Đột phá và bứt phá cho kinh tế tư nhân

Với môi trường thuận lợi, nhiều năm trở lại đây, trong bức tranh tổng thể kinh tế Việt Nam cho thấy, kinh tế tư nhân đã thể hiện được vai trò, trở thành một động lực quan trọng và có đóng góp ngày càng lớn vào tăng trưởng Tổng sản phẩm trong nước (GDP).

Đến nay, cả nước có khoảng 940 nghìn doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động, hơn 30 nghìn hợp tác xã và trên 5 triệu hộ kinh doanh. Với quy mô ngày càng lớn mạnh, khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp khoảng 45% GDP, hơn 40% vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội và chiếm tới 35% tổng kim ngạch nhập khẩu, 25% tổng kim ngạch xuất khẩu. Đáng chú ý, khu vực kinh tế tư nhân đang tạo việc làm cho khoảng 85% tổng số lao động trong cả nước - một con số rất quan trọng về phát triển kinh tế cũng như bảo đảm an sinh xã hội.

Dễ nhận thấy, kinh tế tư nhân là khu vực năng động và có sự chuyển mình mạnh mẽ với việc đầu tư công nghệ, mô hình quản trị hiện đại. Điều này thể hiện rõ qua ưu điểm của khu vực kinh tế tư nhân với khả năng phản ứng nhanh trước các biến động kinh tế và nhu cầu thị trường. Đặc biệt, kinh tế tư nhân luôn là nhân tố thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đóng góp trong nâng cao năng lực cạnh tranh cho nền kinh tế. Nổi bật có thể kể đến là các doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn ở nước ta đang đi tiên phong, đầu tư mạnh mẽ vào chuyển đổi số, các ngành công nghiệp mới như trí tuệ nhân tạo (AI), chíp bán dẫn...; chú trọng đổi mới mô hình kinh doanh theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn...

Phải khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân, trong đó đầu tàu là những doanh nghiệp quy mô lớn đã, đang hỗ trợ, bổ sung nguồn lực, giảm bớt áp lực đầu tư từ ngân sách nhà nước, góp phần đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng.

Về tổng thể, với những thành tựu đạt được, khu vực kinh tế tư nhân đang khẳng định rõ vai trò là thành phần quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta.

Dù vậy, các hạn chế, yếu kém của khu vực kinh tế tư nhân cũng đã được nhận diện. Trong đó, khu vực kinh tế tư nhân nước ta đông về số lượng nhưng còn nhiều hạn chế về quy mô, tiềm lực, năng lực cạnh tranh, đặc biệt là cạnh tranh quốc tế. Nói cách khác, chúng ta còn thiếu vắng doanh nghiệp đầu đàn, dẫn dắt trong các ngành, lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế và có thể vươn ra hội nhập quốc tế. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đã thể hiện sự chủ động, sáng tạo, dám nghĩ sâu làm lớn, vươn lên nhưng vẫn còn những hạn chế nhất định. Đáng chú ý, việc chúng ta còn có tới hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể là con số rất lớn. Nhưng vì ràng buộc hoặc còn lo ngại về các quy định, thủ tục hành chính nên hầu hết lực lượng hùng hậu này “chưa chịu lớn” hoặc “chưa muốn lớn”.

Những vấn đề nêu trên đang được Đảng, Nhà nước ta hết sức quan tâm để giúp khu vực kinh tế tư nhân phát triển lớn mạnh hơn nữa. Trong phiên họp Tiểu ban Kinh tế - Xã hội Đại hội XIV của Đảng vào ngày 13-3 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Tiểu ban đã nhấn mạnh một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng cần đề cập trong dự thảo Báo cáo kinh tế - xã hội, trình Bộ Chính trị, trình Hội nghị Trung ương thời gian tới là: Phát triển mạnh mẽ các thành phần kinh tế, trong đó có kinh tế tư nhân, lấy kinh tế tư nhân làm động lực quan trọng nhất thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, từ đó tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và có cơ chế, mạnh dạn đặt hàng, giao một số việc lớn cho các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân.

Như vậy, trong định hướng chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, Đảng, Nhà nước ta tiếp tục xác định phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân, hướng tới quy mô, năng lực và trình độ đáp ứng mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; trong đó sẽ hình thành một bộ phận doanh nghiệp đạt thương hiệu thế giới, dẫn dắt một số chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu. Nói cách khác, các cơ chế, chính sách sẽ bảo đảm cho kinh tế tư nhân có đủ sức phát triển với khả năng thích ứng, khả năng chống chọi và khả năng cạnh tranh cao trên trường quốc tế.

Rõ ràng, tầm nhìn chiến lược về phát triển kinh tế tư nhân đã, đang được Đảng, Nhà nước ta hết sức quan tâm. Đặc biệt, đặt trong bối cảnh thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm nay là 8% trở lên và tăng hai con số trong những năm tới, thì vai trò đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân trong hiện thực hóa mục tiêu này càng to lớn hơn.

Thể hiện rõ hơn quan điểm này, trong buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về phát triển khu vực kinh tế tư nhân ở Việt Nam vào ngày 7-3 vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: Phải thay đổi được trong tư duy, nhận thức thì mới thay đổi được trong cách ứng xử và hành động, chính sách cụ thể đối với khu vực kinh tế quan trọng này; và cần khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất, nhất là cho tăng trưởng. Và điểm cốt yếu để tạo đột phá được người đứng đầu Đảng ta chỉ rõ là: Tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế, nhanh chóng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, xóa bỏ các rào cản, trở lực đối với sự phát triển của doanh nghiệp, thực hiện nhất quán quan điểm “người dân và doanh nghiệp được phép làm những gì mà pháp luật không cấm”.