Để người dân có nơi ở mới tốt hơn
Một trong những vấn đề dân sinh đang thu hút sự quan tâm của nhiều người dân Thủ đô là vấn đề cải tạo chung cư cũ đã được Tổng Bí thư Tô Lâm đề cập tại buổi tiếp xúc cử tri Hà Nội trước kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV vào chiều 17-4 vừa qua.
Trên cương vị là người đứng đầu Đảng ta và là đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chia sẻ với cử tri Thủ đô rằng: “Việc cải tạo chung cư cũ là vấn đề Đảng, Nhà nước rất quan tâm và luôn mong muốn người dân có nơi ở mới tốt hơn”.
Cải tạo chung cư cũ là một trong những vấn đề được chính quyền Thủ đô đặc biệt quan tâm trong nhiều năm qua. Đặc biệt, trong thời gian gần đây, nhiều thông tin đáng chú ý trong quy trình cải tạo chung cư cũ đã được cấp có thẩm quyền của thành phố công bố, mang đến tin vui cho người dân sinh sống hàng chục năm trong những khu tập thể đã xuống cấp trầm trọng.
Một trong những thông tin đáng chú ý, nhận được nhiều quan tâm là UBND thành phố Hà Nội vừa cho phép UBND quận Ba Đình nghiên cứu lập quy hoạch đồng bộ cải tạo 3 khu tập thể cũ (Thành Công, Giảng Võ và Ngọc Khánh); trong đó chấp thuận việc nâng chiều cao nhà chung cư xây dựng mới tại khu tập thể Thành Công lên tối đa 40 tầng. Dư luận đánh giá đây là điểm đổi mới đột phá, kỳ vọng sẽ tạo bước ngoặt quan trọng trong cải tạo các khu tập thể cũ trên địa bàn Thủ đô hiện nay.
Trở lại thực trạng "bức tranh" tổng thể chung cư cũ trên địa bàn Thủ đô cho thấy, Hà Nội hiện có 1.579 nhà chung cư cũ xây dựng từ những năm 1960 đến 1994. Sau khi đánh giá, cơ quan có thẩm quyền đã phân loại: 200 nhà nguy hiểm cấp C, 137 nhà cấp B và 7 nhà thuộc diện nguy hiểm cấp D (cấp cao nhất) cần sớm được cải tạo...
Quá trình cải tạo nhà chung cư cũ dù đã được chính quyền thành phố qua các thời kỳ đặc biệt quan tâm nhưng đến nay tiến độ vẫn rất chậm. Thực tế mới có 19 dự án hoàn thành và 14 dự án đang triển khai. Đáng chú ý, trong giai đoạn 2021-2025, thành phố đặt mục tiêu cải tạo 10 khu chung cư cũ, trong đó có 3 khu thuộc quận Ba Đình nhưng chưa khu nào được cải tạo do vướng mắc quy định cũ về giới hạn chiều cao tối đa từ 18 đến 24 tầng trong khu vực nội đô.
Kiên trì gỡ từng nút thắt để người dân có nơi ở mới tốt hơn, trong đó có việc cho phép nâng tầng trong cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ nhưng vẫn bảo đảm quy hoạch, không tăng dân số, không gây áp lực lên hệ thống hạ tầng, đang là giải pháp trọng tâm được thành phố Hà Nội nghiên cứu kỹ lưỡng để bảo đảm mục tiêu cao nhất là hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Mục tiêu cao nhất của chủ trương cải tạo chung cư cũ là để chất lượng cuộc sống người dân tốt hơn. Vì vậy, hơn lúc nào hết, các cấp chính quyền Thủ đô cần vận dụng hiệu quả các quy định hiện hành (Luật Nhà ở năm 2023, Luật Thủ đô năm 2024) để thúc đẩy nhanh hơn nữa việc cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ. Trong đó, quy định đáng chú ý là Luật Nhà ở năm 2023 bổ sung một loạt cơ chế ưu đãi dành cho chủ đầu tư dự án cải tạo chung cư cũ... Còn tại Luật Thủ đô năm 2024 có quy định đột phá về cải tạo chung cư cũ là thành phố Hà Nội được trao quyền điều chỉnh chỉ tiêu, hệ số đền bù, điều chỉnh quy hoạch đã duyệt cho phù hợp. Ngoài ra, luật cũng quy định trong trường hợp không lựa chọn được chủ đầu tư dự án theo pháp luật về nhà ở thì UBND thành phố sẽ thu hồi đất nhà chung cư, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất...
Dẫn ra một vài quy định mới nêu trên để thấy, việc cải tạo, xây dựng mới chung cư cũ hiện nay sẽ kiên định mục tiêu hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Và chỉ khi làm được như vậy mới hiện thực hóa được lợi ích của người dân là có nơi ở mới tốt hơn; quyền lợi của doanh nghiệp là bảo đảm hiệu quả đầu tư; lợi ích cho Nhà nước là tạo thuận lợi trong quản lý quy hoạch, dân số và hệ thống hạ tầng đô thị.