Hồ sơ

Thủ tướng Đan Mạch đề xuất điện đàm với Tổng thống đắc cử Donald Trump về Greenland

Nguyễn Viễn (TTXVN) 10/01/2025 10:44

Ngày 9-1, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cho biết bà đã liên lạc với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump sau những phát ngôn của ông về việc kiểm soát Greenland, động thái mà Đan Mạch cho biết đang được xem xét nghiêm túc.

Chú thích ảnh
Quang cảnh vịnh Disko ở Ilulissat, thủ phủ thành phố Avannaata thuộc Greenland (Đan Mạch). Ảnh tư liệu: Getty Images/TTXVN

Trước đó, ngày 7-1, ông Trump, người sẽ nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20-1 tới, đã tuyên bố không loại trừ khả năng can thiệp quân sự để đưa Kênh đào Panama và Greenland vào tầm kiểm soát của Mỹ.

Trong động thái mới nhất, bà Frederiksen đã triệu tập lãnh đạo của các đảng trong quốc hội Đan Mạch, trong đó có cả hai đại diện của Greenland, để thông báo tóm tắt về cách thức chính phủ xử lý vấn đề này. Phát biểu trước báo giới sau cuộc thảo luận kéo dài hai giờ, Thủ tướng Frederiksen cho biết văn phòng của bà đã đề xuất tiến hành một cuộc điện đàm với ông Trump nhưng chưa nhận được phản hồi chính thức.

Bà Frederiksen cũng nhắc lại rằng bà không tin ông Trump sẽ tìm cách chiếm Greenland bằng vũ lực và cho biết: "Chúng tôi không có lý do gì để tin rằng điều đó sẽ xảy ra". Đan Mạch tuyên bố nước này sẵn sàng đàm phán về lợi ích của Mỹ ở Bắc Cực, nhưng Thủ tướng Frederiksen khẳng định "Greenland thuộc về người Greenland".

Tuy nhiên, sự bất mãn đã xuất hiện trong các đảng phái chính trị sau cuộc họp báo. Đảng Nhân dân Đan Mạch kêu gọi chính phủ cần có chính sách rõ ràng hơn liên quan đến quyền tự chủ của Greenland, trong khi Liên minh Đỏ - Xanh cánh tả chỉ trích lập trường của chính phủ là quá khoan nhượng đối với Mỹ.

Trước các cuộc họp, Ngoại trưởng Lars Lokke Rasmussen nói với các phóng viên rằng Đan Mạch "hoàn toàn không có ý định leo thang cuộc khẩu chiến với một vị tổng thống đang sắp bước vào Nhà Trắng”.

Trong khi đó, phát biểu tại Copenhagen trong ngày 9-1, lãnh đạo Greenland Mute Egede cho biết lãnh thổ này đang "bước vào một kỷ nguyên mới, trong một năm mới mà Greenland là trung tâm của thế giới".

Trước đó một ngày, chính quyền Greenland cho biết sự phát triển và tương lai của Greenland do chính người dân quyết định, đồng thời khẳng định Greenland sẽ tiếp tục hợp tác với Mỹ "như một trong những đối tác thân thiết nhất". Greenland cho biết đã có hơn 80 năm hợp tác quốc phòng với Mỹ vì lợi ích an ninh của Greenland, Mỹ và phần còn lại của thế giới phương Tây.

Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng ủng hộ chủ quyền của hòn đảo Bắc Cực, một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch.

Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Rome, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni bác bỏ suy đoán rằng Mỹ có thể sử dụng vũ lực để chiếm Greenland, đồng thời cho biết những phát biểu của ông Trump "giống như một thông điệp gửi đến... những thế lực lớn khác trên toàn cầu".

Thủ tướng Đức Olaf Scholz nhấn mạnh "biên giới không được dịch chuyển bằng vũ lực. Nguyên tắc này áp dụng cho mọi quốc gia, dù ở phía Đông hay phía Tây".

Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 9-1 cho biết Nga đang theo dõi "rất chặt chẽ" vấn đề này, đồng thời bày tỏ Nga quan tâm đến việc duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực và sẵn sàng hợp tác với tất cả các bên vì hòa bình và ổn định.

Sự cạnh tranh giữa Mỹ, Trung Quốc và Nga đang gia tăng ở Bắc Cực, khi băng tan do biến đổi khí hậu và mở ra các tuyến đường vận chuyển mới. Ngoài vị trí chiến lược, Greenland còn nắm giữ trữ lượng dầu mỏ và khoáng sản khổng lồ chưa được khai thác, mặc dù hoạt động thăm dò dầu mỏ và uranium bị cấm tại đây.

Ông Trump lần đầu tiên tuyên bố muốn mua Greenland vào năm 2019 trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên nhưng đề nghị này đã nhanh chóng bị Greenland và Đan Mạch từ chối.

Là hòn đảo lớn nhất thế giới với dân số khoảng 60.000 người, Greenland từng là thuộc địa của Đan Mạch cho đến năm 1953, khi nó trở thành một phần không thể tách rời của Đan Mạch và người dân nơi đây được cấp quốc tịch Đan Mạch. Năm 1979, Greenland đạt được quyền tự trị, giành được quyền tự quản lớn hơn trong khi vẫn chịu sự quản lý của Đan Mạch trong lĩnh vực quan trọng như chính sách đối ngoại và quốc phòng.