Hà Nội hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp thành phố:Thay đổi căn bản khu vực nông thôn Thủ đô
Trong suốt chặng đường 95 năm kể từ khi Đảng bộ thành phố Hà Nội được thành lập (17/3/1930 - 17/3/2025), Thành ủy Hà Nội luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn.
Đặc biệt, từ năm 2008, khi Ban Chấp hành Trung ương khóa X ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TƯ về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, Thành ủy Hà Nội đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo trong thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới.
Kết quả đạt được thời gian qua đã làm thay đổi căn bản khu vực nông thôn Thủ đô, đưa Hà Nội cán đích mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp thành phố năm 2024.

Sự quan tâm đặc biệt từ Thành ủy
Thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TƯ ngày 5-8-2008 Hội nghị lần thứ bảy, Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, Thành ủy Hà Nội đã xác định phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, trong đó xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt.
Vì vậy, từ Đại hội XV Đảng bộ thành phố Hà Nội (nhiệm kỳ 2010-2015) đến Đại hội XVI (nhiệm kỳ 2015-2020), Ban Thường vụ Thành ủy xác định “Phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống nông dân” là nhiệm vụ quan trọng và được xây dựng thành một trong những chương trình công tác lớn, trọng tâm của toàn khóa đó là Chương trình số 02-CTr/TU.
Bước sang Đại hội XVII (nhiệm kỳ 2020-2025), Thành ủy Hà Nội ban hành 10 Chương trình công tác toàn khóa, trong đó vấn đề “tam nông” tiếp tục được đặt ra trong Chương trình số 04-CTr/TU về “Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành Nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021-2025”.
Để chỉ đạo thực hiện, trong cả 3 giai đoạn trên, Thành ủy Hà Nội đều thành lập Ban Chỉ đạo chương trình do đồng chí Phó Bí thư Thường trực Thành ủy làm Trưởng ban Chỉ đạo (từ tháng 12-2024, chương trình do Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố làm Trưởng ban).
Ban Chỉ đạo chương trình đã duy trì nền nếp, thực hiện nghiêm túc việc giao ban định kỳ hằng quý; thành lập các đoàn và tổ chức nhiều đợt kiểm tra công tác triển khai thực hiện tại các địa phương. Cùng với đó, các sở, ban, ngành thành phố căn cứ chỉ đạo của Thành ủy đã tập trung chỉ đạo, xây dựng chương trình, kế hoạch hằng năm, bám sát cơ sở để hướng dẫn thực hiện, bảo đảm hoàn thành mục tiêu đề ra.
Xác định công tác tuyên truyền để người dân hiểu và đồng thuận là nhiệm vụ hàng đầu, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại cho biết, ngay sau khi Trung ương triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Thành ủy Hà Nội đã chỉ đạo các cơ quan thông tin, truyền thông của thành phố chủ động, tích cực, tập trung tuyên truyền sâu, rộng chương trình của Trung ương và Thành ủy về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của xây dựng nông thôn mới đến các tầng lớp nhân dân Thủ đô. Thông qua đó đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.
Từ chỗ cho rằng “xây dựng nông thôn là một dự án của Nhà nước”, người dân đã hiểu “xây dựng nông thôn mới bằng nhiều nguồn lực, trong đó nguồn lực trong dân là chủ yếu”, xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại. Hằng năm, thành phố đã tổ chức các lớp tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng nông thôn mới các cấp, từ huyện, thị xã, cho tới lãnh đạo các xã, thôn...
Đặc biệt, trong suốt những năm qua, thành phố luôn quan tâm, bố trí nguồn lực lớn cho phát triển nông thôn ngay cả trong những thời điểm khó khăn về nguồn vốn. Kết quả, giai đoạn 2010-2024, Hà Nội đã huy động được hơn 183.000 tỷ đồng đầu tư xây dựng nông thôn mới. Trong đó, giai đoạn 2010-2020, Hà Nội huy động được gần 97.000 tỷ đồng; giai đoạn 2021-2024 là hơn 86.800 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn huy động ngoài ngân sách nhà nước là 4.012,7 tỷ đồng, chiếm 4,6%.
Từ thực tiễn, Bí thư Huyện ủy Đan Phượng Trần Đức Hải cho biết, những năm qua, từ sự đồng thuận của người dân, Đan Phượng đã thu hút được nguồn lực lớn xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt trong giai đoạn 2016-2020, nhân dân đã sôi nổi hiến đất, góp công để xây dựng các tuyến đường ngõ xóm và giao thông nội đồng, thực hiện phong trào xây dựng “đường có hoa, nhà có số, phố có tên”. Đến giai đoạn 2021-2025, nhân dân tiếp tục xã hội hóa để thực hiện phong trào sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn, làng quê văn minh, hiện đại…
Hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố
Có thể thấy, qua thực hiện các chương trình của Thành ủy Hà Nội từ năm 2011 đến nay đã mang đến những đổi thay căn bản cho khu vực nông thôn Hà Nội. Điều mà ai cũng có thể dễ dàng nhận thấy đó là cơ sở hạ tầng ở khu vực nông thôn đã được đầu tư đồng bộ, khang trang từ giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa đến sản xuất, thu nhập, đời sống văn hóa, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao.
Theo Phó Chánh Văn phòng chuyên trách, Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội Ngọ Văn Ngôn, thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, từ năm 2011 đến nay, các tuyến đường trục xã, trục thôn, ngõ xóm, đường nội đồng trên địa bàn thành phố Hà Nội được đầu tư xây dựng đồng bộ với chiều rộng nền đường đạt chuẩn theo quy định. Các xã thường xuyên phát động nhân dân, các tổ chức đoàn thể tham gia phong trào làm vệ sinh môi trường các tuyến đường; vận động nhân dân hiến đất mở rộng đường ngõ xóm, tự tháo dỡ công trình vi phạm hành lang an toàn giao thông. Hơn 82 nghìn ki lô mét đường liên xã, gần 140 nghìn ki lô mét đường thôn, liên thôn đã được nhựa hóa, bê tông hóa; các tuyến đường ngõ, xóm được cứng hóa, giúp người dân đi lại thuận tiện, an toàn…
Những năm qua, với sự quan tâm và đầu tư của các cấp, các ngành, quy mô giáo dục tiếp tục được duy trì ổn định và phát triển; mạng lưới trường, lớp khu vực nông thôn Hà Nội được mở rộng, cơ sở vật chất được tăng cường, cơ bản từng bước được chuẩn hóa và hiện đại. Đến hết năm 2024, khu vực nông thôn có 1.332 trường học 3 cấp: Mầm non, tiểu học, trung học cơ sở (chiếm 85,9% tổng số trường) đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 trở lên.
Nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể dục - thể thao của nhân dân, đến nay, Hà Nội có 64/382 xã trên địa bàn thành phố có trung tâm văn hóa thể thao xã; 318 xã còn lại đã hoàn thành quy hoạch trung tâm văn hóa, thể thao xã và đều có hội trường đa năng. Hà Nội cũng có 2.362/2.362 thôn có nhà văn hóa, khu thể thao, đạt 100%.
Từ thành tựu trong phong trào xây dựng nông thôn mới, đến hết năm 2024, trên địa bàn khu vực nông thôn của thành phố Hà Nội không có nhà tạm, dột nát. Thu nhập bình quân khu vực nông thôn của thành phố Hà Nội đến hết năm 2024 đạt 73,8 triệu đồng/người/năm, tăng hơn 5,3 lần so với năm 2010. Với những giải pháp thiết thực của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, đến hết năm 2024, thành phố không còn hộ nghèo.
Tính lũy kế đến nay, thành phố đã có 382/382 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 18/18 huyện, thị xã đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; 229 (chiếm 59,9%) đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 109 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (chiếm 28,5%); 5 huyện được công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới nâng cao.
Theo ông Nguyễn Xuân Đại, từ những kết quả đạt được, ngày 28-2 vừa qua, UBND thành phố đã có Tờ trình Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị thẩm định, xét, công nhận Hà Nội hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố năm 2024. Kết quả này là vinh dự, tự hào rất lớn đối với Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Thủ đô, mang đến sự thay đổi căn bản, toàn diện cho khu vực nông thôn Hà Nội theo hướng giàu đẹp, văn minh, hiện đại; đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn ngày một tốt hơn.