nước cho hơn 6.000ha đất nông nghiệp, hỗ trợ thoát nước cho các quận, huyện: Hà Đông, Hoài Đức, Đan Phượng... Hy vọng, công tác giải phóng mặt bằng và thi công sẽ sớm hoàn thành để đáp ứng mong đợi của người dân.

(Còn nữa)