Sức khỏe

Thực phẩm chức năng có thay thế được rau xanh?

Bảo Ngọc 15/03/2025 08:30

Gần đây dư luận xôn xao trước vụ việc một loại kẹo rau chào bán trên TikTok được “thổi phồng” là mỗi viên kẹo tương đương một bó rau nhưng thực tế kết quả kiểm nghiệm hàm lượng chất xơ rất thấp.

Vậy, các loại kẹo, các loại thực phẩm chức năng có thể cung cấp chất xơ, các vitamin thiết yếu cho những người “lười” ăn rau hay không?

hoa-qua.jpg
Rau và trái cây là một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh.

Tác dụng của rau củ với sức khỏe

Rau là loại thực phẩm cung cấp nhiều chất xơ, vitamin thiết yếu rất cần thiết để hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa. Mỗi bữa ăn phải có đủ hàm lượng rau nhất định thì mới bảo đảm chất dinh dưỡng. Ngoài ra, để có chế độ ăn uống tốt cho sức khỏe, giữ gìn vóc dáng, mọi người nên ăn nhiều rau củ quả thay vì các chất đường, chất béo vì chất xơ trong rau xanh giúp tăng cường đào thải chất béo, cholesterol, điều chỉnh và khống chế lượng mỡ trong máu hiệu quả, ngăn ngừa việc hình thành mỡ và phòng, chống một số bệnh lý tim mạch.

Tuy nhiên trong xã hội hiện đại có không ít người vì bận rộn công việc mà không thể có thời gian chế biến các loại rau xanh, thay vào đó họ thường xuyên sử dụng đồ ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp hoặc các suất cơm rang, bún, bánh, cháo, phở, mì, miến vốn chứa hàm lượng rau rất ít. Chế độ ăn uống như vậy nếu kéo dài thường xuyên sẽ hình thành thói quen “lười” ăn rau khiến cơ thể sẽ dần dần thiếu chất xơ và những loại vitamin cần thiết khác. Không phải ai cũng có sở thích ăn rau hay nhận thức được rau quan trọng như thế nào trong chế độ dinh dưỡng. Đây cũng là căn bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ, nhiều em bé ghét ăn rau hay sợ hương vị của rau. Điều này cũng dễ hiểu bởi mùi vị rau xanh không kích thích được vị giác giống như các thực phẩm khác.

Để phục vụ cho những người “lười” ăn rau nhưng vẫn muốn cung cấp đủ chất xơ hằng ngày hoặc hướng tới mục tiêu giảm cân, giảm mỡ, các loại thực phẩm chức năng dạng bột, dạng viên uống từ rau củ quả được các nhãn hàng đua nhau giới thiệu chào bán trên thị trường. Không mất thời gian chế biến, không cần phải mua rau xanh hằng ngày, các nhà sản xuất đều quảng cáo các loại thực phẩm chức năng này có thể thay thế cho rau xanh với hàm lượng chất xơ tương đương. Do đó, nhiều người không thích ăn rau đã tìm đến các loại thực phẩm chức năng như viên rau củ, kẹo rau như một giải pháp để bổ sung chất xơ.

Cẩn trọng với các loại thực phẩm chức năng được “thổi phồng” công dụng

Viên uống rau củ hay kẹo rau thuộc nhóm những sản phẩm thực phẩm bổ sung với quảng cáo rằng thành phần dinh dưỡng được chiết xuất từ các loại rau, củ, quả và một số thành phần khác (tùy theo từng hãng sản xuất). Thế nhưng liệu thực phẩm chức năng này có thật sự có tác dụng như lời quảng cáo?

Điển hình như loại kẹo rau Kera (sản phẩm của Công ty Cổ phần Asia Life có trụ sở tại số 18/99 Nguyễn Văn Linh, xã Ea Tu, thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) hiện được nhiều người nổi tiếng và TikToker quảng bá rầm rộ. Về nguồn gốc sản xuất, nhãn hàng khẳng định 100% sản phẩm kẹo rau Kera được sản xuất tại nhà máy Asia Life (Đắk Lắk, Việt Nam), đơn vị hợp tác trực tiếp.

Lùm xùm liên quan đến kẹo rau Kera bị đẩy lên cao trào khi trên mạng xã hội lan truyền đoạn video được cắt ra từ trong phiên livestream, lúc đó các tiktoker nổi tiếng đã quảng cáo “thổi phồng” cho rằng 1 viên kẹo rau này tương đương 1 bó rau, 1 đĩa rau; 1 ngày chỉ cần ăn 2 - 3 viên là có thể bổ sung chất xơ cho 1 người bình thường, rất là tiện lợi... Tuy nhiên, trái ngược với những lời quảng cáo có cánh, hàm lượng dinh dưỡng, bao gồm hàm lượng chất xơ được các nhãn hàng công bố “mập mờ” khiến nhiều khách hàng cảm thấy nghi ngờ.

Theo kết quả kiểm nghiệm của Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 2 (Quatest 2 - do người tiêu dùng gửi mẫu kẹo rau củ Kera đến kiểm định), có 0,51g hàm lượng chất xơ tổng trong 100g sản phẩm. Như vậy một viên kẹo rau chỉ chứa khoảng 0,016g chất xơ. Trong khi đó, Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng đưa ra khuyến nghị mức tiêu thụ rau quả cho người Việt là 480 - 560g/ngày (tương đương 6 - 7 đơn vị rau quả, mỗi đơn vị là 80g), trong đó tiêu thụ rau là từ 240 - 320g/ngày và tiêu thụ quả chín là 240g/ngày.

PGS Nguyễn Trọng Hưng, Viện Dinh dưỡng quốc gia (Hà Nội) cho biết: “1 viên kẹo 3,2g với 0,016g chất xơ không thể có lượng xơ bằng đĩa rau như quảng cáo. Hơn nữa, nếu ăn kẹo rau củ để đủ cung ứng hàm lượng chất xơ cho cơ thể thì có thể dẫn tới tình trạng tăng cân, béo phì, do tổng kcal một hộp kẹo 96g khoảng 300kcal, trong khi 100g rau chỉ từ 50 - 70kcal. Ngoài ra, hàm lượng đường trong một hộp là 71,7g, còn khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới là 25g đường/ngày”. Do đó, việc ăn loại kẹo nói trên có thể gây chênh lệch chất dinh dưỡng, đi ngược khuyến cáo của ngành y tế, nên người tiêu dùng cần hết sức cẩn trọng khi dùng thường xuyên.