“Ngọn đèn pha” soi rọi

1. Kiểm tra, giám sát là một chức năng lãnh đạo của Đảng và cũng là nhiệm vụ của toàn Đảng. Qua kiểm tra, giám sát kịp thời phát hiện nhân tố mới, tích cực để phát huy, đồng thời chấn chỉnh, ngăn chặn những hành vi vi phạm để "trị bệnh cứu người"; kiên quyết xử lý những tổ chức Đảng, đảng viên cố tình vi phạm, giữ nghiêm kỷ luật Đảng.

Đặc biệt, bên cạnh việc thực hiện toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng, cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra các cấp không ngừng đổi mới phương pháp kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức Đảng, đảng viên có liên quan đến các vụ án, vụ việc do Ban Chỉ đạo trung ương về Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Qua đó đã kiểm tra, kết luận, xử lý kịp thời các tổ chức Đảng, đảng viên vi phạm.

Ngay tại Hà Nội, trong năm 2024, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy thực hiện 5 cuộc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 16 tổ chức Đảng và 47 đảng viên. Nội dung kiểm tra là việc thực hiện các dự án, gói thầu của Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế AIC, Công ty cổ phần Tập đoàn Thuận An; công tác cổ phần hóa doanh nghiệp; việc thực hiện quy chế làm việc, nguyên tắc tập trung dân chủ, những điều đảng viên không được làm, thiếu trách nhiệm buông lỏng lãnh đạo và thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao...

Điển hình như, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Đảng ủy Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025 và các đảng viên có liên quan trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đối với gói thầu “Thi công xây dựng cầu đoạn từ trụ 25 đến trụ 47 thuộc Dự án Đầu tư xây dựng cầu Vĩnh Tuy - giai đoạn 2”, do Liên danh Công ty cổ phần Phát triển xây dựng thương mại Thuận An - Công ty cổ phần Cầu 7 Thăng Long thực hiện. Qua kiểm tra kết luận tổ chức Đảng vi phạm nghiêm trọng quy chế làm việc, buông lỏng lãnh đạo, quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát, để một số đồng chí lãnh đạo Ban Quản lý Dự án, cán bộ, đảng viên vi phạm nghiêm trọng Luật Đấu thầu; các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực…, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức Đảng, đến mức phải thi hành kỷ luật. Ủy ban Kiểm tra Thành ủy Hà Nội quyết định thi hành kỷ luật Cảnh cáo đối với Đảng ủy Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2020-2025. Một số cán bộ, đảng viên liên quan cũng bị xử lý kỷ luật.

Như “ngọn đèn pha”, các cuộc kiểm tra thực sự có tác dụng cảnh tỉnh, răn đe, ngăn chặn từ sớm, từ xa các vi phạm của tổ chức Đảng, đảng viên, nhất là sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Không có “vùng cấm”, bất kể người đó là ai, nếu vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước đều bị xử lý nghiêm minh.

2. Có một thực tế, đối với các tổ chức Đảng bị xử lý kỷ luật thì nguyên nhân sâu xa là do tổ chức Đảng vi phạm nguyên tắc tập trung, dân chủ, quy định của Đảng, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng công tác lãnh đạo, chỉ đạo; thiếu kiểm tra, giám sát; để cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm quy định của Đảng, vi phạm pháp luật và quy định về những điều đảng viên không được làm, trách nhiệm nêu gương…

Qua mỗi cuộc kiểm tra, giám sát, nhiều bài học được rút ra đối với tổ chức Đảng và cán bộ, đảng viên. Để không rơi vào “vết xe đổ”, việc cấp ủy cần làm là thường xuyên rà soát, sửa đổi, ban hành quy chế làm việc bảo đảm đúng quy định của Đảng và phù hợp với tình hình thực tiễn. Đi đôi với đó cần thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung, dân chủ; phân công nhiệm vụ rõ người, rõ trách nhiệm, quyền hạn, bảo đảm đúng nguyên tắc, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng bao biện, làm thay.

Lãnh đạo mà không kiểm tra coi như không lãnh đạo. Vì vậy, công tác kiểm tra, giám sát cần được tiến hành thường xuyên, với phương châm lấy phòng ngừa là chính. Cấp ủy, Ủy ban Kiểm tra các cấp cần tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, nhất là đối với lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực nhằm sớm phát hiện vi phạm, chấn chỉnh, nhắc nhở tổ chức Đảng khắc phục kịp thời, không để vi phạm nhỏ phát sinh thành sai phạm lớn.

Tại phiên họp 27 (ngày 31-12-2024), Ban Chỉ đạo trung ương về Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã thống nhất chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, xử lý dứt điểm các vụ án, vụ việc tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm. Trong năm 2025 phấn đấu kết thúc điều tra, xử lý 26 vụ án, 9 vụ việc; trong đó tập trung điều tra, truy tố, đưa ra xét xử sơ thẩm các vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn, Thuận An, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Thái Dương và Công ty cổ phần Đất hiếm Việt Nam, dự án Sài Gòn - Đại Ninh (Lâm Đồng), sân bay Nha Trang...

Trả lời phỏng vấn báo chí nhân dịp năm mới Ất Tỵ 2025, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Công tác kiểm tra, giám sát cần tiếp tục đổi mới, bảo đảm nghị quyết của Đảng được triển khai vào thực tiễn cuộc sống, bộ máy của Đảng, Nhà nước hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Qua kiểm tra, giám sát, phát hiện các nhân tố mới, cách làm hay, sáng tạo; đồng thời uốn nắn, điều chỉnh kịp thời những biểu hiện lệch lạc, chệch hướng, ngăn chặn những hành vi sai trái, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước”.

Những bài học được rút ra cùng với quyết tâm tiếp tục đổi mới công tác kiểm tra, giám sát của toàn Đảng sẽ giúp mỗi tổ chức Đảng và đảng viên thấy rõ “ngọn đèn pha”, biết được những ưu điểm để phát huy, nhận ra khuyết điểm kịp thời sửa chữa. Qua đó góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân.