Người thầy duy nhất của Hà Nội được phong tặng danh hiệu “Nhà giáo nhân dân” năm 2024

Thầy giáo Nguyễn Trọng Vĩnh, người sáng lập Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Nguyễn Siêu (Hà Nội) là 1 trong số 21 cá nhân của cả nước được Chủ tịch nước ký quyết định phong tặng danh hiệu “Nhà giáo nhân dân” lần thứ 16.

Làm hiệu trưởng khi 20 tuổi

Dịp kỷ niệm 70 năm thành lập ngành Giáo dục và Đào tạo Hà Nội (1954-2024), 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 - 20/11/2024), nhà giáo Nguyễn Trọng Vĩnh là nhà giáo duy nhất của ngành Giáo dục và Đào tạo Hà Nội được phong tặng danh hiệu “Nhà giáo nhân dân”. Số nhà giáo của Hà Nội được phong tặng danh hiệu “Nhà giáo ưu tú” dịp này là 55 người.

Nhắc đến nhà giáo Nguyễn Trọng Vĩnh, nhiều thế hệ học sinh, phụ huynh học sinh và đồng nghiệp đều bày tỏ sự trân quý, kính trọng. Tên tuổi của thầy gắn liền với sự hình thành, phát triển của Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Nguyễn Siêu. Ông cũng là người sáng lập ra ngôi trường này.

Sinh năm 1935 tại huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương (nay là huyện An Dương, thành phố Hải Phòng), năm 13 tuổi, Nguyễn Trọng Vĩnh đã tham gia cách mạng, rồi được cử đi học sư phạm tại Khu học xá Trung ương. Năm 1954, thầy giáo Nguyễn Trọng Vĩnh được điều động về công tác tại Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, sau đó nhận nhiệm vụ Hiệu trưởng Trường Đông Ngạc khi mới tròn 20 tuổi.

Năm 1965, thầy giáo Nguyễn Trọng Vĩnh tham gia quân đội. Trong suốt 25 năm công tác tại Bộ Tư lệnh Công binh, thầy giáo Nguyễn Trọng Vĩnh tham gia nhiều nhiệm vụ Binh chủng giao, từ việc xây dựng công trình, đến chiến đấu bảo đảm vượt sông trên các chiến trường từ Bắc vào Nam, trong đó có chiến dịch Quảng Trị rồi bị thương, được phong danh hiệu “Dũng sĩ diệt Mỹ”. Năm 1990, thầy giáo Nguyễn Trọng Vĩnh về nghỉ hưu với quân hàm đại tá, trong tim vẫn ấp ủ giấc mơ xây trường, mở lớp, gắn bó ngành Giáo dục và Đào tạo.

Một năm sau - năm 1991, thầy Nguyễn Trọng Vĩnh cùng người bạn đời của mình đã xây dựng Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Nguyễn Siêu. Đến năm 1993, Trường Tiểu học Nguyễn Siêu thành lập, tạo nên hệ thống giáo dục Nguyễn Siêu, đón học sinh từ lớp 1 đến lớp 12.

Người thầy tạo “nếp Nguyễn Siêu”

Nhà giáo Nguyễn Trọng Vĩnh cùng các đồng nghiệp tâm huyết, trách nhiệm đã cùng dẫn dắt Trường Tiểu học, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Nguyễn Siêu ngày càng phát triển, khẳng định tên tuổi và uy tín với nhân dân Thủ đô, có đóng góp tích cực vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo Thủ đô nhiều năm qua. Tuy nhiên, ít ai biết được rằng, để có được ngày hôm nay, tập thể nhà trường đã trải qua bao gian nan, vất vả. Thầy, trò nhà trường từng 8 lần quang gánh trên vai "đi ở nhờ" nhiều nơi để duy trì việc dạy, việc học. Dù vậy, chất lượng dạy học không bị đi xuống, mà ngược lại, dường như càng trong khó khăn, ý chí và nghị lực vươn lên của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên và cả học sinh của ngôi trường mang tên Danh nhân văn hóa - giáo dục Nguyễn Văn Siêu càng kiên cường, mạnh mẽ.

Điểm lại chặng đường phát triển của trường, nhà giáo Nguyễn Trọng Vĩnh chia sẻ, ngày đầu thành lập, Trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Nguyễn Siêu thành lập chỉ có 5 lớp và 132 học sinh. Đó cũng là một trong số 5 trường tư thục đầu tiên của cả nước. Thời điểm ấy, mô hình trường tư thục còn khá mới mẻ đối với người dân, thậm chí, việc tổ chức, quản lý mô hình này đối với các cấp quản lý cũng đang trong giai đoạn định hình. Ngay từ những bước đi đầu tiên, nhà trường đã xác định hướng đi là xây dựng Trường Nguyễn Siêu trở thành trường chất lượng cao với các điều kiện dạy học, chất lượng giáo dục ngang tầm với các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Để có được nét riêng Nguyễn Siêu, trở thành “nết Nguyễn Siêu” như hiện nay, với sự dẫn dắt của người “thuyền trưởng” Nguyễn Trọng Vĩnh, đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường đã sớm xác định được ý nghĩa, vai trò của nhiệm vụ giáo dục đạo đức học sinh trong quá trình xây dựng, tạo sự phát triển bền vững của một nhà trường. Từng chi tiết nhỏ đều được coi trọng với yêu cầu học sinh khi tới trường không đi dép lê, không nhuộm tóc, không vứt rác bừa bãi, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi… Học sinh còn được vào viện dưỡng lão để có thể thấu hiểu tâm tư của ông bà; được tập làm nông dân xuống đồng cấy lúa, trồng rau; tập làm nội trợ; tập làm người bán hàng… Được rèn giũa thường xuyên như thế, hàng nghìn học sinh Trường Nguyễn Siêu đều có ý thức xây dựng, vun đắp để “nết Nguyễn Siêu” ngày càng tỏa sáng.

Bên cạnh việc quan tâm rèn đức, nhà trường tập trung phát triển, khẳng định chất lượng giáo dục ở mức cao. Năm 2014, Trường Nguyễn Siêu trở thành trường chất lượng cao đầu tiên trên địa bàn thành phố Hà Nội; gia nhập hệ thống các trường song ngữ quốc tế Cambridge… Tên Trường Nguyễn Siêu ngày càng trở nên quen thuộc, gắn bó, là địa chỉ tin cậy, được nhân dân Thủ đô tin tưởng, mong muốn gửi gắm con em theo học.

Với nhiều kết quả tốt trong công tác giảng dạy, học tập và đóng góp vào sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo Thủ đô, nhà trường đã được tặng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba… Trong suốt hơn 30 năm xây dựng và phát triển, trường giữ vững thành tích 100% số học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông và trúng tuyển đại học. Nhiều học sinh Trường Nguyễn Siêu ghi dấu ấn xuất sắc tại nhiều cuộc thi cấp thành phố, cấp quốc gia và quốc tế.