Thỏa thuận ngừng bắn Israel - Hezbollah:Hiển hiện nguy cơ đổ vỡ

Giới phân tích quốc tế cho rằng, nếu thỏa thuận ngừng bắn lần này không thành hiện thực, triển vọng về một “thế cờ” ổn định cho khu vực vẫn sẽ xa vời.

Truyền thông khu vực Trung Đông ngày 3-12 cho biết, đã có ít nhất 9 người thiệt mạng và 3 người bị thương trong các cuộc không kích của Israel vào hai thị trấn phía Nam là Talousa và Haris, cũng như hàng chục mục tiêu khác của Hezbollah trên khắp Lebanon. Trước đó, chính quyền Lebanon cũng ghi nhận 2 trường hợp tử vong trong các cuộc không kích của Israel vào khu vực miền Nam nước này, trong đó có 1 nhân viên an ninh nhà nước đang làm nhiệm vụ. Như vậy, chỉ trong 1 ngày qua, đã có 11 người thiệt mạng bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đang có hiệu lực.

Những diễn biến mới chỉ là bề nổi của tảng băng chìm, bởi trong gần 1 tuần qua, cả Israel và Hezbollah đều cáo buộc nhau có những hành vi khiêu khích. Chủ tịch Quốc hội Lebanon Nabih Berri cho biết, Beirut đã ghi nhận ít nhất 54 vụ vi phạm của Israel kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực. Đáp lại, Israel phủ nhận các cáo buộc vi phạm thỏa thuận, tuyên bố rằng các cuộc không kích của Tel Aviv chỉ nhằm ngăn chặn những hoạt động của Hezbollah mà họ cho là vi phạm lệnh ngừng bắn. Theo Ngoại trưởng nước này Gideon Saar, việc Hezbollah vận chuyển vũ khí về phía Nam sông Litani cũng là hành vi vi phạm thỏa thuận. Về phần mình, Hezbollah đã bắn tên lửa về phía Israel và tuyên bố đây là cách họ trả đũa việc Tel Aviv liên tục vi phạm lệnh ngừng bắn.

Các vụ tấn công theo kiểu “ăn miếng, trả miếng” như trên đang khiến lệnh ngừng bắn do Mỹ và Pháp làm trung gian giữa hai bên rơi vào tình thế ngày càng mong manh. Các nhà ngoại giao Pháp cho rằng, Israel đã vi phạm các điều khoản ngừng bắn trong ít nhất 52 vụ việc. Đặc phái viên Mỹ Amos Hochstein, người làm trung gian cho lệnh ngừng bắn cũng cảnh báo Israel về những cáo buộc vi phạm.

Trong khi đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết: "Chúng tôi đang hợp tác với Pháp, Israel và Lebanon thông qua một cơ chế để điều tra và giải quyết các báo cáo về hành vi vi phạm".

Giới quan sát cho rằng, nếu không có chế tài đủ mạnh, việc thỏa thuận ngừng bắn vốn mong manh giữa Israel và Hezbollah đổ vỡ là chuyện khó tránh, nhất là khi các bên đơn phương phản ứng trước những gì họ cho là vi phạm lệnh ngừng bắn. Thực tế, Tel Aviv gần đây không che giấu ý định tiếp tục các chiến dịch quân sự tại Lebanon. Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich thậm chí vừa kêu gọi một "đòn giáng mạnh mẽ" vào Hezbollah và nhấn mạnh nhóm vũ trang này đã phạm "sai lầm nghiêm trọng" khi tấn công lãnh thổ Israel. Về phần mình, Hezbollah có xu hướng không khơi lại một cuộc chiến với Israel nhưng rõ ràng họ phải hành động phản ứng để không tỏ ra quá yếu đuối trước các cuộc không kích liên tục của đối phương.

Trong bối cảnh như vậy, các nhà phân tích nhận định, trước mắt cần bảo đảm Israel bớt lấn át hơn khi triển khai các cuộc tấn công tại Lebanon, đồng thời sớm đưa ra các cơ chế giám sát thực thi thỏa thuận ngừng bắn để tránh một đợt giao tranh toàn diện tái phát. Mặt khác, cũng cần phải tính đến việc các bên sẽ làm gì sau khi quãng thời gian thỏa thuận ngừng bắn chấm dứt, để giai đoạn ngưng tiếng súng thực sự trở thành cơ hội thiết lập hòa bình, thay vì thời gian nghỉ ngơi hồi sức để các bên “tung đòn” trở lại.

Nhìn chung, với hàng loạt cáo buộc và hành động nhằm vào nhau, Israel và Hezbollah đang khiến tình hình trở nên căng thẳng. Nếu thỏa thuận ngừng bắn lần này đổ vỡ, triển vọng về một “thế cờ” ổn định cho khu vực chắc chắn sẽ xa vời hơn bao giờ hết.