Đầu tạm xuôi, đuôi chưa lọt

Lẽ ra, giai đoạn 2 phải được bắt đầu. Nội dung và mục đích cốt lõi của giai đoạn 2 là Israel triệt thoái hết binh lính ra khỏi Dải Gaza và hai bên đàm phán về giải pháp chính trị hòa bình lâu bền. Nhưng trên thực tế, giai đoạn 2 không được bắt đầu sau khi thời hạn cho giai đoạn 1 đã kết thúc.

Những động thái ở phía Israel trong mấy ngày vừa qua thậm chí còn báo hiệu rất có thể sẽ chẳng có giai đoạn 2 và chiến tranh sẽ lại bùng phát ở Gaza giữa Israel và Hamas. Nguyên do chính là phía Israel không thực hiện thật sự đầy đủ những gì đã cam kết trong thỏa thuận cho giai đoạn 1, chẳng hạn như đã không chịu đàm phán với Hamas về giai đoạn 2 và không rút quân đội ra khỏi hai vành đai an ninh tiếp giáp giữa Dải Gaza với Ai Cập.

Kết quả của giai đoạn 1 là Hamas trao trả cho Israel 33 con tin còn sống và thi hài con tin đã chết; Israel trả tự do cho hơn 2.000 tù nhân người Palestine và công việc cứu trợ nhân đạo được thực hiện trở lại cho người dân ở Dải Gaza.

Dẫu kết quả chỉ được có như vậy, ý nghĩa tích cực của việc thực hiện giai đoạn 1 này không phải không đáng kể và vì việc thực hiện chưa thật sự đầy đủ nên chỉ có thể coi đấy là tình trạng đầu tạm xuôi mà thôi.

Đầu tạm xuôi và nếu phía Israel không từ bỏ chủ định trì hoãn hoặc từ bỏ giai đoạn 2 thì đuôi không thể lọt đối với toàn bộ thỏa thuận ngừng chiến đã được ký kết giữa Hamas và Israel. Hamas đã bác bỏ đề xuất của Israel về kéo dài giai đoạn 1 thêm 6 tuần. Hamas cũng bác bỏ một đề nghị của Mỹ nhằm cứu vãn thỏa thuận, vì thực chất nội dung trong ấy chẳng khác gì đề xuất của Israel. Ai Cập đã đưa ra thêm một đề nghị khác với nội dung là kéo dài giai đoạn 1 thêm 2 tuần và Israel rút quân khỏi một trong 2 hành lang an ninh nói trên. Đề nghị này của Ai Cập hiện chưa nhận được phản hồi gì của cả Israel và Hamas.

Israel hiện chỉ muốn kéo dài giai đoạn 1 chứ không muốn bước vào giai đoạn 2, vì nếu kéo dài thời hạn cho giai đoạn 1 thì Israel sẽ có thêm con tin được Hamas trao trả trong khi không buộc phải triệt thoái quân đội ra khỏi Dải Gaza và cũng chẳng bị ràng buộc vào đàm phán với Hamas về giải pháp chính trị hòa bình lâu bền.

Kết quả các cuộc thăm dò dư luận ở Israel trong những ngày vừa qua cho thấy, đa số người dân ở đất nước này muốn chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu rút hết và rút ngay toàn bộ binh lính Israel ra khỏi Dải Gaza. Nhưng ông Netanyahu dẫu trong thâm tâm có muốn triệt thoái quân đội Israel ra khỏi Dải Gaza cũng không dám làm bởi một vài đảng phái chính trị trong liên minh cầm quyền của ông Netanyahu đã dọa sẽ làm cho chính phủ liên hiệp đổ vỡ nếu ông Netanyahu thực hiện việc rút quân.

Cho nên, người này lại sử dụng chiêu thức gia tăng sức ép đối với Hamas để buộc Hamas phải nhượng bộ và khi Hamas không nhượng bộ thì tuyên bố chặn mọi cứu trợ của cộng đồng quốc tế cho người dân ở Dải Gaza.

Cũng không thể loại trừ khả năng phía Israel toan tính rằng không có giai đoạn 2 thì Tổng thống Mỹ Donald Trump mới có cơ hội hiện thực hóa ý định di dời hết người Palestine ra khỏi Dải Gaza. Nếu được như vậy thì sẽ chỉ toàn lợi đơn, ích kép cho Israel. Đầu có xuôi nhưng đâu có được suôn sẻ nên cơ may cho đuôi lọt được hiện vô cùng mong manh.